Premier Mateusz Morawiecki uczestniczył w otwarciu zmodernizowanego Planetarium Śląskiego Parku Nauki w Chorzowie.
Jak zaznaczył, dzieci i młodzież będą miały dzięki temu wielką inspirację do nauki i przygody.
Nowoczesne planetarium na światowym poziomie
Premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że chorzowskie planetarium jest jednym z najnowocześniejszych na świecie. „Jest to budujące, że mamy w Polsce takie dzieło” – zaznaczył szef rządu. „Jestem przekonany, że będą tutaj przybywali obserwatorzy zza granicy, bo to planetarium na światowym poziomie” – dodał.
Jak powiedział premier, planetarium w Chorzowie będzie kolejną perłą w śląskiej koronie. Jednocześnie wizyta w planetarium będzie inspirowała uczniów do nauki przedmiotów ścisłych. „Chcemy bardzo mocno zachęcać dzieci i młodzież do takich nauk, jak matematyka, fizyka, chemia, astrofizyka czy astronomia” – podkreślił szef rządu. „To wszystko są dziedziny przyszłości, które będą kluczowe dla kolejnych wynalazków w XXI wieku” – wyjaśnił.
Planetarium w Chorzowie
Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne im. Mikołaja Kopernika w Chorzowie to największe i najstarsze polskie planetarium. Jest to jednocześnie najnowocześniejsza placówka tego typu w Polsce i jeden z najbardziej nowoczesnych parków nauki na świecie.
Planetarium od początku swojej działalności dysponuje jednym z największych ekranów sferycznych w Europie. Dzięki nowej technologii widzowie mogą z bliska zobaczyć np. pierścienie Saturna, albo wlecieć do wnętrza mgławicy. Sala wyposażona jest w 300 komfortowych, odchylanych foteli.
Na realizację projektu przeznaczonych zostało ok. 145 mln zł, po części ze środków budżetu państwa, środków samorządu województwa śląskiego oraz pieniędzy unijnych.
Technologiczna atrakcja – projektor Starball umieszczony jest w centralnym punkcie sali projekcyjnej, w miejscu, w którym tej pory znajdował się projektor Zeissa. Sprzęt wyprodukowała japońska firma Goto jest jednak o wiele lżejszy i mniejszy od swojego poprzednika. Na roboczą wysokość jest unoszony przez specjalny podnośnik. Chiron III jest największym i najpotężniejszym projektorem w ofercie tego producenta. Jest w stanie wyświetlić nawet sto milionów gwiazd! Co prawda „nieuzbrojonym” okiem nadal widzieć będziemy ich około 9000, lecz system wyświetla również obiekty tworzące Drogę Mleczną. Zatem patrząc na nowe niebo w Planetarium Śląskim przez lornetkę – tak jak w rzeczywistości widzimy więcej. Nie bez znaczenia jest również jakość obrazu. Chiron III zapewnia doskonały kontrast, a gwiazdy prezentowane na ekranie są niemal świetlnymi punktami. Choć średnica ekranu Planetarium nie zmieniła się, to ma on zupełnie inną konstrukcję niż wcześniej. Płócienne bryty zostały zastąpione przez perforowane aluminiowe panele. Połączenia pomiędzy poszczególnymi panelami są niedostrzegalne dla widzów, co pozwala wyświetlać na nim nawet bardzo jasne obrazy. Do głównej sali powróciła panorama miast otaczających Planetarium. Została ona zrekonstruowana na podstawie oryginału i wykonana przy pomocy nowych technologii. Nadal stanowić będzie znak rozpoznawczy Planetarium Śląskiego.
Słynny Projektor Zeissa nadal będzie służyć Planetarium. Został on umieszczony w centralnym punkcie sali poświęconej astronomii, która znajduje się pod zegarem słonecznym. Urządzenie nie będzie już miało charakterystycznej kopuły, a zatem nie będzie pełniło funkcji planetarium, ale wciąż będzie działać i przy jego pomocy będzie można np. wyświetlać gwiazdy na ścianie. Do zabytkowej części obiektu pod ziemią dobudowano dwa nowe pomieszczenia o powierzchni ponad 2,5 tys. m kw. Znajdą się tam pracownie i sale wykładowe. W przebudowanym obiekcie goście będą mogli skorzystać m.in. z symulatorów lotów w kosmos, kolumny pogodowej i pokoi klimatycznych.
Na system projekcji cyfrowej złoży się 10 projektorów 4K, które po połączeniu wszystkich obrazów pozwolą uzyskać pokrycie całej kopuły ruchomym obrazem w rozdzielczości 8K. Wszystkie projektory będą ze sobą zintegrowane tak, aby możliwa była projekcja hybrydowa, czyli połączenie systemu analogowego z cyfrowym. Na tradycyjny, analogowy obraz nieba, będzie można „nałożyć” inne obrazy: granice gwiazdozbiorów, wyobrażenia gwiazdozbiorów starożytne lub współczesne, obrazy obiektów głębokiego kosmosu itd. I wszystko w ruchu. System śledzenia położenia projektora analogowego pozwoli obrazom cyfrowym trafiać zawsze w przeznaczone dla nich miejsce.
Nowy ekran będzie zbudowany z perforowanej blachy aluminiowej o grubości 1 mm. To wymóg podyktowany przepisami przeciwpożarowymi. Przedtem był to ekran płócienny. Perforacja zajmie około 22-23 procent powierzchni całego ekranu, która nieco przekracza 830 metrów kwadratowych. Perforacja będzie wykonana otworami o średnicy 1,6 mm rozstawionymi co 3,2 mm. Bez perforacji dźwięk wewnątrz takiej blaszanej puszki mógłby być bardzo nieprzyjemny. Maksymalne odchylenie powierzchni ekranu od sfery nie może przekroczyć 13 mm (w starym, płóciennym ekranie ta odchyłka sięgała 5 cm). Dla projekcji cyfrowej tolerancja w tym zakresie jest znacznie mniejsza – przy średnicy ekranu 23 m. Zostanie również odtworzona historyczna panorama okolicznych miast, tak dobrze znana bywalcom Planetarium. Umieszczona zostanie u podstawy ekranu dokładnie jak poprzednia i tak jak poprzednia będzie podświetlana, jednak w nowej wersji przy pomocy LED. Wcześniej były to po prostu żarówki.
Widzowie doświadczą również klimatu z różnych części świata: od lasu tropikalnego po Antarktydę. W specjalnych komorach utrzymana będzie odpowiadająca danemu klimatowi temperatura i wilgotność. W symulatorze lotów, dzięki specjalnym kapsułom i goglom wirtualnej rzeczywistości przeżyjemy start rakiety. Jaskinia 3D czyli pokój, którego ściany będą stanowiły ekrany LED zabierze nas na wirtualny spacer po Układzie Słonecznym.
Warto zaznaczyć, że Planetarium Śląskie pozostaje największą placówką tego typu w naszej części Europy.
