Rada Ministrów przyjęła 22 czerwca br. nowelizację Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego.
Nowe rozwiązania skuteczniej ochronią obywateli przed nieuczciwymi praktykami sprzedawców nakłaniających klientów, często osoby starsze, do zawierania niekorzystnych transakcji, wykorzystując ich ciężką sytuację lub nieznajomość skutków umowy.
Przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości projekt dotyczy nakłaniania osób starszych, przy zastosowaniu technik marketingowych, do nabywania rzeczy codziennego użytku po bardzo wysokich cenach. Chodzi o oszukańczy proceder sprzedawania, „cudownych” garnków, rzekomo uzdrawiających preparatów, czy materacy. Nowe regulacje obejmują także m.in. pożyczki-chwilówki udzielane przez parabanki oraz umowy pożyczki, gdy zabezpieczeniem niskiej kwoty, jaką otrzymuje klient, jest przeniesienie własności nieruchomości o wielokrotnie wyższej wartości.
Unieważnienie umowy
Na podstawie nowych przepisów poszkodowany będzie mógł żądać od osoby albo przedsiębiorstwa, z którym zawarł rażąco niekorzystną dla siebie umowę, unieważnienia całej umowy, a nie – jak dotąd – zwrotu tylko części pieniędzy.
W projekcie znacznie wydłużony został też czas, kiedy osoba oszukana będzie mogła zgłosić oszustwo. Termin przedawnienia, czyli okres dochodzenia swoich praw przez poszkodowanych, będzie upływał po sześciu latach od zawarcia umowy. To niezwykle ważne, ponieważ ludzie często dopiero po kilku miesiącach albo nawet latach zdają sobie sprawę, że zawarli niekorzystną umowę. Obecnie obowiązujące przepisy pozwalają dochodzić swoich praw tylko przez dwa lata od momentu zawarcia umowy.
Łatwiejsze dochodzenie roszczeń
Ministerstwo Sprawiedliwości, by skutecznie chronić słabszych uczestników obrotu gospodarczego, zawarło w projektowanych przepisach art. 388 Kodeksu cywilnego przesłankę „braku rozeznania”. To m.in. niemożliwość uzyskania odpowiedniej wiedzy na temat oferty i porównania jej z innymi propozycjami.
Nowe przepisy to skuteczna broń w walce z „wyzyskiem”, czyli praktyką, gdy jedna ze stron oferuje kontrahentowi świadczenie i umowę rażąco niekorzystną dla tej osoby. Dzięki nowelizacji kodeksu poszkodowanemu łatwiej będzie dochodzić swych roszczeń lub unieważnienia takiej umowy. To na pozwanym, a nie na osobie poszkodowanej, będzie ciążyć ewentualne udowodnienie, że dysproporcja świadczeń nie ma charakteru rażącego.
Korzystne zmiany
Zaakceptowany przez rząd projekt wprowadza też inne zmiany, m.in. dotyczące mediacji. Nowy przepis wyeliminuje praktykę składania przez wierzycieli wniosku o wezwanie do próby ugody jedynie po to, by przerwać bieg przedawnienia.
Nowe przepisy będą też korzystne dla dzieci dłużników. Obecnie po ukończeniu 18 lat dzieci odpowiadają na równi z rodzicami za zobowiązania czynszowe oraz inne opłaty dotyczące najmu. Dzieje się tak nawet, gdy młode osoby uczą się, nie mają żadnych dochodów i pozostają na utrzymaniu rodziców. Projekt likwiduje tę niesprawiedliwą zasadę.
(MS)
