Marszałek Sejmu Szymon Hołownia podczas poniedziałkowej konferencji przedstawił planowany porządek 7. posiedzenia Sejmu.
Obrady Izby rozpoczną się w środę, 6 marca.
W harmonogramie znajdą się m.in. projekt uchwały ws. Trybunału Konstytucyjnego oraz informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa TK w 2022 r. Sejm zapozna się też z informacją rządu nt. „możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na doprowadzeniu do bezpowrotnej utraty przez Polskę zaliczki z Krajowego Planu Odbudowy”. W porządku obrad znajdą się ponadto projekty ustaw, wśród nich nowelizacja Prawa pocztowego oraz ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, a także poselskie przedłożenia dotyczące pożyczki lombardowej dla rolników, zmiany definicji gwałtu oraz niekarania rolników za prowadzenie prac rolnych w godzinach nocnych. Marszałek Sejmu zapowiedział też rozpatrzenie w I czytaniu projektów dotyczących przerywania ciąży.
Jak poinformował Szymon Hołownia, rozpatrywany na nadchodzącym posiedzeniu Sejmu projekt uchwały ws. Trybunału Konstytucyjnego będzie pierwszym z czterech przedłożeń mających uzdrowić sytuację tego organu. – Ta uchwała jest częścią „czteropaku”, który dotyczy TK. Jest to projekt uchwały, są to dwa projekty ustaw i inicjatywa zmiany konstytucji, która zostanie zaproponowana Senatowi do przeprowadzenia – zapowiedział Hołownia. – Sejm powie jasno: nie wolno było wybierać sędziów dublerów. Sędziowie-dublerzy nie uczestniczyli w pracach TK legalnie, a to ma swoje konsekwencje. Pani Julia Przyłębska nie pełni funkcji prezesa TK, bo jej kadencja na tym stanowisku dobiegła końca i to też rodzi określone konsekwencje – powiedział marszałek Sejmu, odnosząc się do proponowanej treści uchwały.
Marszałek Hołownia nawiązał też do zapowiedzianej przez premiera Donalda Tuska propozycji uchwały Sejmu wzywającej Komisję Europejską do nałożenia pełnych sankcji na produkty rolne z Rosji i Białorusi.
– Taki apel jest w moim odczuciu potrzebny, bo z moich rozmów z partnerami zagranicznymi wynika, że niektórzy z nas w UE mają głęboką i przejmującą świadomość tego, w jaki sposób Rosja, która przed chwilą zalewała nas gazem i ropą, próbuje nas teraz kolonizować przy pomocy zboża i innych produktów – i my musimy na to odpowiedzieć – a inni taką świadomość może jeszcze w niedostatecznym stopniu powzięli, w związku z tym musimy o tym mówić – zaznaczył Hołownia.
Podsumowanie 5. posiedzenia Sejmu
Sejm na 5. posiedzeniu (7-9 lutego) przedłużył przepisy dotyczące pomocy obywatelom Ukrainy przebywającym w Polsce z związku z wojną wywołaną przez Rosję oraz rozpoczął prace nad kolejnymi obywatelskimi projektami ustaw, w tym dotyczącymi renty wdowiej i emerytur stażowych.
Uchwalona ustawa
Ustawa o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przedłuża do 30 czerwca 2024 r. szczególne rozwiązania prawne dotyczące osób, które przybyły na terytorium Polski w związku z wybuchem wojny na Ukrainie. Konieczność uchwalenia ustawy wynikała z przedłużenia przez Unię Europejską (decyzją Rady UE) tymczasowej ochrony wprowadzonej po wybuchu wojny do dnia 5 marca 2025 r. Jak wskazano w uzasadnieniu, w kolejnym kroku projektodawca planuje rozpoczęcie prac nad zmianami merytorycznymi oraz wydłużeniem terminu obowiązywania ustawy do końca okresu wskazanego w decyzji Rady UE. Ustawa przewiduje przedłużenie do 30 czerwca 2024 r. m.in.: okresu, w którym pobyt na terytorium Polski obywateli Ukrainy przybyłych w związku z działaniami wojennymi jest uznawany za legalny, okresu ważności wizy krajowej obywatela Ukrainy oraz zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego obywatelowi Ukrainy, okresu, w którym udziela się obywatelowi Ukrainy zezwolenia na pobyt czasowy na okres roku, licząc od dnia wydania decyzji, w przypadku gdy nie spełnia on wymogów udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy.
Pierwsze czytania
Sejm rozpoczął prace legislacyjne nad projektami ustaw wniesionymi przez grupy obywateli. Podczas poprzedniej kadencji Izba nie zakończyła ich rozpatrywania, dlatego zgodnie z przepisami ustawy o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli, zostały ponownie skierowane do I czytania w Sejmie bieżącej, X kadencji.
Projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia renty wdowiej reguluje sytuację, w której dochodzi do zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi (np. emeryturą, emeryturą rolniczą, emeryturą wojskową, emeryturą policyjną, świadczeniem przedemerytalnym). Obecnie w takim przypadku wypłacane jest tylko jedno ze świadczeń. Wnioskodawcy proponują, aby możliwa była wypłata tzw. emerytury wdowiej w jednym z dwóch wariantów, do wyboru przez osobę uprawnioną. W pierwszym wariancie osoba uprawniona otrzymywałaby rentę rodzinną po zmarłym małżonku powiększoną o 50 proc. przysługującej jej emerytury lub innego świadczenia. W drugim wariancie to renta rodzinna wypłacana byłaby w wysokości 50 proc., natomiast osoba uprawniona otrzymywałaby w pełnej wysokości emeryturę bądź inne świadczenie. Projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Sejm przeprowadził I czytanie obywatelskiego projektu nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz o zmianie niektórych ustaw. Projekt, zgodnie z uzasadnieniem, przewiduje wprowadzenie do polskiego systemu prawnego tzw. emerytury stażowej. Świadczenie to przysługiwałoby osobom objętym nowym systemem emerytalnym (tj. urodzonym po 31 grudnia 1948 r.) wyłącznie z tytułu osiągniętego okresu ubezpieczenia (okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn), bez spełnienia warunku osiągnięcia wieku emerytalnego. Izba rozpatrzyła projekt w debacie łącznej razem z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw w celu wprowadzenia emerytury stażowej. Oba projekty skierowano do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.
Podczas 5. posiedzenia Izby odbyło się też I czytanie obywatelskiego projektu „Tak dla rodziny, nie dla gender”, dotyczącego wyrażenia zgody na wypowiedzenie przez Prezydenta RP Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule 11 maja 2011 r. oraz utworzenia Zespołu do spraw opracowania założeń międzynarodowej konwencji o prawach rodziny.
Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach oraz niektórych innych ustaw ma na celu wprowadzenie do obowiązujących przepisów katalogu zachowań zabronionych w trakcie zgromadzenia oraz katalogu zagadnień, których zgromadzenie nie może dotyczyć. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, ma on przeciwstawić się prowadzonym w przestrzeni publicznej działaniom kwestionującym wartości rodzinne w oczach społeczeństwa oraz przeciwdziałać wyszydzaniu podczas zgromadzeń symboli i wartości chrześcijańskich, instrumentalnemu wykorzystywaniu polskich symboli narodowych oraz zachowaniom mogącym naruszać moralność publiczną.
Drugie czytanie
Sejm przeprowadził II czytanie rządowego projektu nowelizacji Prawa farmaceutycznego. Projekt przewiduje uchylenie przepisu, zgodnie z którym produkty lecznicze stosowane w antykoncepcji mogą być wydawane tylko z przepisu lekarza (na receptę). Jak podkreślono w uzasadnieniu projektu, zmiana nie powoduje, że wszystkie środki antykoncepcyjne, w szczególności z zakresu tzw. antykoncepcji awaryjnej, będą dostępne bez recepty. Projekt ma natomiast przywrócić spójność polskiego stanu prawnego ze stanem wynikającym z obowiązujących decyzji w przedmiocie dopuszczenia do obrotu produktu leczniczego. Zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej tzw. pigułka dzień po zawierająca w składzie octan uliprystalu w Unii Europejskiej dopuszczona jest do sprzedaży bez recepty. Zgodnie z projektem Minister Zdrowia będzie jednak mógł określić wiek lub inne wymagania uzasadniające wydawanie tego rodzaju produktu na receptę. Sejm skierował projekt ponownie do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.
Uchwały Sejmu
Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia Eugeniusza Romera w 70. rocznicę śmierci. Izba podjęła też dwie uchwały w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.
Informacje rządu
Sejm przyjął przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: „Stan bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz działania realizowane w tym zakresie w 2022 r.” oraz Informację Ministra Infrastruktury o skutkach stosowania ustawy Prawo wodne wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
Informacja bieżąca i pytania w sprawach bieżących
Przedstawiona podczas 5. posiedzenia Izby informacja bieżąca dotyczyła, zgodnie w treścią wniosku, „przyczyn zatrzymania Programu inwestycyjnego CPK i nieudolności lub świadomego sabotażu programu przez pełnomocnika rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego pana Macieja Laska”. O przedstawienie informacji wniósł klub Prawo i Sprawiedliwość, a udzielił jej sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek.
Pytania w sprawach bieżących do przedstawicieli rządu dotyczyły m.in. decyzji minister zdrowia w kwestii przesunięcia o ponad rok wprowadzenia Krajowej Sieci Onkologicznej, przygotowania administracji do procedury przedłużenia okresu pobytu na terenie Polski dla obywateli Ukrainy, składki zdrowotnej dla przedsiębiorców, rządowego wsparcia rozwoju mieszkalnictwa, nauczycieli pracujących w międzyszkolnych ośrodkach sportowych i ich prawa do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, celu klimatycznego ustalonego przez UE na 2040 rok, jego skutków i kosztów dla polskiej energetyki, ciepłownictwa systemowego i rolnictwa oraz wygaśnięcia programu wakacji kredytowych.
