Stolica małopolski planuje być pierwszym polskim miastem bez węgla.
Chce też wyprowadzić samochody z centrum miasta i zachęcić mieszkańców, by zamiast własnych „czterech kółek” wybrali rower lub komunikację miejską.
Takie deklaracje ze strony prezydenta Jacka Majchrowskiego padły na spotkaniu z WWF Polska zorganizowanego w ramach tegorocznej kampanii Godzina dla Ziemi WWF pod hasłem „Ty też niszczysz swój dom”. Kraków robi dużo by mieszkańcy i turyści mogli odetchnąć pełną piersią, a miasto przestało się kojarzyć ze smogiem. Plany są ambitne, ale wiele jeszcze jest do zrobienia.
Fundacja WWF Polska, w ramach kampanii Godzina Dla Ziemi WWF, przez cały marzec odwiedziła prezydentów polskich miast, aby przypomnieć im, że ochrona środowiska wpisana jest w konstytucyjny obowiązek przedstawicieli władz (art. 74).
Prezydent Miasta Krakowa wśród najważniejszych ekologicznych zmian w mieście wymienia: budowę oczyszczalni ścieków, dzięki której aktualnie sto procent ścieków trafia tam gdzie powinno – do oczyszczalni, budowę spalarni i sortowni śmieci, program edukacyjny dla dzieci i młodzieży oraz wymianę taboru miejskiego. Mówi także o wymianie pieców węglowych na ekologiczne źródła ogrzewania.
Dusi nas smog
Choć na zanieczyszczenie powietrza wpływa kilka czynników, dwa pierwsze: emisje z pieców i transport odpowiadają za 75% emisji pyłów zawieszonych PM10. Jak mówi prezydent Jacek Majchrowski, przez ostatnie 5 lat udało się wymienić około 21 tysięcy pieców na węgiel, które truły najbardziej. Jak dodaje, do wymiany pozostało jeszcze 4 000. Na wymianę ich na bardziej ekologiczne źródła ciepła pozostało krakowianom niewiele czasu. Od 1 września, zgodnie z tzw. uchwałą antysmogową, wejdzie w życie całkowity zakaz palenia węglem, drewnem i innymi paliwami stałymi w kotłach, piecach i kominkach. Prezydent informuje, że już wiadomo, że połowy z pozostałych pieców wymienić się nie uda, a to oznacza kary dla spóźnialskich. „Rzeczywiście nie wszyscy mogą zdążyć z wymianą pieców do 1 września np. z uwagi na nieuregulowane stany budynków i spraw własnościowych, czy budynki w bardzo złych stanach technicznych, w których ciężko przeprowadzić taką wymianę. Mieszkańcy, którzy z własnej winy nie wymienili pieców oczywiście zapłacą kary, ale są różne przypadki i każda sytuacja będzie rozpatrywana indywidualnie” – mówi Jacek Majchrowski, Prezydent Miasta Krakowa.
Samochód to wygoda…
Niekoniecznie… W miastach jest problem z korkami, miejscami parkingowymi, a wjazd do części aglomeracji jest ograniczany. Kraków stara się zachęcić by mieszkańcy zamiast samochodem do pracy dojechali rowerem czy komunikacją miejską. Idzie za tym budowa ścieżek rowerowych (łączna ich długość to 221,1 km) i inwestycje w nowocześniejszy tabor. Również autobusy komunikacji miejskiej już jeżdżące po Krakowie spełniają najwyższe normy ekologiczne (silniki Euro5 Euro6, hybrydy i autobusy elektryczne). W 2023 roku co piąty autobus ma być elektrykiem, a większość tramwajów wymienionych na nowsze. Projekt, którego finał nie jest zadowalający, to planowana Zielona Strefa na Kazimierzu. Do dzielnicy miały wjeżdżać tylko samochody elektryczne, zasilane wodorem lub gazem ziemnym. Po protestach części mieszkańców, decyzją miejskich radnych, wydłużono możliwość wjazdu samochodów benzynowych i diesli do tej strefy, a co za tym idzie na Kazimierzu znów pojawia się wiele samochodów i zanieczyszczeń.
Edukacja ekologiczna
Miasto stawia również na edukację młodszych i starszych pokoleń. Akademia Młodego Krakowianina, eko-lekcje w szkołach, Tydzień Zrównoważonego Transportu, Europejski Dzień bez Samochodu czy Rowerowy Maj. To tylko kilka z inicjatyw, które wrosły w życie miasta. Młodzież o tym ile produkujemy śmieci ma szansę przekonać się odwiedzając sortownie odpadów.
Zieleń dla życia
Kraków chce się zazielenić. W tym roku na zieleń wyda rekordową kwotę 200 mln zł. Miasto inwestuje w tzw. „parki kieszonkowe”, rewitalizuje stare parki i urządza nowe oraz dosadza rośliny pyłochwytne w pasach drogowych. Kupiło również zielony teren na Zakrzówku, który docelowo ma mieć powierzchnię nawet 140 hektarów. By zapobiec paleniu odpadów zielonych, czyli trawy, liści czy gałęzi miasto nieodpłatnie odbiera je od mieszkańców.
„Cieszymy się ze wszystkich inwestycji, które podejmuje miasto na rzecz ochrony środowiska, mamy jednak sygnały od mieszkańców, że wciąż czekają na wprowadzenie pełnego systemu segregacji odpadów. Przypominamy, że z punktu widzenia gospodarki o obiegu zamkniętym i hierarchii postępowania z odpadami, spalanie jest najmniej pożądanym sposobem ich zagospodarowania. Mamy nadzieję, że w przyszłości miasto podejmie ambitne działania zmierzające do zmniejszenia ilości powstających odpadów i zwiększenia stopnia recyklingu” – mówi Ewa Chodkiewicz z Fundacji WWF Polska.
Kraków zgasił światła dla Ziemi
Fundacja WWF Polska wielokrotnie alarmowała informując o skali zniszczeń środowiska naturalnego m.in. w opublikowanym 30 października 2018 raporcie „Living Planet Report” oraz podczas szczytu klimatycznego COP24 w Katowicach. Polska dołączyła w 2018 roku do grona 25 najbardziej rozwiniętych gospodarek świata. Jesteśmy pierwsi od ponad dekady, którzy awansowali w indeksie FTSE Russell do grona rynków rozwiniętych, co realnie wpływa na nasze codzienne czynności: więcej konsumujemy, częściej jeździmy autami i latamy samolotami, przez co intensywniej niszczymy środowisko naturalne. Dlatego w tym roku akcja Godzina Dla Ziemi WWF poświęcona została tematowi niszczenia naszego wspólnego domu i uświadomienia ludziom wpływu każdego z nas na stan naszej planety.
Co roku w akcji bierze udział ok. 180 państw na 7 kontynentach. W tym roku 30 marca na całym świecie o 20.30 czasu lokalnego słynne budowle pogrążyły się w ciemnościach na 60 minut w symbolicznym geście solidarności z ideą ochrony naszej planety. Idea Godziny dla Ziemi WWF jest bardzo prosta: Wyłącz światło – włącz działanie dla planety, która daje nam życie. Globalna akcja Godzina dla Ziemi WWF inspiruje setki milionów ludzi na całym świecie. Jako konsumenci mamy ogromny wpływ na działania rynku. Jako obywatele – na tworzone prawo. Trzeba działać już dziś! Dlatego fundacja zachęca wszystkich do złożenia podpisu pod apelem do Prezydenta RP na stronie godzinadlaziemi.pl z prośbą o zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego dla przyszłych pokoleń.
(org.)
