Rada Ministrów przyjęła wstępnie projekt ustawy budżetowej na rok 2022, przedłożony przez ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej.
Polityka gospodarcza rządu w 2022 r. będzie nakierowana na możliwie szybką odbudowę potencjału gospodarczego kraju. Gospodarka ciągle odczuwa skutki wywołane wybuchem pandemii COVID-19 w 2020 r. jednak powraca już na ścieżkę wzrostu. Sytuacja w całym sektorze finansów publicznych, którego częścią jest budżet państwa, jest solidna. Według prognoz PKB w 2021 r. zwiększy się o 4,9 proc., a w przyszłym roku tempo jego wzrostu wyniesie 4,6 proc. Dobre wyniki budżetowe to efekt silniejszego odbicia gospodarczego niż zakładano jeszcze w ubiegłym roku oraz efekt uszczelnienia systemu podatkowego.
Sytuacja gospodarcza kraju
- Nadwyżka w budżecie po lipcu na 2021 rok wynosi ok. 35 mld zł.
- Sprzedaż detaliczna w Polsce rośnie piąty miesiąc z rzędu. W lipcu br. zwiększyła się o 8,9 proc. w cenach bieżących oraz o 3,9 proc. w cenach stałych w ujęciu rok do roku.
- Polski przemysł rośnie czternasty miesiąc z rzędu. W lipcu br. produkcja sprzedana przemysłu była wyższa o 9,8 proc. w porównaniu z lipcem ubiegłego roku.
- Polski eksport towarów rośnie dziesiąty miesiąc z rzędu. W czerwcu br. był wyższy o 23,1 proc. niż przed rokiem.
- Najnowsze szacunki GUS dotyczące PKB za II kwartał 2021 roku wskazują na wzrost o 10,9 proc. rok do roku, wobec spadku o 8,3 proc. w analogicznym okresie 2020 r.
- Notujemy jedną z najniższych stóp bezrobocia wśród państw Unii Europejskiej.
- Dobra sytuacja budżetowa umożliwia przekazanie jednostkom samorządu terytorialnego, jeszcze w tym roku, środków w wysokości 8 mld zł do wykorzystania w 2021 lub 2022 r.
Dochody i wydatki budżetu państwa
Dochody
- Przewiduje się, że w 2022 r. dochody budżetu państwa wyniosą 475,6 mld zł.
Wydatki
- W 2022 r. wydatki budżetu państwa zostały zaplanowane na 505,6 mld zł.
Deficyt
- Deficyt budżetu państwa ma wynieść w 2022 r. nie więcej niż 30 mld zł.
Założenia makroekonomiczne
Produkt Krajowy Brutto
- Zakłada się, że w 2021 r. PKB zwiększy się o w ujęciu realnym 4,9 proc. (po spadku o 2,7 proc. rok wcześniej), a w przyszłym roku tempo jego wzrostu wyniesie 4,6 proc.
Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej
- Scenariusz na 2021 r. zakłada wzrost przeciętnego zatrudnienia w gospodarce narodowej o 0,5 proc, a w 2022 r. o 0,7 proc.
Stopa bezrobocia
- Przewiduje się, że stopa rejestrowanego bezrobocia wyniesie na koniec 2021 r. 6,0 proc., a na koniec 2022 r. 5,9 proc.
Wzrost wynagrodzeń
- W 2021 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej zwiększy się o 7,4 proc., natomiast w 2022 r. wzrośnie o 6,7 proc.
- Prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w 2022 r. w gospodarce narodowej wyniesie 5 922 zł.
Spożycie prywatne
- Przyjęto, że w 2021 r. spożycie prywatne wzrośnie realnie o 5,3 proc., a w kolejnym roku o 5,7 proc.
Export i import
- Przewiduje się, że w latach 2021-2022 import – po głębszym niż eksport spadku w 2020 r. – będzie rósł szybciej niż eksport. W 2022 r. tempo importu wyniesie 9,4 proc., a eksportu 7,7 proc.
Inflacja
- Założono średnioroczny wzrost inflacji w 2021 r. do 4,3 proc. W dalszej perspektywie czynniki związane z pandemią powinny już wygasać, co wpłynie na ograniczenie inflacji w ujęciu rocznym.
- W 2022 r. wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w ujęciu średniorocznym wyniesie 3,3 proc.
Uwarunkowania dochodów budżetu państwa
Poziom dochodów budżetu państwa w 2022 r. będzie determinowany dalszym dynamicznym rozwojem gospodarki. Prognozuje się, że w 2022 r. dochody podatkowe wzrosną o 5,3% w ujęciu nominalnym.
Prognozy dochodów budżetu państwa zdeterminowane są przede wszystkim szacunkami następujących czynników makroekonomicznych: wzrostem PKB (w ujęciu realnym o 4,6%, nominalnym o 7,7%), średniorocznym wzrostem cen towarów i usług konsumpcyjnych (3,3%), nominalnym wzrostem przeciętnego rocznego funduszu wynagrodzeń w gospodarce narodowej (7,5%) oraz wzrostem spożycia prywatnego (w ujęciu nominalnym o 9,2%).
Uwarunkowania wydatków budżetu państwa
Po stronie wydatkowej budżetu państwa na rok 2022 zabezpieczono niezbędne środki na kontynuację dotychczasowych, priorytetowych działań, jak również na realizację nowych m.in.:
- zwiększenie nakładów na finansowanie ochrony zdrowia do poziomu 5,75% PKB;
- środki na kluczowe programy społeczne z zakresu wspierania rodziny takie jak Program „Rodzina 500+”, realizację świadczenia „Dobry Start” czy wprowadzenie rodzinnego kapitału opiekuńczego;
- waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2022 r. wskaźnikiem waloryzacji na poziomie 104,89%;
- finansowanie potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej na poziomie 2,2% PKB,
- zwiększenie funduszu wynagrodzeń osobowych dla pracowników państwowej sfery budżetowej;
- realizację zadań inwestycyjnych m.in. w obszarze zdrowia, transportu lądowego
- czy kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
- zwiększenie wydatków w obszarze szkolnictwa wyższego i nauki.
Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2021 r.
Szacunkowe wykonanie budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2021 r. w stosunku do ustawy budżetowej na 2021 r. wyniosło:
- dochody: 278,1 mld zł, tj. 68,8 %
- wydatki: 242,8 mld zł, tj. 49,9 %
- nadwyżka: 35,3 mld zł
Dochody budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2021 r.
W okresie styczeń – lipiec 2021 r. dochody budżetu państwa były wyższe o 42,3 mld zł w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego. Dochody podatkowe budżetu państwa były wyższe w stosunku do okresu styczeń – lipiec 2020 r. o ok. 40,2 mld zł.
W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego:
- dochody z podatku VAT były wyższe o 24,3% r/r (tj. ok. 23,7 mld zł),
- dochody z podatku PIT były wyższe o 16,8% r/r (tj. ok. 5,7 mld zł),
- dochody z podatku CIT były wyższe o 21,0% r/r (tj. ok. 5,4 mld zł),
- dochody z podatku akcyzowego i podatku od gier były wyższe o 6,9% r/r (tj. ok. 2,7 mld zł),
- dochody z tytułu podatku od niektórych instytucji finansowych były wyższe o 9,1% r/r (tj. ok. 0,2 mld zł ).
W okresie styczeń – lipiec 2021 r. wykonanie dochodów niepodatkowych wyniosło ok. 36,8 mld zł i było wyższe o ok. 1,9 mld zł (tj. 5,4%) w stosunku do wykonania w okresie styczeń – lipiec 2020 r. W czerwcu miała miejsce wpłata z zysku Narodowego Banku Polskiego za rok 2020 w wysokości 8,9 mld zł.
Wydatki budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2021 r.
Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – lipiec 2021 r. wyniosło 242,8 mld zł, tj. 49,9 % planu. W stosunku do tego samego okresu roku 2020 (252,1 mld zł) wydatki budżetu państwa były niższe o 9,3 mld zł, tj. 3,7%.
Niższe wykonanie wydatków związane jest głównie z niższymi środkami przekazanymi do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (mniej o ok. 9,3 mld zł) wynikającymi z bieżącego zapotrzebowania na finansowanie uzupełniające oraz na obsługę długu Skarbu Państwa (mniej o ok. 2,8 mld zł). W części 39 – Transport zrealizowano mniej o 3,0 mld zł, co wynika głównie z równoległej realizacji wydatków niewygasających z upływem roku 2020 w zakresie utrzymania i remontów infrastruktury kolejowej.
Jednocześnie wykonanie wydatków z tytułu środków własnych Unii Europejskiej było wyższe o ok. 2,3 mld zł, co wynikało przede wszystkim ze wzrostu polskiej składki członkowskiej w wyniku Brexitu oraz wyższego poziomu budżetu UE oraz wyższej wpłaty z tytułu opłat celnych. Dodatkowo w styczniu nastąpiła zapłata skutków korekt budżetu UE uchwalonych pod koniec 2020 r. (0,4 mld zł).
Ponadto wyższe wykonanie odnotowano w ramach części 46 – Zdrowie tj. więcej o ok. 2,9 mld zł, co wynika z przekazania dotacji podmiotowej dla Narodowego Funduszu Zdrowia oraz w ramach subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego tj. więcej o 2,1 mld zł.
(KPRM)