Obchodzone 14 marca (według amerykańskiej tradycji zapisu – 3.14) święto liczby pi od 2019 roku jest także świętem królowej nauk – matematyki.
To dobra okazja, aby zaprezentować najważniejsze „liczby” związane z kształceniem przyszłych matematyków na poziomie wyższym.
Wyjątkowa ludolfina
Liczba pi jest stałą matematyczną wyrażającą stosunek obwodu koła do długości jego średnicy. Fascynuje ludzkość już od czasów starożytności, a jako pierwszy jej właściwości i znaczenie w matematyce badał w III w. p.n.e. Archimedes, dlatego też bywa nazywana stałą Archimedesa. Swoje trzecie imię – ludolfina – zawdzięcza niemieckiemu matematykowi Ludolphowi van Ceulenowi, który w XVII wieku podał jej rozwinięcie z dokładnością do 35 miejsc po przecinku. Od XVIII wieku znana jest jako π – od pierwszej litery greckiego słowa oznaczającego obwód. Jest jedyną liczbą, która ma swoje święto. Inspiruje naukowców i artystów, którzy tworzą wierszyki ułatwiające zapamiętanie kolejnych cyfr jej rozwinięcia dziesiętnego, a polska noblistka Wisława Szymborska poświęciła jej jeden ze swoich wierszy. Ludolfina doczekała się nawet ronda swojego imienia.
Królowa matematyka w Polsce
Według danych z systemu POL-on w roku 2022 matematykę na studiach pierwszego i drugiego stopnia można było studiować w każdym polskim województwie. Wykładało ją ponad 1300 nauczycieli akademickich, w większości mężczyzn, w 32 uczelniach publicznych. Jedyną uczelnią zawodową, która w 2022 roku kształciła studentów na kierunku matematyka była Państwowa Akademia Nauk Stosowanych w Chełmie.
W Polsce na kierunku matematyka studiowało wówczas ponad 5600 pasjonatów królowej nauk i większość z nich (52%) stanowiły kobiety. W 2023 roku środowisko polskich naukowców zyskało 36 doktorów, 12 doktorów habilitowanych i 8 profesorów w dyscyplinie matematyka. Adeptami królowej nauk chciało wówczas zostać ponad 8000 kandydatów, z których ostatecznie na studia przyjęto nieco ponad 2700.
Najlepsze ośrodki matematyczne
Ranking z 2023 roku wskazuje, że najlepszymi uczelniami kształcącymi na kierunku matematyka były:
- Uniwersytet Warszawski,
- Politechnika Warszawska,
- Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Najlepsze wyniki w ostatniej ewaluacji, czyli kategorię A+ w dyscyplinie matematyka uzyskały:
- Instytut Matematyczny Polskiej Akademii Nauk,
- Uniwersytet Warszawski,
- Politechnika Warszawska,
- Uniwersytet Wrocławski.
