DVB-T2. Zmiana standardu naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

Od 1 lipca 2022 roku odbiorcy telewizji naziemnej będą korzystać z nowego standardu nadawania sygnału – DVB-T2/HEVC.

Zmiany systemu realizowane będą etapowo w całej Polsce z podziałem na województwa. Po 30 czerwca 2022 roku odbiór sygnału telewizji będzie możliwy tylko w systemie DVB-T2.

• Już w przyszłym roku widzowie będą korzystać z drugiej generacji telewizji naziemnej – DVB-T2.
• Prezes UOKiK przyłączył się do kampanii informacyjnej organizowanej przez Instytut Łączności – #GotowiNaDVBT2.  
• Podpowiadamy, jak przygotować się na nową jakość telewizji.

Nowy system zapewnia nowe możliwości i korzyści dla konsumentów. Widzowie zyskają wyższą jakość obrazu i dźwięku oraz większy wybór kanałów. Jednakże dalsze korzystanie z telewizji naziemnej może wiązać się z koniecznością dostosowania telewizora lub wymiany na nowy. Odbiornik musi posiadać odpowiednie funkcje. Większość telewizorów wyprodukowanych w ostatnich latach jest dwusystemowa, czyli wyposażona w możliwość odbioru obecnego systemu – DVB-T jak i nowego – DVB-T2. Telewizor zgodny ze standardami DVB-T2 może wymagać zmiany ustawień. Jeśli masz wątpliwości czy twój telewizor odpowiada na potrzeby nowych standardów, sprawdź jego parametry w instrukcji obsługi, w wyszukiwarce internetowej lub bezpośrednio u producenta. W przypadku gdy odbiornik nie spełnia wymogów DVB-T2, konieczny będzie zakup specjalnej przystawki „set-top-box” tzw. tunera zgodnego z wprowadzanymi standardami. 

– Nadchodząca zmiana w sposobie nadawania telewizji naziemnej jest dużym skokiem technologicznym o charakterze globalnym. W trosce o dostęp konsumentów do rzetelnych informacji postanowiłem włączyć się w akcję Instytutu Łączności, promującą nową, naziemną telewizję cyfrową. Zmiany w dostawie sygnału telewizji zaczną funkcjonować już w przyszłym roku. Konsumenci powinni przygotować się na nadchodzące zmiany – warto już teraz sprawdzić model telewizora pod kątem spełniania standardów systemu DVB-T2. Nie zapominajmy o seniorach, którzy mogą w tym zakresie potrzebować wsparcia najbliższych – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Kupując nowy sprzęt, zapytaj sprzedawcę czy telewizor:

• odbiera telewizję naziemną w standardzie DVB-T2
• odbiera kodowanie obrazu w standardzie HEVC (H.265/MPEG-H)
• odbiera kodowanie fonii w standardzie MPEG-2 Audio Warstwa 2 i Dolby E-AC-3

Jeśli odbiornik umożliwia podłączenie do Internetu, to powinien on obsługiwać standard HbbTV w wersji przynajmniej 2.0.1.

Konsumencie, jeśli zależy ci na ultra wysokiej rozdzielczości 4K, to sprzęt powinien spełniać również wymogi:

• odbioru HEVC HDR w wersjach HLG10 oraz PQ10
• odbioru dźwięku w wersji Dolby AC-4

Nowy standard to nowy, lepszy dźwięk oraz obraz

Obecnym standardem telewizji naziemnej w Polsce jest telewizja cyfrowa DVB-T (ang. Digital Video Broadcasting – Terrestrial) z kodowaniem obrazu MPEG- 4 (H.264/ AVC) i kodowaniem dźwięku Dolby Digital Plus (E-AC-3). Telewizor pracujący w tym systemie (lub telewizor z odbiorem analogowym wyposażony w odbiornik „przystawkę STB” – tuner DVB-T) jest w stanie poprawnie odtwarzać obraz znacznie lepszej jakości niż obraz telewizji analogowej, w tym nawet obraz wysokiej rozdzielczości (HD), a także dźwięk wielokanałowy.

Nowy standard naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T2 ma na celu uzyskanie możliwości odbioru programów telewizyjnych o lepszej jakości niż dotychczas, przy oszczędniejszym wykorzystaniu dostępnych zasobów częstotliwości prowadzącym do pozyskania większej liczby programów telewizyjnych.

Sposób wdrożenia nowego standardu w Polsce

Podstawą zmian systemu telewizji naziemnej na nowy standard DVB-T2 HEVC (H.265/MPEG-H) jest Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady z dn. 17 maja 2017 r. w sprawie wykorzystania zakresu częstotliwości 470-790 MHz w Unii Europejskiej (zwana Decyzją o zmianie przeznaczenia), na mocy której Państwa Członkowskie UE zostały zobowiązane do udostępnienia pasma 700 MHz (zakres 694-790 MHz) na potrzeby usług szerokopasmowych do 30 czerwca 2020 r., lub w uzasadnionych przypadkach najpóźniej do 30 czerwca 2022 r.

W decyzji tej wprowadzono wyjątek dotyczący obszarów, na których nie udało się zakończyć koordynacji transgranicznej z krajami znajdującymi się poza Unią Europejską. Na podstawie tej decyzji Ministerstwo Cyfryzacji, przy współpracy Urzędu Komunikacji Elektronicznej, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Instytutu Łączności – Państwowego Instytutu Badawczego,  opracowało w 2018 r. (aktualizacja 2019 r.) Krajowy Plan Działań zmiany przeznaczenia pasma 700 MHz w Polsce.

Na poniższych mapkach przedstawiono etapy zmiany standardu nadawania obejmujące kolejno różne regiony Polski. Zmiany dotyczą multipleksów MUX 1, 2, 3 i 4.

Kiedy dokładnie nastąpi zmiana?

Zmiana sposobu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej, poprzez zamianę dotychczasowego systemu DVB-T na bardziej efektywny DVB-T2 z kodekiem HEVC, ma miejsce w całej Europie. W Polsce zmiana ma nastąpić w 2022 r., w czterech etapach na poszczególnych obszarach:

• etap 1: od 28 marca 2022 r.
• etap 2: od 25 kwietnia 2022 r.
• etap 3: od 23 maja 2022 r.
• etap 4: od 27 czerwca 2022 r. 

Multipleks – paczki z programami telewizyjnymi

Programy telewizyjne przesyłane są w „paczkach” zwanych multipleksami. Multipleks (MUX) zajmuje przestrzeń jednej grupy częstotliwości zwanej kanałem telewizyjnym. W przeszłości, w ramach jednego kanału telewizyjnego mógł być transmitowany tylko jeden analogowy program telewizyjny. Z nadejściem ery telewizji cyfrowej w ramach tego samego kanału telewizyjnego przesyłany jest jednocześnie pakiet kilku programów telewizyjnych oraz pakiet usług dodatkowych takich jak ścieżki dźwiękowe, telegazeta, audiodeskrypcja dla osób niedowidzących, podpisy dla osób niedosłyszących elektroniczny przewodnik po programach, napisy ekranowe, automatyczne wyszukiwanie programów, ustawianie godziny włączenia i wyłączenia programu i wiele innych.

Obecnie w Polsce dostępne są programy telewizyjne zawarte w 5 multipleksach o numerach 1, 2, 3, 4 i 8, przy czym programy w multipleksie 4 są kodowane i dostępne za dodatkową opłatą po wyposażeniu odbiorników w odpowiedni dekoder zakupiony w autoryzowanym punkcie sprzedaży.

• Multipleks 1 to TTV, Polo TV, Eska TV, ATM Rozrywka, TV Trwam, TVP ABC, Fokus TV, Stopklatka TV.
• Multipleks 2 to Polsat, Super Polsat, TVN, TVN7, TV Puls, TV Puls 2, TV4, TV6.
• Multipleks 3: TVP 1 HD, TVP 2 HD, TVP Info HD, TVP3 (Regionalna), TVP Historia, TVP Sport HD.
• Multipleks 4: Płatna oferta kanałów TV.
• Multipleks 8: TVP Kultura HD, TVP Rozrywka, Metro, Zoom TV, Nowa TV, Telewizja WP.

Przejściem na system DVB-T2 objęte są cztery z tych ogólnopolskich mulipleksów (1, 2, 3 i 4), które nadawane są w paśmie UHF (zakres 470 – 790 MHz). Na razie nieokreślony jest termin dostosowania do standardu DVB-T2 transmisji programów nadawanych w MUX 8 w paśmie VHF (zakres 174 – 230 MHz).

Zwolnienie pasma częstotliwości

Równolegle ze zmianą standardu nastąpi częściowa zmiana zakresu częstotliwości telewizyjnych dla MUX 1, 2, 3 i 4, mianowicie zwolnienie użytkowanych dotychczas częstotliwości w paśmie 700 MHz (zakres 694 – 790 MHz) i ograniczenie się do transmisji telewizyjnej w zakresie 470 – 694 MHz. Możliwe to będzie dzięki zmianie standardu kodowania sygnału telewizyjnego na bardziej oszczędny częstotliwościowo.

Nowy standard nadawania bez konieczności zakupu telewizora?

Jeśli niedawno zakupiłes telewizor sprawdź w jego instrukcji obsługi czy obsługuje on nowy standard nadawania DVB-T2/HEVC. Wówczas zmiana sposobu nadawania nie powinna spowodować problemów w odbiorze przez ciebie telewizji. W dostosowanym do odbioru DVB-T2/HEVC odbiorniku wystarczy ponownie wyszukać programy dostępne w naziemnej telewizji cyfrowej. 

Wprowadzenie nowego standardu nadawania nie powinno spowodować konieczności wymiany anteny odbiorczej, ale może pojawić się potrzeba zmiany jej kierunku odbioru.

Jeżeli korzystasz z odbioru telewizji za pomocą płatnej platformy: kablowej, satelitarnej lub IPTV nie musi podejmować żadnych działań, ponieważ będziesz odbierał programy telewizyjne nadal w taki sam sposób – za pomocą tego samego odbiornika (tunera) – dostarczonego przez operatora.

Natomiast jeżeli korzystasz z bezpłatnej telewizji naziemnej DVB-T i stwierdzisz, że nie posiadasz odbiornika telewizyjnego przystosowanego do odbioru telewizji w nowym standardzie DVB-T2/HEVC, wówczas będziesz musiał podjąć kilka działań. 

Co muszę zrobić, by odbierać telewizję w nowym standardzie?

Jeśli nie posiadasz telewizora przystosowanego do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej w nowym standardzie nadawania DVB-T2/HEVC, przy zakupie nowego odbiornika zwróć uwagę na kilka rzeczy:

1. telewizor musi być przystosowany do odbioru telewizji naziemnej w standardzie DVB-T2,
2. wymagany jest odbiór kodowania obrazu w standardzie HEVC (H.265/MPEG-H),
3. telewizor powinien odbierać kodowanie fonii w standardzie MPEG-2 Audio Warstwa 2 
   i Dolby E-AC-3,
4. jeśli odbiornik umożliwia podłączenie do Internetu, to powinien on obsługiwać standard HbbTV w wersji przynajmniej 2.0.1.

Ponadto, jeżeli odbiornik ma umożliwiać odbiór programów o ultra wysokiej rozdzielczości (UHDTV/4k), to powinien oprócz powyższych, spełniać także dodatkowe wymagania:

1. odbiór obrazu HEVC HDR w wersjach HLG10 oraz PQ10,
2. Odbiór dźwięku w wersji Dolby AC-4.

Powyższe cechy powinny być wyszczególnione w specyfikacji technicznej odbiornika lub w instrukcji obsługi.