W dniach 24-25 listopada odbyła się w Kijowie wizyta Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego NATO posła Michała Szczerby.
Zaproszenie do wizyty wystosował przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy Rusłan Stefanczuk, a bezpośrednią okazją była nadzwyczajna sesja ukraińskiego parlamentu związana z 90. rocznicą Wielkiego Głodu (Hołodomoru). Celem wizyty w Kijowie było również zademonstrowanie solidarności ZP NATO z Ukrainą, potępienie rosyjskich zbrodni i terroru, jak również okazanie wsparcia do obrony wspólnych wartości, demokracji i praw człowieka.
Pierwszego dnia wizyty Michał Szczerba odbył spotkanie z Rusłanem Stefanczukiem, który podziękował za decyzję o osobistej wizycie w Kijowie w tak niebezpiecznym i ważnym dla Ukrainie czasie. Przewodniczący Stefanczuk pogratulował pos. Szczerbie wyboru na funkcję Przewodniczącego ZP NATO oraz podziękował za dotychczasowe zaangażowanie całego ZP NATO w pomoc i wsparcie Ukrainy od pierwszego dnia rosyjskiej agresji. Podkreślił, że Rosja po raz kolejny próbuje używać głodu jako broni, zakłócając eksport ukraińskiej żywności na rynki światowe.
Rusłan Stefanczuk ponownie zaapelował o przekazywanie Ukrainie nowoczesnego uzbrojenia przez państwa członkowskie NATO, w szczególności podkreślając znaczenie terminowego dostarczania systemów obrony powietrznej oraz nowoczesnych samolotów wielozadaniowych. Oprócz bezpośredniej pomocy militarnej – jak zaznaczył ukraiński polityk – niezwykle ważne są również działania na płaszczyźnie politycznej, w szczególności konkretne decyzje i zaproszenie do członkostwa na Szczycie NATO, który odbędzie się w Waszyngtonie w lipcu 2024 r.
Przewodniczący Szczerba poinformował, że z chwilą objęcia funkcji zobowiązał się, że temat Ukrainy będzie jednym z priorytetów w realizowanym przez ZP NATO planie prac. W tym kontekście przypomniał o przyjętych dotychczas sprawozdaniach i rezolucjach wspierających Ukrainę oraz potępiających działania Federacji Rosyjskiej, których był sprawozdawcą na forum ZP NATO.
Następnie Michał Szczerba spotkał się z przewodniczącym Delegacji Ukrainy do ZP NATO Yehorem Chernyevem oraz członkiem delegacji Romanem Hryshchukiem. Tematem rozmowy była bieżąca sytuacja na froncie oraz planowana aktywność w ramach ZP NATO w pierwszej połowie 2024 r. Zaplanowano wówczas m.in. Międzyparlamentarną Radę Ukraina-NATO (styczeń), Komisję Stałą ZP NATO (marzec) oraz wiosenną Sesję ZP NATO (24-27 maja 2024 r. w Sofii). Przewodniczący Szczerba podkreślił, że osobisty udział przedstawicieli rządu i parlamentu Ukrainy we wszelkich formach aktywności ZP NATO jest niezwykle istotne z punktu widzenia przekonywania parlamentarzystów reprezentujących 31. państw członkowskich Sojuszu do dalszego wspierania Ukrainy i jej proatlantyckich aspiracji w perspektywie lipcowego szczytu NATO w Waszyngtonie.
Kolejne spotkanie odbyło się z udziałem ministra obrony Nnarodowej Ukrainy Rustana Umerowa oraz wysokiej rangi przedstawicielami MON. Zdaniem ministra Umerowa tylko członkostwo w NATO jest realną gwarancją bezpieczeństwa dla Ukrainy, a Kijów jest gotowy do realizacji wszystkich konkretnych wymogów, które mogą ją przybliżyć do Sojuszu. Odnosząc się do trudnej sytuacji na froncie ukraiński polityk podkreślił, że szczególnie ważne są dalsze dostawy nowoczesnych, zachodnich systemów obrony przeciwlotniczej, amunicji, dronów oraz samolotów. Zaznaczył, że zimą ok. 200-300 celów o charakterze strategicznym jest narażonych na potencjalne ataki rakietowe Rosji.
I thank @stephaniedhose ????????, @market_an and @Vystrcil_Milos ????????, @Halla_aho ????????, @jerrybuttimer????????, @MichalSzczerba for your words of support in @ua_parliament.
Thank you for your solidarity with the Ukrainian people, your unity in support of ???????? and your willingness to stand… pic.twitter.com/Ine9C0egUP
— Ruslan Stefanchuk (@r_stefanchuk) November 25, 2023
Drugiego dnia wizyty przewodniczący Szczerba uczestniczył w towarzystwie Prezydenta Ukrainy, Premiera Ukrainy oraz Przewodniczącego Rady Najwyższej Ukrainy oraz międzynarodowych gości w ceremonii uroczystego zapalenia świeczek przed pomnikiem upamiętniającym miliony ofiar Wielkiego Głodu. Zaproszeni goście mieli również okazję zwiedzenia Muzeum Wielkiego Głodu i zapoznania się z tragiczną historią tego ludobójstwa.
Następnie przewodniczący Szczerba odbył spotkanie z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełeńskim, któremu towarzyszyli m.in. minister spraw zagranicznych Dmytro Kuleba oraz wysokiej rangi przedstawiciele gabinetu Prezydenta. Prezydent Ukrainy podziękował za pomoc polityczną, obronną, gospodarczą i humanitarną udzieloną jemu krajowi od początku inwazji na pełną skalę. Wyraził wdzięczność za uznanie Hołodomoru za ludobójstwo narodu ukraińskiego na szczeblu krajowym podkreślając, że kwestia sprawiedliwości historycznej jest kluczowa i stanowi wyraźny sygnał dla rosyjskiego agresora, że sprawiedliwa kara za przeszłe i obecne przestępstwa jest nieunikniona. Michał Szczerba przekazał w imieniu Zgromadzenia Parlamentarnego NATO wyrazy pełnej i niezachwianej solidarności z Ukrainą oraz zapowiedział wspieranie Ukrainy, na płaszczyźnie politycznej, militarnej i humanitarnej aż do czasu jej zwycięstwa.
25 listopada odbyła się nadzwyczajna Sesja Rady Najwyższej Ukrainy, z udziałem przewodniczącego ZP NATO Michała Szczerby, przewodniczącej Senatu Belgii Stephanie D’Oz, przewodniczącej Izby Deputowanych Republiki Czeskiej Markety Pekarovej Adamovej, przewodniczącego Senatu Czech Miloša Vystrčila, przewodniczącego Senatu Irlandii Jerry’ego Buttimera, przewodniczącego Parlamentu Finlandii Jussi Halla-aho, przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych parlamentu Estonii Marko Mihkelsona oraz przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu RP Pawła Kowala.
Michał Szczerba w swoim wystąpieniu podkreślił, że Polska była jednym z pierwszych państw, które uznało zbrodnie stalinowskiego reżimu z lat 1932-1933 określane Wielkim Głodem za ludobójstwo.
– Obecny reżim Putina po raz kolejny używa głodu jako broni, na co nie może być zgody społeczności międzynarodowej. Historia ma znaczenie, prawda ma znaczenie i sprawiedliwość ma znaczenie – zaakcentował poseł Szczerba, wzywając do podjęcia działań w celu ukarania zbrodni rosyjskich i utworzenia międzynarodowego Trybunału do osądzenia rosyjskich zbrodniarzy.
Zwracając się do Rady Najwyższej Szczerba podkreślił głębokie znaczenie Wielkiego Głodu – masowego głodu narzuconego przez reżim sowiecki, w wyniku którego w latach 1932–1933 zginęło miliony Ukraińców: „Mój kraj, Polska, jako jeden z pierwszych uznał Hołodomor za ludobójstwo. Od tego czasu wielu dołączyło i mam nadzieję, że zrobi to jeszcze więcej. […] Ponieważ historia ma znaczenie. Prawda ma znaczenie. A sprawiedliwość się liczy!”
„To, co Stalin próbował zrobić z Ukraińcami i mu się nie udało, dziś Putin próbuje ponownie – nie możemy pozwolić, aby mu się to udało” – kontynuował Szczerba, dodając: „jako przewodniczący PA NATO chcę jasno powiedzieć: jeśli nie Nie zmobilizujemy dziś wystarczających zasobów, aby pomóc Ukrainie pokonać agresora – członkowie NATO jutro zapłacą znacznie wyższą cenę. […] W tym roku powinniśmy byli wyciągnąć wnioski i poznać koszty dostarczenia zbyt małej ilości danych i zbyt późnego”. W ten sposób prezydent AP NATO nalegał, aby rządy i parlamenty państw sojuszniczych „zwiększyły i przyspieszyły pomoc wojskową”.
During his visit to #Kyiv, #NATOPA President @MichalSzczerba met with @ZelenskyyUa and assured him of the Assembly’s unwavering support for #Ukraine. #StandWithUkraine pic.twitter.com/kQqqLZ9x08
— NATO PA / AP-OTAN (@natopapress) November 25, 2023
Szczerba podkreślił także, że „Putin najbardziej boi się sukcesu Ukrainy jako demokracji. Musimy współpracować, aby utrzymać silną demokrację”.
Szczerba wezwał do pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności za wszystkie swoje zbrodnie. „Dzięki atakom na infrastrukturę krytyczną, środowisko i obiekty nuklearne państwo rosyjskie pod obecnym reżimem jest państwem terrorystycznym. A celując w infrastrukturę zbożową, ten rosyjski reżim, podobnie jak reżim sowiecki, używa głodu jako broni” – podkreślił Szczerba.
„Zbrodnie Rosji nie mogą pozostać bezkarne” – podsumował. „Od samego początku wspieraliśmy utworzenie specjalnego trybunału, który miałby ścigać rosyjską zbrodnię agresji. Potępiamy wszystkie rosyjskie zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości […] i akty ludobójstwa – w tym straszliwe deportacje ukraińskich dzieci”.
Zaledwie kilka godzin przed rozpoczęciem obchodów Hołodomoru Rosja przeprowadziła największy od początku agresji atak dronów w Kijowie i na całej Ukrainie.
– Jeżeli społeczność międzynarodowa nie zmobilizuje większych środków i zasobów żeby Ukraina pokonała rosyjskiego agresora dzisiaj, członkowie NATO zapłacą większą cenę w przyszłości. Do waszyngtońskiego Szczytu NATO zostało 227 dni i musimy wszyscy ten czas wykorzystać na podwojenie wysiłków, których ukoronowaniem powinno być przyszłe członkostwo Ukrainy w NATO jako jedyny skuteczny gwarant jej bezpieczeństwa – zaznaczył Szczerba.
