Do utworzenia wspólnego zespołu śledczego pomiędzy Ukrainą, Polską i Litwą w sprawie napaści Rosji na Ukrainę doszło 25 marca 2022 roku w Korczowej na Ukrainie.
W Hadze I Zastępca Prokuratora Generalnego – Prokurator Krajowy Dariusz Barski podpisał umowę, na mocy której Rumunia dołączyła do wspólnego zespołu śledczego Ukrainy, Polski, Litwy, Łotwy, Estonii, Słowacji i Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze w sprawie napaści Rosji na Ukrainę. Współpraca państw tworzących JIT umożliwi koordynację działań dotyczących gromadzenia dowodów zbrodni wojennych popełnianych na Ukrainie w celu pociągnięcia winnych zbrodni do odpowiedzialności karnej.
JIT czyli międzynarodowy zespół śledczy
Umowę ze strony polskiej podpisał Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro. Pierwsze działania zmierzające do powołania JIT w sprawie wojny napastniczej i zbrodni popełnianych przez siły zbrojne Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy zostały podjęte już 2 marca 2022 roku w toku narady nadzwyczajnej przedstawicieli wszystkich państw uczestniczących w Eurojust. To podczas tego spotkania z inicjatywy Ukrainy, Polski i Litwy podjęto decyzję o zawiązaniu wspólnego międzynarodowego zespołu śledczego w ramach śledztw wszczętych w tych trzech krajach. W kolejnych miesiącach do zespołu dołączył Międzynarodowy Trybunał Karny w Hadze oraz Łotwa, Estonia i Słowacja.
Mazowiecki pion PZ PK gromadzi dowody rosyjskich zbrodni na Ukrainie
W ramach polskiej prokuratury sprawą zajmuje się zespół śledczy składający się z prokuratorów Mazowieckiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do Spraw Przestępczości Zorganizowanej i Korupcji Prokuratury Krajowej w Warszawie, funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Policji. Prace zespołu koordynuje I Zastępca Generalnego – Prokurator Krajowy Dariusz Barski. Postepowanie zostało wszczęte 28 lutego 2022 r.
Do tej pory przesłuchano ponad 1400 świadków. Polscy prokuratorzy pozostają w bieżącym kontakcie z ukraińską prokuraturą oraz pozostałymi członkami wspólnego międzynarodowego zespołu śledczego. W ramach cyklicznych spotkań omawiane są wyniki pracy członków zespołu oraz planowane kolejne czynności. Na przełomie czerwca/lipca 2022 r. polscy prokuratorzy wykonywali na Ukrainie czynności procesowe w ramach śledztwa prowadzonego przez ukraińską prokuraturę. Działania były prowadzone na obszarze centralnej oraz południowo-wschodniej Ukrainy. Polegały m.in. na dokonywaniu oględzin miejsc w tym budynków cywilnych, obiektów infrastruktury cywilnej, które zostały zniszczone w wyniku ostrzału przez Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej. W ramach prowadzonych działań dokonywano utrwalenia tych miejsc i zniszczeń przy wykorzystaniu skanerów 3D. Materiał z przeprowadzonych czynności został przekazany stronie ukraińskiej. O bieżących działaniach członkowie zespołu nie informują, co podyktowane jest bezpieczeństwem śledczych wykonujących czynności na terenie kraju, gdzie prowadzone są działania wojenne.
