Misja Sławosza Uznańskiego. Lista polskich eksperymentów na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Polski lot na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS) jest już pewny.

Nasz astronauta Sławosz Uznański będzie testował technologie krajowych firm, realizował eksperymenty i program edukacyjny skierowany do uczniów.

Jest to efekt porozumienia podpisanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA). Umowa negocjowana była przez kilka miesięcy w ścisłej współpracy z Polską Agencją Kosmiczną (POLSA). Polaka na ISS zawiezie Axiom Space – amerykańska firma obsługująca Stację Kosmiczną na zlecenia NASA. Umowę w tej sprawie podpisały ESA i Axiom Space 4 sierpnia br.

ESA we współpracy z Axiom Space będzie zarządzać wszystkimi aspektami wymaganymi do przygotowania i zakończenia misji, w tym dostępem do obiektów szkoleniowych i instruktorów, certyfikacją sprzętu i bezpieczeństwa, zarządzaniem na orbicie oraz wsparciem po misji. Polski astronauta wybrany do misji skupi się na eksperymentach technologicznych.

Od 4 sierpnia trwał również nabór na koncepcje eksperymentów na ISS. Wybrane projekty będą wybrane i ocenione przez ESA we współpracy z MRiT oraz POLSA, a zrealizowane na ISS najprawdopodobniej w 2024 lub 2025 r.

– Ta współpraca świadczy o dobrych relacjach wszystkich stron, a także jest wyrazem zaufania do kompetencji polskich instytucji odpowiadających za politykę kosmiczną. Podpisane umowy dają gwarancję, że polscy naukowcy i inżynierowie uzyskają dostęp do tego olbrzymiego laboratorium kosmicznego, oferującego warunki jakich nie sposób osiągnąć na Ziemi. Jestem przekonany, że wybrane eksperymenty będą miały wysoki potencjał zwrotu w dłuższej perspektywie, gdyż umożliwią rozwinięcie technologii przydatnych nie tylko w sektorze kosmicznym. Nowoczesna gospodarka już nie może się obyć bez kosmosu – podkreśla prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.

Polska w kosmosie – zwiększamy swoją aktywność

Zwiększenie o 295 mln euro polskiej składki do Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) w latach 2023-2025 przyniesie konkretne korzyści dla naszego kraju. To nie tylko udział polskiego astronauty w misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, ale też programy i działania, dzięki którym nasza gospodarka wskoczy na wyższy poziom rozwoju.

Historyczne wydarzenie – drugi Polak w kosmosie

Polski astronauta weźmie udział w misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Będzie mógł przetestować najbardziej zaawansowane polskie technologie. Dla naszych firm to wyjątkowa szansa do zdobycia unikatowego doświadczenia, które będzie potwierdzeniem wysokiej jakości polskich produktów.

Poza testami polskiej technologii na niskiej orbicie Ziemi ważny jest również aspekt edukacyjny. Lekcje transmitowane z ISS poprowadzone przez polskiego astronautę dotrą do tysięcy uczniów i przełożą się na duże zainteresowanie tematyką kosmosu wśród młodych Polaków.

Znamy wstępną listę polskich eksperymentów na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii (MRiT) oraz Polską Agencją Kosmiczną (POLSA) zakończyła ocenę merytoryczną w naborze eksperymentów do realizacji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Nadesłano rekordową liczbę 66 zgłoszeń. W wyniku oceny przeprowadzonej wspólnie przez ESA i POLSA, została opracowana wstępna lista obejmująca 18 eksperymentów.

Obecnie trwa proces pogłębionej analizy wykonalności przyjętych eksperymentów, który może potrwać kilka tygodni. Ze względu na ograniczenia techniczne związane z lotem polskiego astronauty już w 2024 r., nie ma gwarancji, że wszystkie eksperymenty z listy zostaną przyjęte do realizacji. Ponadto część proponowanych eksperymentów okazała się na tyle złożona, że przygotowanie ich do najbliższej misji okazało się niemożliwe i w związku z tym nie znalazły się na liście. Nadal jednak trwają rozmowy z ESA o możliwości ich realizacji w dalszej perspektywie, np. gdyby misja się opóźniła.

– Pierwsi proponenci już w najbliższych dniach otrzymają zaproszenie z ESA do rozpoczęcia przygotowań. Z tymi, którzy nie znaleźli się na liście będziemy rozmawiać jak ulepszyć ich propozycję czy przyspieszyć jej realizację. Żadne zgłoszenie nie pozostanie bez odpowiedzi – zapewnia dr Oskar Karczewski, dyrektor Departamentu Badań i Innowacji POLSA.

W ramach misji polskiego astronauty na ISS planowane są eksperymenty, które poprzez szczególne i unikalne warunki panujące na stacji kosmicznej – w szczególności mikrograwitację, nie są możliwe do zrealizowania na Ziemi. Dzięki temu dla polskiego sektora kosmicznego otworzą się możliwości tworzenia innowacyjnych rozwiązań, produktów i usług na potrzeby przyszłych lotów załogowych w kosmos, ale również na potrzeby odbiorców na Ziemi. Można się spodziewać, że powstaną materiały o szczególnych właściwościach lub nowe produkty konsumenckie np. leki, które będą wytwarzane na stacjach orbitalnych lub na Księżycu.

– Spodziewaliśmy się dużego zainteresowania naborem, ale liczba i dojrzałość nadesłanych propozycji pozytywnie nas zaskoczyła. Jestem przekonany, że wybrane eksperymenty przyczynią się do postępów w takich dziedzinach jak inżynieria kosmiczna, medycyna kosmiczna, nauki biologiczne czy biotechnologia. Najlepsze propozycje zakładające testowanie na stacji ISS technologii, układów modułów, systemów lub materiałów mogą być także wykorzystane w przyszłych misjach eksploracyjnych ESA lub NASA. Pokazuje to dojrzałość polskiego sektora kosmicznego, który w ciągu 10 lat udziału w programach ESA może swobodnie współpracować, a nawet konkurować w realizacji ambitnych misji kosmicznych – mówi prof. Grzegorz Wrochna, prezes POLSA.

Złożone wnioski były oceniane według dwóch grup kryteriów – technicznych i programowych (po 50% wagi). Obejmowały one m. in. takie aspekty jak: przejrzystość celów technicznych i wykonalność proponowanego pomysłu, znacząca korzyść w odniesieniu do obecnego stanu rozwoju techniki i możliwości uzyskania przewagi konkurencyjnej, dotychczasowe doświadczenie podmiotów w zbliżonych projektach, potencjalne korzyści dla polskiego sektora w odniesieniu do obecnych i przyszłych produktów i usług kosmicznych, jak i zbieżność propozycji z priorytetami naukowymi lub technologicznymi programu eksploracji E3P.

Poniżej przedstawiamy listę eksperymentów, które zostały ocenione najwyżej. Lista została uszeregowana zgodnie z numerem porządkowym zgłoszenia.