Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg dołączył do premier Estonii Kaji Kallas, innych wysokich urzędników estońskich oraz przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen w Tallinie w piątek (24 lutego 2023 r.), aby uczcić Estoński Dzień Niepodległości.
Wcześnie rano Stoltenberg wziął udział w ceremonii podniesienia flagi w Ogrodzie Gubernatora zamku Toompea, a następnie złożył wieniec pod Kolumną Zwycięstwa Wojny o Niepodległość na Placu Wolności. Uczestnicy uczcili minutą ciszy rocznicę rozpoczęcia pełnoprawnej inwazji Rosji na Ukrainę. Sekretarz generalny bierze również udział w paradzie wojskowej estońskich sił zbrojnych, w której są żołnierze z dowodzonej przez Wielką Brytanię wielonarodowej grupy bojowej NATO w Tapa w Estonii. W czwartek spotkał się także z prezydentem Alarem Karisem.
Na wspólnej konferencji prasowej z premierem Kallasem i prezydent von der Leyen sekretarz generalny powiedział: „Ponad sto lat temu wojska estońskie dzielnie walczyły o swoją wolność i niepodległość. Wasza historia jest mocnym przypomnieniem, że nie możemy uważać wolności za pewnik. Dziś to Ukraińcy dzielnie walczą o swoją wolność. I pomimo mrocznego roku rozpaczy i zniszczenia, ich determinacja i odwaga bez wątpienia zwycięży”. Dodał: „Rok temu prezydent Putin rozpoczął pełnoprawną inwazję na Ukrainę, nielegalną agresywną wojnę, z rażącym naruszeniem podstawowych zasad międzynarodowych. Chciał złamać wolę narodu ukraińskiego i chciał złamać naszą jedność. Prezydentowi Putinowi się nie udało. Ukraina stoi. A NATO i Unia Europejska stoją po stronie Ukrainy”.
Chwaląc zagorzałe wsparcie Estonii dla Ukrainy, Stoltenberg powiedział: „Estonia daje przykład, udzielając pomocy wojskowej w stosunku do PKB więcej niż jakikolwiek inny kraj na świecie”.
Sekretarz Generalny podkreślił, że obecność NATO zabezpiecza przestrzeń dla wsparcia Sojuszu dla Ukrainy. Przypomniał, że od 2014 roku NATO znacznie wzmocniło swoją obecność od Morza Czarnego po Bałtyk, w tym w Estonii. „Wszystko to wysyła jasny sygnał do Moskwy – NATO będzie chronić i bronić Estonii i każdego centymetra terytorium sojuszniczego” – powiedział Stoltenberg, podkreślając, że „nasze zobowiązanie wynikające z artykułu 5. jest żelazne – wszyscy za jednego, jeden za wszystkich”.
Oświadczenie Rady Północnoatlantyckiej z okazji pierwszego roku agresji Rosji na Ukrainę
- „Gdy uroczyście obchodzimy rok brutalnej agresji Rosji przeciwko Ukrainie, najpoważniejszego zagrożenia dla bezpieczeństwa euroatlantyckiego od dziesięcioleci, my jako Sojusznicy potwierdzamy naszą solidarność z rządem i narodem Ukrainy w heroicznej obronie ich narodu, ich ziemi, i nasze wspólne wartości. Oddajemy hołd ofiarom śmiertelnym i ubolewamy nad tragicznym ludzkim cierpieniem i zniszczeniem, w tym obszarów mieszkalnych Ukrainy oraz infrastruktury cywilnej i energetycznej, spowodowanymi przez nielegalną wojnę rosyjską.
- W dalszym ciągu zwiększamy polityczne i praktyczne wsparcie dla Ukrainy, która broni się przed rosyjską inwazją i utrzymamy nasze wsparcie tak długo jak będzie to konieczne, aby pomóc Ukrainie zwyciężyć. W tym kontekście NATO będzie nadal ściśle koordynować działania z odpowiednimi zainteresowanymi stronami, w tym organizacjami międzynarodowymi, w szczególności z UE, a także z podobnie myślącymi państwami. Pozostajemy zdecydowani wspierać długoterminowe wysiłki Ukrainy na rzecz zabezpieczenia jej wolnej i demokratycznej przyszłości. Potwierdzamy nasze niezachwiane poparcie dla niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy w jej granicach uznanych przez społeczność międzynarodową. W pełni popieramy nieodłączne prawo Ukrainy do samoobrony i wyboru własnych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa.
- Rosja ponosi pełną odpowiedzialność za tę wojnę, rażące naruszenie prawa międzynarodowego i Karty Narodów Zjednoczonych. Działania Rosji naruszają zasady i zobowiązania OBWE oraz poważnie zagrażają międzynarodowemu bezpieczeństwu i stabilności oraz opartemu na zasadach porządku międzynarodowego. Podczas gdy wzywaliśmy Rosję do konstruktywnego zaangażowania się w wiarygodne negocjacje z Ukrainą, Rosja nie okazała żadnej prawdziwej otwartości na sprawiedliwy i trwały pokój. Pozostajemy zdeterminowani, aby utrzymać skoordynowaną międzynarodową presję na Rosję. Potępiamy również tych wszystkich, w tym Białoruś, którzy aktywnie ułatwiają Rosji wojnę. Nie może być bezkarności rosyjskich zbrodni wojennych i innych okrucieństw. Wszyscy odpowiedzialni muszą zostać pociągnięci do odpowiedzialności za nadużycia i naruszenia praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego, w szczególności wobec ludności cywilnej Ukrainy, w tym za deportacje dzieci i przemoc seksualną związaną z konfliktami. Rosja musi natychmiast przerwać tę wojnę i wycofać wszystkie swoje siły zbrojne z Ukrainy zgodnie z rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ przyjętą 23 lutego 2023 r. i innymi odpowiednimi rezolucjami Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
- Wojna rosyjska zagraża również światowemu bezpieczeństwu. Szantaż energetyczny Rosji, jej wpływ na globalne dostawy żywności, jej złośliwe działania hybrydowe, ogólnoświatowa kampania dezinformacyjna i nieodpowiedzialna retoryka nuklearna wyraźnie pokazują lekceważenie przez Rosję norm międzynarodowych i dobrobytu miliardów ludzi na całym świecie.
- Będziemy nadal dążyć do pokoju, bezpieczeństwa i stabilności w całym obszarze euroatlantyckim. NATO jest sojuszem obronnym. Znacząco wzmacniamy naszą postawę odstraszania i obrony i pozostajemy gotowi do obrony każdego centymetra terytorium Sojuszu zgodnie z naszym podejściem 360 stopni przeciwko wszelkim zagrożeniom i wyzwaniom. Nasze zobowiązanie do przestrzegania Traktatu Waszyngtońskiego, w tym artykułu 5., jest żelazne. NATO jest silniejsze i bardziej zjednoczone niż kiedykolwiek. Z zadowoleniem przyjęliśmy wybór Finlandii i Szwecji, aby zostać członkami NATO i potwierdziliśmy nasze zaangażowanie w natowską politykę otwartych drzwi. Będziemy nadal wzmacniać nasze partnerstwo z Ukrainą w miarę jak rozwija ona swoje aspiracje euroatlantyckie. W dalszym ciągu wzmacniamy również inne nasze partnerstwa, w tym pomagając krajom najbardziej narażonym na szkodliwe wpływy Rosji.
- Wysiłki Rosji, by złamać determinację dzielnego narodu ukraińskiego, spełzają na niczym. Rok później Ukraińcy dzielnie walczą o wolność i niepodległość. Stoimy z nimi.”
