Przedstawiamy apele środowisk kultury elitarnej napisane wz. z sytuacją w jakiej znaleźli się twórcy w tych trudnych czasach podczas pandemii koronawirusa.
Apel przedstawicieli świata kultury oraz przedstawicieli festiwali
W związku z trudną sytuacją polskich festiwali i wydarzeń cyklicznych z obszaru kultury, Krakowskie Biuro Festiwalowe, działające w imieniu 65-ciu podmiotów organizujących tego typu wydarzenia, skierowało list otwarty do Prezesa Rady Ministrów Pana Mateusza Morawieckiego, Wicepremier, Minister Rozwoju Pani Jadwigi Emilewicz, Wicepremiera, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Pana prof. Piotra Glińskiego w sprawie włączenia w działania związane z odmrażaniem gospodarki przedstawicieli świata kultury oraz przedstawicieli festiwali.
Jest to inicjatywa oddolna polskiego środowiska festiwalowego – przedstawicieli wszystkich dziedzin sztuki, festiwali organizowanych przez samorządy, organizacje pozarządowe i przedsiębiorstwa. Wskazane w liście podmioty z niepokojem obserwują spowodowaną pandemią COVID-19 przedłużającą się niepewność, dotyczącą możliwości organizacyjnych i ekonomicznych w tym sektorze.
Krakowskie Biuro Festiwalowe reprezentując największą liczbę festiwali w portfolio instytucji, podjęło się roli koordynacji niniejszego listu.
Pan
Mateusz Morawiecki
Prezes Rady Ministrów
Pani
Jadwiga Emilewicz
Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Rozwoju
Pan
prof. Piotr Gliński
Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Szanowny Panie Premierze, Szanowni Państwo Wicepremierzy, Ministrowie,
Sytuacja pandemiczna zatrzymała niemal wszystkie sektory gospodarki kreatywnej, w tym działalność instytucji kultury i przemysłów czasu wolnego. Z całą mocą uderzyła również w sektor festiwalowy. Wskutek wprowadzonych obostrzeń, ale także z poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo publiczności i pracowników organizatorzy większości polskich festiwali, które miały się odbyć do końca bieżącego roku, byli zmuszeni zrezygnować z realizacji swoich przedsięwzięć.
Reprezentujemy wydarzenia należące do wszystkich dziedzin sztuki. Imprezy publiczne i niepubliczne, wydarzenia o charakterze komercyjnym i niekomercyjnym, niszowe i popularne, organizowane przez samorządy, organizacje pozarządowe i przedsiębiorstwa. Sytuacja pandemiczna dotknęła nas wszystkich i mobilizuje nas do znalezienia rozwiązań dla całego sektora.
W ostatnich tygodniach zbudowaliśmy awaryjną łączność z artystami, partnerami w świecie i z naszą społecznością. Dzięki wcześniejszym inwestycjom w rejestrację materiałów audiowizualnych mogliśmy nieodpłatnie dzielić się z odbiorcami wartościowymi treściami. Nasza aktualna oferta internetowa obejmuje również moderowane dyskusje, koncerty czy spektakle online. Nie mamy wątpliwości, że w tym trudnym dla wszystkich czasie nasze działania podtrzymują kulturalną aktywność społeczeństwa.
Jednak przedłużająca się niepewność dotycząca możliwości organizacyjnych i ekonomicznych sprawia, że przyszłość festiwali rysuje się dramatycznie. O ile stosunkowo
łatwo odbudujemy turystykę krajową, a następnie międzynarodową, o tyle powrót festiwali do formy, w jakiej dotychczas funkcjonowały, będzie niemożliwy bez systemowego wsparcia ze strony państwa.
Wierzymy, że Pan Premier i Państwo Wicepremierzy, jesteście świadomi, jak ważnym elementem kreatywnej gospodarki są festiwale. Wspierają rozwój ekonomiczny miast i regionów, mają wpływ na zatrudnienie w wielu innych branżach. Choć w Polsce wciąż znikoma jest świadomość siły ekonomicznej i społecznej wydarzeń tego rodzaju, nie ulega wątpliwości, że ich wpływ na ekonomię jest kolosalny. Przykładowo krakowskie festiwale generują łącznie impakt na poziomie ok. 500 milionów PLN rocznie i zatrudnienie na poziomie ok. 4 tysięcy miejsc pracy.
Jednak jeszcze istotniejsza jest kulturalna i społeczna wartość festiwali. Dostarczają odbiorcom unikalnych doświadczeń artystycznych, łączą świat poprzez twórczą ekspresję, są miejscem spotkań ludzi i idei, przestrzenią sieciowania i integracji. Są źródłem emocji, optymizmu, zadowolenia, fascynacji, lokalnej dumy. Na festiwalach artyści nie tylko prezentują swoje dzieła, ale także angażują miliony ludzi, kształcą i opracowują nowe ważne interpretacje świata. Festiwale są wreszcie częścią niematerialnego dziedzictwa wielu krajów i miast. Przyczyniają się do budowania świadomego, wrażliwego społeczeństwa i jest to wartość nie do przecenienia. Są wspólnym dobrem nas wszystkich.
Z powyższych powodów festiwale powinny zostać objęte strategiczną troską nie tylko przez Ministerstwo Kultury, ale także ministerstwa: Rozwoju, Spraw Zagranicznych, Finansów i Edukacji. Tymczasem regulacje proponowane w ramach kolejnych tarcz antykryzysowych mają zastosowanie tylko do części wydarzeń festiwalowych, na dodatek są rozwiązaniami doraźnymi, a nie długofalowymi. Obecny kryzys wymaga od decydentów wypracowania rozwiązań nadzwyczajnych, które będą wspierały cały sektor festiwalowy – bez względu na formę organizacyjną i dziedzinę sztuki – i pozwolą mu odżyć.
Jako środowisko festiwali jednoznacznie popieramy postulaty samorządów oraz rozmaitych środowisk kultury i przemysłów kreatywnych proponujące wprowadzenie przez polski rząd rozwiązań podatkowych, które pozwolą na uratowanie tysięcy polskich festiwali przed upadkiem, uchronienie setek tysięcy miejsc pracy oraz zabezpieczenie budżetu państwa przed odpływem wpływów z VAT i podatku CIT i PIT z powodu utraty znacznej części polskiego rynku kultury.
W związku z niejasną sytuacją festiwali w obecnym planie odmrażania gospodarki postulujemy:
1. Włączenie przedstawicielstwa festiwali do zespołu antykryzysowego powstałego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego w celu wspólnego wypracowania rozwiązań dla przywrócenia festiwali do obiegu kulturalnego.
2. Ujęcie festiwali w kolejnym etapie odmrażania przy zachowaniu określonego reżimu sanitarnego zapewniającego niezbędne bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom. Jako
organizatorzy jesteśmy gotowi tak przygotować nasze festiwale, by minimalizować bądź całkowicie wykluczać ryzyko zakażenia.
3. Utworzenie funduszu rekompensat (dopłat) i nisko oprocentowanych pożyczek dla festiwali ze środków Narodowego Funduszu Rozwoju, który pozwoli na skompensowanie niedoborów bądź strat spowodowanych przez zastosowanie nowych obostrzeń sanitarnych.
4. Stworzenie systemu zachęt i odpisów podatkowych dla potencjalnych mecenasów, aby zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w ten typ działalności społecznej i kulturalnej.
5. Stworzenie mechanizmów zabezpieczających trwałość wieloletnich festiwali poprzez powołanie do istnienia specjalnego Funduszu Rozwoju Festiwali. Fundusz ten mógłby być finansowany na podobieństwo funduszy kanadyjskich z procenta podatku turystycznego.
6. Stworzenie mechanizmu grantowego na rozwój festiwali (rozwój kadr, poszerzenie wiedzy z zakresu wykorzystania narzędzi cyfrowych, prawa autorskiego na potrzeby udostępniania treści w sieci, monetyzacji treści, etc.).
7. Wzmocnienie mechanizmów wieloletniego finansowania dla festiwali, m.in. z uwzględnieniem konieczności elastycznego reagowania, przesunięć dat koprodukcji, zmian programowych, prac przygotowujących nowe sezony festiwalowe w sytuacji niepewności co do warunków, w jakich odbywać się będą poszczególne wydarzenia.
8. Wprowadzenia możliwości odpisania od podatku PIT 50% wartości wydatków konsumentów na zakup dóbr kultury do wysokości 1000 zł na osobę w ciągu roku, według uzgodnionej ze środowiskami kultury listy produktów i usług, obejmującej między innymi zakup biletów do kina, teatrów, karnetów festiwalowych, książek, płyt itp.
Nasze festiwale stymulują społeczną kreatywność i mają znaczący wpływ na rozwój miast oraz regionów, włączając je w żywą sieć globalnej kultury. Dzisiaj potrzebują konkretnego planu ratunkowego ze strony państwa. Proponowane przez nas rozwiązania w długofalowej perspektywie będą najbardziej skuteczne zarówno dla sektora kultury, jak i polskiej gospodarki oraz najmniej kosztowne dla budżetu państwa. Ich wprowadzenie rozbudzi popyt w gospodarce, na czym zyska sytuacja ekonomiczna państwa.
W nadziei na odpowiedź i współdziałanie,
Niżej podpisani przedstawiciele polskich festiwali
Jan Tomasz Adamus – Festiwal Bachowski, Festiwal Opera Rara
Krzysztof Babicki, Jacek Sieradzki – Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych R@Port
Wojtek Blecharz – Festiwal Instalakcje
Bartosz Brożek, Jacek Ślusarczyk – Festiwal COPERNICUS
Olga Brzezińska – Miłosz Festival
Marek Chołoniewski -Audio Art Festival
Andrzej Churski – Międzynarodowy Festiwal Teatralny Kontakt w Toruniu
Urszula Chwalba, Grzegorz Jankowicz, Aleksander Kardyś, Michał Paweł Markowski – Conrad Festival
Joanna Cichocka-Gula – Literacki Sopot
Piotr Duda – Festiwal Stolica Języka Polskiego
Ireneusz Dudek – Rawa Blues Festival Katowice
Kostas Georgakopulos – Avant Art Festival
Krzysztof Gierat – Krakowski Festiwal Filmowy
Andrzej Giza – Festiwal im. Ludwiga van Beethovena
Przemysław Glajzner – Festiwal Krytyków Sztuki Filmowej Kamera Akcja
Adam Godziek, Adam Pomian – Festiwal Tauron Nowa Muzyka Katowice
Joanna Gorlach, Tomasz Gutkowski – Miesiąc Fotografii
Mariusz Grzegorzek – Festiwal Szkół Teatralnych
Roman Gutek – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowe Horyzonty
Tomasz Handzlik – Jazz Juniors Festival
Izabela Helbin, dyrektor Krakowskiego Biura Festiwalowego – festiwale: Misteria Paschalia, Sacrum Profanum, FMF, Opera Rara, Conrad Festival, Miłosz Festival, Wianki. Święto Muzyki, Jarmark Świętojański, Salon Sztuki
Anna Hryniewiecka, dyrektor CK Zamek w Poznaniu – festiwale: Ethno Port, Off Cinema, Poznań Poetów, Festiwal Fabuły
Konrad Imiela, Cezary Studniak – Przegląd Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu
Pierre Jodlowski – Musica Electronica Nova
Jan A.P. Kaczmarek – Transatlantyk Festival
Paweł Kapica – Festiwal NeoArte, Syntezator Sztuki
Ania Karpowicz, Marek Bracha – Festiwal WarszeMuzik
Beata Kłossowska-Tyszka – Góry Literatury
Jerzy Kornowicz – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”
Andrzej Kosendiak – Wratislavia Cantans, Jazztopad, Musica Polonica Nova, Musica Electronica Nova, Forum Musicum
Barbara Kuzub-Samosiuk, Mirosław Samosiuk – Festiwal Czeremcha Wielu Kultur i Narodów
Jerzy Limon – Festiwal Szekspirowski w Gdańsku
Maja Łapuszyńska – Wianki. Święto Muzyki, Sylwester w Krakowie
Krzysztof Maj – Strefa kultury Wrocław: Jazz nad Odrą, Non Sola Scripta, WROsound, Europejska Noc Literatury, Międzynarodowy Festiwal Teatrów dla Dzieci „Dziecinada”
Janusz Makuch, Robert Gądek – Festiwal Kultury Żydowskiej w Krakowie
Martyna Markowska – Jazz Art Festival Katowice, Ogrody Dźwięków Katowice
Agnieszka Matecka-Skrzypek, Bogdan Bracha – Międzynarodowy Festiwal Muzyki Ludowej “Mikołajki Folkowe” Lublin
Wojciech Mirek – Szlak Śląskiego Bluesa Katowice
Szymon Miszczak – Mastercard OFF CAMERA
Jan Nowara, Jagoda Skowron – Międzynarodowy Festiwal Sztuk TRANS/MISJE, Międzynarodowy Festiwal TRANS/MISJE – Wschód Sztuki, Rzeszowskie Spotkania Teatralne/FESTIWAL NOWEGO TEATRU, Rzeszowskie Spotkania Karnawałowe
Janusz Opryński – Konfrontacje Teatralne Lublin
Paweł Orski – Festiwal Muzyki Polskiej
Robert Piaskowski – FMF Festiwal Muzyki Filmowej w Krakowie
Dionizy Piątkowski – Era Jazzu
Krzysztof Pietraszewski – Sacrum Profanum
Ewa Pilawska – Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych
Małgorzata Płysa, Matthew Schulz – UNSOUND Festival
Joanna Podolska, Kamila Golik – Festiwal Łódź Czterech Kultur
Maria Pomianowska – Warszawski Festiwal Skrzyżowanie Kultur
Janusz Prusinowski – Festiwal Wszystkie Mazurki Świata
Piotr Pucyło – Festiwal Kultur Świata GLOBALTICA
Norbert Rakowski – Opolskie Konfrontacje Teatralne / „Klasyka Żywa”
Artur Rojek – Off Festival Katowice
Michał Rupniewski, Kuba Krzewiński, Paweł Sokołowski – Musica Privata
Jan Słowiński – EtnoKraków/Rozstaje
Paweł Strojek – Festiwal debiutów filmowych “Młodzi i Film”, Hanza Jazz Festiwal
Izabella Szałaj-Zimak, Elwira Przybyłowska, Paweł Czarny, Michał Pepol – Festiwal Kwartesencja
Bartosz Szydłowski – Międzynarodowy Festiwal Boska Komedia
Aleksandra Szymańska – Europejski Poeta Wolności, Odnalezione w tłumaczeniu, Narracje / Gdańsk
Witold Wnuk – Kraków Summer Jazz Festival
Katarzyna Wodecka-Stubbs – Wodecki Twist Festival
Elwira Wojtunik, Popesz Csaba Láng – Festiwal Sztuki Cyfrowej Patchlab
Bartosz Zaczykiewicz – Kaliskie Spotkania Teatralne, Festiwal Sztuki Aktorskiej
Mikołaj Ziółkowski – Kraków Live Festival, Open’er Festival, Orange Warsaw Festival
Bogusław Zmudziński – Międzynarodowy Festiwal Filmowy Etiuda&Anima
Apel o wsparcie kampanii „Wracamy do kina”
Powrót widzów do kin po ich otwarciu i odbudowa wizerunku tego miejsca – to główne cele przygotowywanej kampanii promocyjnej, o której wsparcie medialne zaapelował w liście do nadawców telewizyjnych Dyrektor Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej Radosław Śmigulski.
„Dramatyczna sytuacja, w której znalazły się kinematografie na całym świecie po wybuchu pandemii COVID-19, nie ma sobie równych w ciągu 125 lat istnienia kina. Wstrzymanie produkcji filmowej, zamknięcie kin i powszechna izolacja domowa doprowadziły nie tylko do całkowitego paraliżu rynku audiowizualnego, ale też do nieuniknionej zmiany przyzwyczajeń widzów. Podstawowym źródłem rozrywki stał się w obecnej sytuacji internet i wiele wskazuje na to, że niełatwo będzie przekonać widzów do zmiany przyzwyczajeń. Nawet, gdy zagrożenie epidemiologiczne zostanie już wykluczone, bądź znacząco zminimalizowane, trudno będzie widzom przełamać utrwaloną przez wydarzenia ostatnich miesięcy barierę strachu przed uczestnictwem we wspólnym seansie.
W najbliższych miesiącach spodziewana jest decyzja rządu o możliwości otwarcia kin, które tymczasowo funkcjonowały będą w określonym reżimie sanitarnym. By ułatwić kinom restart po kilkumiesięcznym okresie ich przymusowego zamknięcia z powodu pandemii, funkcjonujący przy Polskim Instytucie Sztuki Filmowej zespół ds. kryzysu w branży kinematograficznej opracował specjalną kampanię promocyjną pod roboczym tytułem „Wracamy do kina”. Jej celem ma być zachęcenie widzów do powrotu do kin i odbudowa wizerunku kina jako miejsca bezpiecznego i gwarantującego najwyższą jakość rozrywki oraz przeżyć związanych z odbiorem sztuki filmowej.
Zwracam się do Państwa z prośbą o włączenie się w tę akcję i wsparcie medialne kampanii promocyjnej, przygotowywanej przez członków Polskiego Stowarzyszenia Nowe Kina, którą PISF dofinansował i objął swoim patronatem. Przekaz telewizyjny dociera do większości potencjalnych widzów i tym samym umożliwi rozpowszechnienie informacji o możliwości bezpiecznego powrotu na sale kinowe. W kampanię zaangażowało się, bądź potwierdziło gotowość swojego udziału, całe środowisko filmowe, m.in. prowadzący kina, dystrybutorzy, producenci oraz twórcy. Tworzymy łańcuch i teraz, jak nigdy wcześniej, uświadamiamy sobie jak bardzo od siebie jesteśmy uzależnieni. Powrót widzów do kin jest warunkiem sprawnego funkcjonowania całego systemu kinematograficznego w Polsce.
Pamiętajmy, że to właśnie kino jest pierwszym i naturalnym miejscem kontaktu z filmem, w którym można doznać w sposób szczególny głębokich emocji i wspólnych przeżyć. Nie wolno nam dopuścić do odrzucenia przez widzów tej ważnej i cennej formy rozrywki. Czas narodowej kwarantanny przeminie wraz z epidemią, a nawyki wykształcone w tym okresie pozostaną z nami długo. Nie dopuśćmy do upadku kin i zaprzepaszczenia 125-letniej tradycji odbioru dzieła filmowego.
Działajmy razem!”
Radosław Śmigulski
Apel o odpowiedzialność środowiska filmowego
Branżę filmową czeka ciężka próba, nie tylko w wymiarze finansowym i organizacyjnym, ale również moralnym. W środku recesji, wywołanej przez pandemię koronawirusa, nadchodzi czas na test uczciwości i solidarności szeroko pojmowanego środowiska filmowców. Próba ta polega na wspólnym powstrzymaniu nieuczciwych praktyk rynkowych i jeśli zakończy się sukcesem, wyjdziemy z tego kryzysu mocniejsi i bardziej profesjonalni niż dotychczas, świadomi siły łączących nas więzów.
Dlatego apelujemy o powstrzymanie stopniowo pojawiających się złych praktyk rynkowych, stosowanych przez część podmiotów, które próbują wymuszać jednostronnie korzystne zmiany ogólnie przyjętych warunków kontraktów. W realiach przerwanych produkcji podmioty te mogą mylnie sądzić, iż posiadają negocjacyjną przewagę. Jednak dramatyczne okoliczności, w których ucierpieli wszyscy, nie mogą skutkować wymuszaniem niesprawiedliwych rozwiązań prawnych i finansowych! Stanowi o tym nie tylko prawo, ale również etyka zawodowa oraz cywilizacyjny odruch, polegający na pielęgnowaniu wysokich standardów biznesowych. Wykorzystywanie trudnej sytuacji rynkowej z pewnością do nich nie należy. Jest to skrajnie nieetyczne narzędzie, które szybko może okazać się bronią obosieczną i uderzy w twórców poprzez ograniczenie możliwości zarobkowania na osłabionym i skurczonym rynku pracy.
Musimy wszyscy mieć pełną świadomość, iż produkcje filmów, zarówno tych przerwanych w trakcie zdjęć, jak i przygotowujących się do startu, zostały przygotowane i sfinansowane przez różne podmioty obecne na rynku według ściśle określonych warunków finansowych. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że w obecnej sytuacji nie ma takiego podmiotu, który byłby w stanie podnieść swój wkład. Odwrotnie, obyśmy nie stali przed faktem, iż niektóre z tych podmiotów mogą być zmuszone swój wkład ograniczyć. Jeśli którykolwiek, nawet najmniejszy z tych warunków finansowych miałby się zmienić, istnieje prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, iż ten film już nie powstanie.
Apelujemy o niewymuszanie dodatkowych kosztów wynagrodzeń osobowych, a także kosztów związanych z zapewnieniem prawidłowego powrotu ekip na plany filmowe. Branża filmowa nigdy nie była branżą niezależnych bytów, gdzie popyt wpływa na podaż i cenę towaru. To gęsto tkana sieć powiązań, która wyzwala twórczy ferment, ale nadaje mu zarazem pragmatyczny, biznesowy wymiar. Dlatego nie wolno nam przedkładać własnych, partykularnych interesów nad dobro całego środowiska. Nawet wbrew tymczasowej logice zysku musimy pamiętać o oddziaływaniu poszczególnych ogniw na cały łańcuch zależności. Silna produkcja i dystrybucja to stabilne i pewne jutro dla aktorów, reżyserów, kin, festiwali. To międzynarodowe sukcesy, za którymi idą inwestorzy, zagraniczni koproducenci, instytucje finansujące. Renomy nie da się zbudować z dnia na dzień, ale stracić można. W czasie kryzysu tym bardziej musimy umacniać renomę polskiego kina i budować zaufanie w relacjach biznesowych.
Powrót do znanej nam rzeczywistości zawodowej wymaga zrozumienia, odpowiedzialności i współdziałania wszystkich reprezentantów branży filmowej. Nie ma akceptacji dla prób wprowadzania nieuczciwych praktyk rynkowych, wykorzystujących fałszywe argumenty związanie z pandemią koronawirusa w Polsce. W interesie całego rynku jest racjonalne i adekwatne do obecnej sytuacji podejście do współpracy między twórcami, ekipami, producentami, dystrybutorami, kinami oraz podmiotami finansującymi.
List od Dyrektora Warszawskiego Festiwalu Filmowego
Szanowni Państwo,
Za nami drugi miesiąc ograniczeń. Pamiętam swoją ostatnią wizytę w moim ulubionym miejscu w Śródmieściu, „Pardon, To Tu”. Kiedy wychodziłem, z głośników popłynęła piosenka grupy R.E.M. „It’s the end of the world as we know it”. Pomyślałem, że trudno o słowa bardziej pasujące do sytuacji, która póki co otoczyła nas kompletnie.
Potem była jeszcze ostatnia wizyta na siłowni, chyba w piątek, bo w sobotę już wszystkie zostały zamknięte. A przedtem był „Samson”, ostatni śledź i ostatni kieliszek pejsachówki.
Moje życie w izolacji polega teraz głównie na kontakcie z ludźmi, w dużej części w sprawach zawodowych. Czyli podobnie jak zwykle, z tym że prawie bez wychodzenia z domu. Z pewnym trudem opanowałem program komunikacyjny Zoom. Wziąłem już udział w trzech coczwartkowych spotkaniach online Polskiej Akademii Filmowej, właśnie dzięki Zoomowi.
Piękne jest to, że codziennie dostajemy nowe filmy, które są przysyłane z całego świata na Festiwal. Filmowcy wierzą, że jeszcze będzie jak w piosence Tomka Lipińskiego — przepięknie i normalnie.
Film pewnego reżysera zaprosiliśmy osiem lat temu, ale on wtedy wolał pokaz na Berlinale zamiast w Warszawie. A teraz przysłał nam do selekcji nowy film, bo chce mieć premierę międzynarodową w Warszawie. Jak miło.
Obdzwaniam w tych dniach polskich filmowców. Sporo filmów jest teraz w postprodukcji. Może niektóre z nich trafią na WFF?
Festiwale w Toronto i Busan, czyli odpowiednio najważniejszy festiwal w Ameryce i w Azji, poprosiły mnie o rekomendacje polskich filmów. Mówi się o ostrej konkurencji między festiwalami, ale są też przyjaźnie i jest pomoc, zwłaszcza teraz, w ciężkich czasach.
W zeszłym tygodniu miał się zacząć festival w Cannes. Napisałem do dyrektora Thierry’ego Fremaux o sprawach oczywistych. Że Cannes jest dla nas bardzo ważne, że jest jak wzorzec metra z Sèvres.
29 maja rusza Krakowski Festiwal Filmowy w wersji online. Trzymam kciuki. To już 60 lat.
Przeczytałem ostatnio informację o naszym ubiegłorocznym gościu, reżyserze filmu „5 minut za późno”. Dan Chisu nakręcił nowy film, będąc w izolacji. Skłonił aktorów, żeby sami nakręcili sceny, w których występują, swoimi telefonami komórkowymi. Scenariusz powstał między 12 marca a 10 kwietnia. Film został nakręcony w dziewięć dni, od 15 do 23 kwietnia. Kolejnych osiem dni trwał montaż. Zagrało 17 aktorów i kilku nie-aktorów. Wyszło świetnie. Tytuł: „9 Poveşti De Dragoste Şi Ură În Izolare”, „9 love and hate stores in isolation”, „9 opowieści o miłości i nienawiści w izolacji”. Mam pozwolenie reżysera, żeby przekazać Państwu link do wersji z angielskimi napisami:
Niech to będzie pierwszy film 36. WFF.
Trzymajcie się i oby do zobaczenia w październiku,
Stefan Laudyn, dyrektor WFF
Apel do twórców i przedstawicieli środowiska teatralnego
Dyrektor Teatru Groteska Adolf Weltschek wystosował do twórców i przedstawicieli środowiska teatralnego w sprawie działań zwiększających bezpieczeństwo w odmrażanych instytucjach kultury.
Szanowne Koleżanki, Szanowni Koledzy,
Dyrektorzy Teatrów i Instytucji Kultury w Krakowie
Jak każdy z Was, z ogromną niecierpliwością oczekuję chwili, kiedy otworzymy swoje placówki; kiedy spotkamy się my aktorzy, reżyserzy, twórcy z naszymi widzami twarzą w twarz.
To przecież sens i cel naszej pracy. To wspólne doświadczenie, którego nie zastąpi żadna technologia. Czekam na ten moment także z nadzieją, że odbudujemy więzi; że choć nadal w maseczkach ochronnych, ale jednak, zaczniemy oddychać sztuką, która ma nieocenioną terapeutyczną moc. Głęboko w to wierzę.
Jednak przy tym niecierpliwym odliczaniu dni i godzin, może z racji mojego doświadczenia zawodowego i wieku, rosną we mnie również coraz mocniej znaki zapytania.
Jako dyrektor teatru jestem przecież odpowiedzialny za zdrowie i bezpieczeństwo tak widzów, jak i pracowników – aktorów, zespołu technicznego i administracji.
Jak wszyscy wiemy, w ostatnich dniach, decyzją Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego możliwe stało się wznawianie działalności niektórych instytucji kultury; obecne złagodzenie ograniczeń umożliwia organizację prób w teatrach dramatycznych, muzycznych i lalkowych, a także w filharmoniach i operach. Otrzymaliśmy jednocześnie odpowiednie zalecenia – próby teatralne mamy prowadzić w maseczkach i przy zachowaniu dystansu, rekomenduje się również wydzielenie stref poruszania się po planie czy scenie. Równolegle minister kultury i dziedzictwa narodowego, prof. Piotr Gliński, przypomina dyrektorom instytucji kultury, iż wszystkie procedury związane z zapewnieniem ochrony zdrowia pracowników i publiczności należą do dyrektora danej instytucji.
To słowa ministra, który doskonale wie, iż zamknięte teatry, kina i inne instytucje kultury z każdym dniem pogrążają się w coraz głębszej zapaści finansowej; odcięte od wpływów ze sprzedaży biletów, każdego miesiąca drżą o to, czy wydrenowane ze środków samorządy będą w stanie przekazywać przyznane na ten rok budżetowy niezbędne dotacje podmiotowe. W praktyce to pytanie o pieniądze na koszty stałe instytucji: na opłaty rachunków, ZUS-u i pensje etatowych pracowników. Nie mamy żadnych dodatkowych pieniędzy na zakupy środków ochronnych, ale co więcej – nie mamy żadnych możliwości na przeprowadzenie testów, które w sytuacji wznowienia prób stają się niezbędne. Jako dyrektor placówki odpowiedzialny, jak przypomina minister – za zapewnienie ochrony pracownikom i publiczności, apeluję o rozważne i odpowiedzialne działania, a jak wykazał w ostatnich dniach przykład Łodzi, takim działaniem są testy na obecność koronawirusa w poszczególnych grupach zawodowych.
Dlatego apeluję do Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego o sfinansowanie testów dla aktorów i zespołów teatralnych i zachęcam Was, drogie koleżanki i koledzy o wspólny głos w tej sprawie.
Całą Polskę zaniepokoiły doniesienia z Łodzi, gdzie 14% z grupy przebadanych pracowników tamtejszych żłobków i przedszkoli miało podejrzenie zakażenia COVID -19. Łatwo wyobrazić sobie jakim zagrożeniem wobec decyzji o otwarciu placówek, Ci ludzie mogliby stać się zarówno dla dzieci jak i całych rodzin.
Nadal z tragedią masowych zakażeń walczy Śląsk, który zbyt późno rozpoczął testowanie górników i ich najbliższych. Uczmy się na błędach! Nie pozwólmy, aby nasi aktorzy i całe ekipy teatralne, filmowe czy muzyczne stały się nowymi ogniskami zakażeń! Otwarcie placówek kultury, anonsowane już teraz możliwością organizacji prób, jeśli ma być bezpieczne dla wszystkich, musi być poprzedzone bezpłatnym testowaniem! Transmisja bezobjawowa wirusa uniemożliwia wykrycie zagrożenia jedynie po mierzeniu temperatury, a w obecnej sytuacji finansowej teatrów, stać nas jedynie na takie działanie!
Jestem przekonany, że nasz wspólny apel ma sens właśnie teraz. Zanim rozpoczniemy intensywne próby przed oczekiwanym otwarciem teatrów i wszystkich instytucji kultury. Zachęcam Was Koleżanki i Koledzy do wspólnego głosu w tej wyjątkowej kwestii, bo mam nadzieję, że apel krakowskiego środowiska nie pozostanie nie usłyszany. Samorządy, które nas finansują, pozbawiane z każdym miesiącem wpływów z podatków, nie mają możliwości włączania w swoje koszty dodatkowych działań. To w gestii poszczególnych ministerstw, na mocy przygotowanych specustw, wciąż dostępne są środki na walkę z koornawirusem. W budżecie Unii Europejskiej, która na łagodzenie skutków epidemii w gospodarce wprowadziła dla państw członkowskich mechanizm funduszu o wartości 37,3 mld euro, dla Polski znalazło się aż 7,4 mld. Jak określono w rozporządzeniu – pieniądze te trafić miały bezpośrednio do określonych sektorów dotkniętych COVID -19. A przecież instytucje kultury są jednym z takich sektorów i nie przetrwają bez zewnętrznego wsparcia!
Razem możemy apelować o rozsądek i racjonalne działania; razem możemy wypracować sensowne wsparcie dla kultury, które pozwoli w najbliższej perspektywie roku przetrwać, ale pierwszym krokiem będzie właściwe bezpieczeństwo przy wychodzeniu z pandemii. Testowanie grupy zawodowej artystów, którzy niejednokrotnie w bezpośrednim kontakcie wykonują swoją pracę i których zachęcamy do powrotu na sceny jest absolutną koniecznością o którą wspólnie musimy walczyć.
Testujmy kulturę dla bezpieczeństwa wszystkich!
Adolf Weltschek
Dyrektor Teatru Groteska
