Szef rządu Mateusz Morawiecki zaprosił do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego.
To drugie spotkanie z samorządowcami w KPRM, którego celem był bezpośredni dialog i wspólna odpowiedź na wyzwania związane z kryzysem gospodarczym i energetycznym w całej Europie. Rozmowy dotyczyły proponowanych przez rząd rozwiązań w sprawie dystrybucji węgla i wysokich cen energii elektrycznej.
Współpraca jest kluczowa
Głównym tematem porannego spotkania z samorządowcami z Unii Metropolii Polskich oraz Związku Miast Polskich była kwestia cen energii i dystrybucji węgla. Premier podczas rozmów wysłuchał postulatów samorządów i przedstawił propozycje Rady Ministrów w tym temacie. Konsultacje między rządem a samorządami są niezwykle ważne w celu zorganizowania sprawnej współpracy na rzecz obywateli.
Rozwiązania wobec kryzysu
Wywołany przez Rosję kryzys energetyczny dotyka dziś całą Europę. Nie jesteśmy obojętni i wdrażamy jak najszybciej rozwiązania, które łagodzą skutki tych zawirowań na rynku energii. Na dzisiejszym spotkaniu premier Mateusz Morawiecki rozmawiał z samorządowcami o możliwych środkach pomocy obywatelom, zwłaszcza tym najbardziej potrzebującym.
Premier zaapelował również o jedność władzy publicznej wobec wyzwania przed którym dziś stoi. Spory i podziały polityczne nie mogą stać na przeszkodzie pomocy Polakom.
Spotkanie z premierem
Kryzysu na rynku energetycznym i surowcowym dotyczyły rozmowy przedstawicieli ZMP i UMP z premierem M. Morawieckim w KPRM 11 października. Udało się wstrzymać procedowanie przez Radę Ministrów projektu ws. dystrybucji węgla
Spotkanie trwało blisko 2 godziny, uczestnicy rozmawiali przede wszystkim o rządowych propozycjach dotyczących dystrybucji węgla przez JST oraz o przeciwdziałaniu wzrostowi cen energii i gazu. „To było dobre spotkanie”, ocenili jego uczestnicy.
Poruszyli także kwestie związane z sytuacją finansową JST, mówili również o konieczności zmian taryf cen wody. Ustalili, że w najbliższych tygodniach odbędzie się kolejne spotkanie poświęcone tym kwestiom, gdyż Premier i samorządowcy diametralnie różnią się tutaj w ocenie sytuacji.
Kolejnego dnia, 12 października premier Mateusz Morawiecki weźmie udział w specjalnym, dodatkowym posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Premier zaprosił na nie przedstawicieli strony samorządowej i rządowej do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Również to spotkanie będzie poświęcone rozwiązaniom zawartym w projektach ustaw dotyczących dystrybucji węgla i ograniczaniu wzrostu cen energii elektrycznej.
Wspólne wyzwania
Premier podkreślił, że obecny kryzys energetyczny, który dotknął całą Europę, został celowo wywołany przez Rosję. Przeciwdziałanie zaś jego skutkom i pomoc obywatelom, zwłaszcza tym najbardziej potrzebującym jest wspólnym wyzwaniem dla całej władzy publicznej, także samorządowej. Zapewnił też, że jest otwarty na współpracę.
Mówił o rozwiązaniach zawartych w projekcie ustawy regulującej sprzedaż węgla.
Opiniowanie w zawrotnym tempie
Tu jednak zaprotestowali samorządowcy, którzy wskazali, że nie otrzymali projektu ustawy dotyczącej sprzedaży węgla przez samorządy i nie znają rozwiązań w nim zawartych. Dotyczą one m.in. podstawy prawnej do sprzedaży węgla przez samorządy, zagadnień związanych z zamówieniami publicznymi czy możliwości zlecania tych zadań innym podmiotom.
Premier podjął więc decyzję, że projekt jeszcze tego samego dnia trafi do strony samorządowej. Następnie 12 października przed południem, czyli w ekspresowym tempie, omówi go Komisja Wspólna Rządu i Samorządu i zaopiniuje do końca dnia. I choć Rada Ministrów omawiała projekty już we wtorek 11 października, jednak nie podjęła ostatecznej decyzji, czekając na opinię strony samorządowej KWRziST.
– Strona samorządowa i rządowa zgodziły się co do tego, że na gruncie obecnie obowiązujących przepisów prawa samorządy i spółki komunalne tego rodzaju działań realizować tego nie mogą (…) Usłyszeliśmy też, że projekt ten będzie działał wstecz, czyli będzie legalizował tę działalność, którą podejmują już teraz samorządy, np. Otwock. To nas bardzo zdziwiło – powiedział Krzysztof Kosiński, prezydent Ciechanowa.
Samorządowcy podkreślali, że nie odżegnują się od pomocy mieszkańcom. Nie mają jednak możliwości prawnych, technicznych ani organizacyjnych pozwalających na dystrybucję węgla.
– Jeśli jest taka potrzeba, aby dostarczyć naszym mieszkańcom tańszy węgiel, to my się w to włączymy, ale nie możemy tego robić ponad i poza prawem – przekonywał Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku.
Opinia o cenach energii i gazu
Premier zapewnił też, że strona samorządowa będzie opiniowała zarówno projekt ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, jak i kolejnej – dotyczącej cen ograniczeniu cen gazu (która zostanie przekazana w późniejszym terminie). Pierwszy projekt zakłada, że wsparciem będą objęte gospodarstwa domowe, ale także małe i średnie przedsiębiorstwa, a także podmioty użyteczności publicznej, takie jak szkoły, przedszkola, szpitale oraz domy pomocy społecznej.
Mechanizm maksymalnej ceny na energię elektryczną określa, że dla gospodarstw domowych będzie ona nie wyższa niż 693 zł za MWh oraz 785 zł za MWh dla pozostałych uprawnionych odbiorców.
– Mamy zapewnienie, że będzie ustalona maksymalna cena dla samorządów na rok. Nie jesteśmy do końca z tego zadowoleni, bo mówi się o kwocie około 800 zł za MWh, a jest to np. dla Ciechanowa o 300% więcej niż dotychczas – podsumował Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca i dodał, że ustalając docelowy poziom cen prądu dla samorządów, należy patrzeć na stawki na giełdzie producenckiej, gdzie ceny są często zdecydowanie niższe niż zaproponowane w projekcie.
Zarówno przedstawiciele strony samorządowej, jak i rządowej określili spotkanie jako dobre i merytoryczne. Potrzebne jest wspólne wypracowywanie rozwiązań, dlatego ustalili, że w najbliższych tygodniach odbędzie się kolejne spotkanie Premiera z przedstawicielami samorządu terytorialnego. Ma ono dotyczyć m.in. sytuacji finansowej JST, a także problemów związanych ze zmianą taryf cen wody.
