Michał Wawrykiewicz współzałożyciel obywatelskiej inicjatywy prawników – Wolne Sądy zaprezentował program naprawy praworządności w Polsce, w wykonaniu orzeczeń TSUE i ETPCz.
Przedstawiamy POROZUMIENIE DLA PRAWORZĄDNOŚCI – opracowaną przez organizacje pozarządowe, w uzgodnieniu ze środowiskiem sędziowskim i prokuratorskim, propozycję i apel do środowisk prodemokratycznych odnośnie do naprawy państwa prawa w Polsce.
„My, obywatelki i obywatele oraz organizacje, które od lat bronią prawa Polek i Polaków do niezależnego sądu i utrzymania w Polsce zasad państwa prawa, przedstawiamy opracowaną wspólnie, w uzgodnieniu ze środowiskiem sędziowskim i prokuratorskim (Iustitia, Themis i Lex Super Omnia), listę koniecznych działań zmierzających do wykonania 13 orzeczeń TSUE i EPTCz i wielu innych wyroków Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i sądów powszechnych oraz rekomendacji europejskich.
Wyroki sądów, zarówno polskich jak i europejskich, jasno wskazują, że doszło do bezprawnego upolitycznienia wymiaru sprawiedliwości, systemowego pozbawienia polskiego sądownictwa niezależności, czyli władza przejęła sądy, a tym samym kontrolę nad nami. Niezależność sądów jest warunkiem sine qua non demokracji, niezależnej kontroli wyborów i ochrony praw jednostki. Trzeba zakończyć niepotrzebny i niszczący konflikt z instytucjami Unii Europejskiej. Polska jest członkiem Unii, a Unia jest największym gwarantem naszego bezpieczeństwa.
W obecnej sytuacji za najważniejsze uznajemy (1) natychmiastowe przywrócenie do pracy bezprawnie odsuniętych od orzekania sędziów Pawła Juszczyszyna i Igora Tuleyi (2) zlikwidowanie Izby Dyscyplinarnej i (3) zamrożenie „ustawy kagańcowej”, zgodnie z zabezpieczeniem TSUE z dnia 14.07.2021 oraz wyrokiem z 15.07.2021 r., aby uniknąć ogromnych kar płaconych z naszych podatków i umożliwić akceptację Krajowego Planu Odbudowy.
Nie zamyka to jednak sprawy. Warunki niezbędne dotyczące przywrócenie w Polsce państwa prawa i wykonania wyroków, jakie władza przegrała przez europejskimi trybunałami, a także w Sądzie Najwyższym, NSA i w sądach powszechnych, są następujące:
- natychmiastowa zmiana ustawy o KRS – usunięcie z funkcji całego składu neoKRS i powołanie prawdziwej, zgodnej z Konstytucją Krajowej Rady Sądownictwa – strażnika niezależności sądownictwa;
- usunięcie z funkcji neosędziów, którzy zostali wadliwie powołani lub awansowani na wniosek neoKRS oraz ogłoszenie prawidłowych konkursów, aby jak najszybciej obsadzić wakaty w sądach;
- utrzymanie w mocy wyroków neosędziów, jednak z prawem obywateli i wszystkich stron procesów (w których orzekali neosędziowie) do ich wzruszenia w odpowiedniej procedurze;
- utrata funkcji przez wszystkich neosędziów w SN, nie tylko ze względu na wadliwość neoKRS, ale także rażące naruszenia w całej procedurze, w tym wadliwość ogłoszenia samych konkursów; a następnie prawidłowy wybór Pierwszego Prezesa SN – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów SN;
- przywrócenie normalnego, niezależnego sądownictwa dyscyplinarnego i uchylenie „ustawy kagańcowej”;
- zmiana składu obecnie działającego bezprawnie Trybunału Konstytucyjnego, poprzez zaprzysiężenie trójki sędziów, którzy od 2015 roku czekają na odebranie przyrzeczenia; prawidłowy wybór Prezesa TK – spośród kandydatów wskazanych w uchwale Zgromadzenia Ogólnego Sędziów TK;
- likwidacja skargi nadzwyczajnej służącej obecnie rządzącym do uchylaniu przez „swoją” izbę SN (IKNiSP) wszystkich niewygodnych politycznie wyroków lub do gnębienia przeciwników;
- zmiana na stanowiskach prezesów sądów, powołanych przez Zbigniewa Ziobro w tzw. trybie faksowym; odpolitycznienie Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;
- zbudowanie od nowa niezależnej prokuratury; rozdzielenie funkcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości;
- rzeczywista reforma wymiaru sprawiedliwości, usprawniająca procedurę cywilną, karną i administracyjną, zwiększająca dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz wprowadzenie nowoczesnego systemu pomocy prawnej z urzędu, urealniającego prawo do sądu etc.
Dlatego też, wzywamy wszystkie polityczne siły prodemokratyczne i proeuropejskie do spotkania z nami, obywatelkami i obywatelami, celem przedyskutowania naszych propozycji odnośnie do naprawy praworządności, wypracowania sposobów i harmonogramu ich wdrożenia z uwzględnieniem standardów międzynarodowych oraz skali i bezprecedensowości zniszczenia przez rządzących polskiego wymiaru sprawiedliwości.
W 2019 roku partie opozycyjne podpisały wspólne zobowiązanie do naprawy polskiego wymiaru sprawiedliwości. Czas najwyższy przystąpić do ich realizacji, tym bardziej że wkrótce staniemy przed dalszymi próbami dewastowania sądów poprzez tzw. „spłaszczenie” ich struktury, wyrzucanie sędziów czy ich polityczną weryfikację. Nie możemy i nie chcemy bezczynnie przyglądać się realizacji tych planów, które tylko pogłębią ogromny chaos prawny w Polsce, zniszczą do końca niezależność sądów i będą dla nas wszystkich katastrofą.
Akcja Demokracja
Komitet Obrony Demokracji
Obywatele RP
Ogólnopolski Strajk Kobiet
Inicjatywa #Wolne Sądy
Kongres Świeckości
Archiwum Osiatyńskiego
Stowarzyszenie Adwokackie Defensor Iuris”
