Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości.
Ochrona ofiar przemocy domowej będzie natychmiastowa. Osoba stosująca przemoc fizyczną, zagrażającą życiu lub zdrowiu domowników, będzie musiała bezzwłocznie opuścić mieszkanie.
Nowe przepisy pozwolą natychmiastowo izolować sprawców od osób dotkniętych przemocą.
Obecnie w sprawach cywilnych jest to możliwe jedynie na drodze sądowej, co trwa wiele tygodni, a nawet miesięcy.
W 2018 r. dotkniętych lub zagrożonych przemocą domową było prawie 250 tys. osób.
Policja i Żandarmeria Wojskowa dostaną nowe uprawnienia
Funkcjonariusz podejmujący interwencję związaną z przemocą domową oceni, czy osoba stosująca przemoc zagraża życiu lub zdrowiu domowników. Jeśli tak, wydany będzie mógł zostać bezwzględny nakaz natychmiastowego opuszczenia mieszkania przez sprawcę przemocy.
Osoba stosująca przemoc będzie mogła zabrać z mieszkania m.in. rzeczy osobiste czy przedmioty potrzebne do pracy.
Nakaz będzie egzekwowany – łącznie z możliwością użycia środków przymusu – bez względu na ewentualne twierdzenie sprawcy, że nie ma się dokąd wyprowadzić. Policjant wskaże mu placówki zapewniające miejsca noclegowe, np. schronisko dla bezdomnych.
Wobec osoby stosującej przemoc będzie można również wydać zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.
Policja będzie regularnie sprawdzać, czy sprawca przemocy stosuje się do zakazu.
Jeśli osoba stosująca przemoc złamie zakaz, policja będzie mogła użyć środków przymusu, aby wyegzekwować nałożony obowiązek. Dodatkowo, sprawca przemocy narazi się na karę aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny. Te same zasady będą dotyczyć egzekwowania nakazu opuszczenia mieszkania.
Nowe uprawnienia Policji i Żandarmerii Wojskowej będą podlegały kontroli sądu.
Ewentualne zażalenia na działania Policji i Żandarmerii Wojskowej sąd będzie musiał rozpatrzyć w ciągu 3 dni.
W uzasadnionych przypadkach sąd będzie mógł uchylić nakaz lub zakaz.
Wydany przez Policję lub Żandarmerię Wojskową nakaz opuszczenia mieszkania i zakaz zbliżania się do mieszkania będzie obowiązywał, co do zasady, przez 14 dni. Na wniosek osoby dotkniętej przemocą, sąd będzie mógł przedłużyć ten okres.
Orzeczenia sądu dotyczące opuszczenia mieszkania oraz zakazu zbliżania się do mieszkania będą obowiązywały natychmiast.
Aby zapewnić szybkość postępowania sądowego, dokonywanie doręczeń wezwań, zawiadomień i innych pism z sądu będzie mogło odbywać się za pośrednictwem Policji lub Żandarmerii Wojskowej.
Osoba dotknięta przemocą domową nie będzie płaciła kosztów sądowych.
Przyjęte rozwiązania są wzorowane na przepisach stosowanych w innych krajach, np. w Hiszpanii, Austrii czy Czechach.
Nowe prawo ma wejść w życie po 6 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
