Dla niemal połowy badanych Polaków (47%) polityka obronna UE to priorytet.
- 65% Europejczyków pozytywnie ocenia członkostwo w UE, co jest najwyższym rezultatem od 2007 roku
- Sankcje ekonomiczne UE wobec Rosji popierane są przez 80% respondentów
- 59% ankietowanych uważa obronę wolności i demokracji za priorytet
- W świetle wojny w Ukrainie, 61% Europejczyków nie jest przekonanych czy ich życie będzie toczyć się bez zmian
- Tylko 10% respondentów pozytywnie patrzy na Rosję
Rosyjska wojna przeciwko Ukrainie wzmocniła poparcie społeczne dla Unii Europejskiej, wynika z wiosennego badania Parlamentu Europejskiego – Eurobarometr.
Prawie 2/3 (65%) Europejczyków pozytywnie ocenia członkostwo w UE. Jest to najwyższy rezultat od 2007 roku, kiedy wskaźnik ten wyniósł 58%. Członkostwo w UE jest pozytywnie odbierane przez względną większość obywateli wszystkich państw członkowskich, z wyjątkiem Grecji oraz Słowacji, gdzie więcej respondentów uważa je za ‘ani dobre ani złe’. W porównaniu z poprzednim badaniem przeprowadzonym w ostatnim kwartalne 2021 roku, wyniki znacząco wzrosły na Litwie (+20pp), Malcie (+12pp) i w Estonii (+9pp).
52% Europejczyków ma pozytywny obraz UE, w przeciwieństwie do 12% odpowiedzi negatywnych. Wynik ten oznacza wzrost o 3pp dla pozytywnego wizerunku UE od listopada-grudnia 2021 r. i jest jednocześnie najlepszym wynikiem wśród badań PE od 2007 r. Narodowe wyniki pozytywnego wizerunku UE wahają się od 76% w Irlandii do 32% w Grecji.
W Polsce, poparcie dla członkostwa wynosi aż 72 % i jest to wzrost o 4pp w stosunku do badania z 2021 roku. Warto zaznaczyć, że pozytywny wizerunek UE jest w Polsce jest wyższy od średniej unijnej o 7pp (UE: 65%).
Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola z zadowoleniem przyjmując wyniki badania powiedziała: „W sytuacji, gdy na nasz kontynent powraca wojna, Europejczycy czują się pewniej, że są częścią Unii Europejskiej. Obywatele Europy są głęboko przywiązani do wolności, są gotowi bronić naszych wartości i coraz bardziej zdają sobie sprawę, że demokracji nie można już traktować jako czegoś oczywistego.”.
Ostatnie wydarzenia ukształtowały również ocenę Europejczyków wobec innych ważnych aktorów na arenie międzynarodowej. Rosję pozytywnie spostrzega tylko 10% badanych w porównaniu z 30% z 2018, kiedy to pytania było ostatnio zadawane. Następne w kolejności to Chiny z wynikiem 22% odpowiedzi pozytywnych (-14pp). Europejczycy mają natomiast pozytywny obraz Wielkiej Brytanii (65%, +1pp) oraz USA (58%, +13pp).
Większość obywateli UE spostrzega wojnę w Ukrainę jako fundamentalną zmianę: 61% Europejczyków nie jest przekonanych czy ich życie będzie toczyć się bez zmian, w przeciwieństwie do około 1/3 respondentów (37%) pozytywnie wypowiadających się w tej kwestii. Sondaż opublikowany przez Komisje Europejską w zeszłym tygodniu pokazuje, że co ósmy badany zgadza się na nałożenie sankcji ekonomicznych na rząd rosyjski oraz na rosyjskie firmy i oligarchów. Większość obywateli w 22 państwach członkowskich jest zadowolona z reakcji UE na rosyjską agresją na Ukrainę.
Z inflacją i rosnącymi koszty życia jeszcze przez wojną w Ukrainie, czworo na dziesięciu Europejczyków uważa, że wojna ma to wpływ na ich standard życia (40%). Jako wyraźny pokaz europejskiej solidarności i odporności jest fakt, że 59% Europejczyków postrzega obronę wspólnych europejskich wartości takich jak wolność i demokracja, jako priorytet – nawet jeśli miałoby to wpłynąć na ceny i koszty życia.
Bardzo zbliżony wynik do średniej unijnej zanotowany został również w Polsce, gdzie 58% badanych gotowych jest w stanie zaakceptować wzrost cen energii oraz żywności w zamian za obronę wspólnych wartości, demokracji oraz suwerenności Ukrainy.
Rosnące obawy gospodarcze znajdują także odzwierciedlenie w priorytetach politycznych obywateli UE, którzy chcą aby Parlament Europejski skupił się na: po pierwsze, walce z biedą i wkluczeniem społecznym (38%); po drugie, zdrowiu publicznych (35%), spadek o 7pp w ciągu ostatnich 6 miesięcy; po trzecie, demokracji i praworządności (32%), wzrost o 7pp.
Odpowiedzi respondentów z Polski jednak różnią się, ponieważ pierwsze miejsce zajmuje obronność i ochrona zewnętrznych granic UE. W świetle wydarzeń w Ukrainie, niemal połowa Polaków uważa, że bezpieczeństwo jest dziś najważniejsze (47%). Następnie to zdrowie publiczne (34%) oraz demokracja i praworządność (32%).
Postrzeganie wojny i ich konsekwencji dla Unii Europejskiej, jest również widoczne w oczekiwaniach obywateli wobec Parlamentu Europejskiego dotyczących obrony podstawowych wartości. Priorytetem dla Europejczyków jest demokracja, która ponownie znalazła się na szczycie ze wzrostem o 6pp w stosunku do jesieni 2021 (38%). Ochrona praw człowieka w UE i na świecie oraz wolność słowa uważane za równie ważne, uzyskując wyniki po 27%.
W Polsce, wartości takie jak demokracja (29%) oraz ochrona praw człowieka (24%) także znalazły się na szczycie badania. Niemniej jednak należy dodać do tego solidarność unijną, która dla Polaków jest niezwykle istotna, bo aż co czwarty badany (26%) uważa to za priorytet.
O badaniu:
Wiosenne badanie Parlamentu Europejskiego – Eurobarometr, zostało przeprowadzone w okresie od 19 kwietnia do 16 maja na grupie 26 578 badanych w 27 państw członkowskich. W Polsce przeprowadzonych zostało 1 013 wywiadów osobistych (twarzą w twarz). Wyniki UE były ważone według wielkości populacji w każdym państwie.
Eurobarometr: obronność i autonomia energetyczna
Europejczycy zdecydowanie popierają wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony oraz oczekują, że UE stopniowo uniezależni się od rosyjskich źródeł energii.
Badanie Eurobarometr potwierdza również duże poparcie dla reakcji UE na rosyjską agresję na Ukrainę.
Reakcja UE na rosyjską inwazję na Ukrainę – Podobnie jak wyniki badania Eurobarometr opublikowanego 5 maja, dzisiejsze badanie potwierdza, że większość Europejczyków (59 proc.) jest zadowolona z reakcji UE na rosyjską inwazję na Ukrainę oraz z reakcji własnego rządu (57 proc.). Największe poparcie mają działania humanitarne (93 proc.), a następnie przyjęcie do UE Ukraińców uciekających przed wojną (91 proc.). 80 proc. popiera sankcje gospodarcze nałożone na rosyjski rząd, rosyjskie przedsiębiorstwa i osoby fizyczne, a 70 proc. – finansowanie i dostawy sprzętu wojskowego na Ukrainę.
Obrona i bezpieczeństwo – Zdecydowana większość obywateli UE (81 proc.) opowiada się za wspólną polityką obrony i bezpieczeństwa państw członkowskich UE. Tego zdania jest co najmniej dwie trzecie respondentów w każdym kraju. Ponadto 93 proc. respondentów zgadza się, że państwa członkowskie powinny działać wspólnie w obronie terytorium UE, a 85 proc. uważa, że należy zacieśnić współpracę w kwestiach obronnych na szczeblu UE.
Niezależność energetyczna – Eurobarometr pokazuje również duże poparcie dla celów planu RePowerEU. Według 87 proc. respondentów UE powinna jak najszybciej zmniejszyć swoją zależność od rosyjskich źródeł energii. 80 proc. respondentów zgadza się, że polityka energetyczna może przyczynić się do ochrony strategicznych interesów UE. 86 proc. respondentów uważa, że ograniczenie importu ropy naftowej i gazu oraz inwestowanie w energię odnawialną jest ważne dla naszego ogólnego bezpieczeństwa, a zdaniem 87 proc. dzięki zwiększeniu efektywności energetycznej będziemy mniej uzależnieni od producentów energii spoza UE. 85 proc. respondentów chciałoby, aby UE inwestowała na wielką skalę w odnawialne źródła energii.
Przeciwdziałanie zmianie klimatu – 85 proc. Europejczyków uważa, że działania na rzecz klimatu mogą korzystnie wpłynąć na ich zdrowie i jakość życia. Taki sam odsetek respondentów uważa, że działania takie niosą nowe możliwości w zakresie innowacji, inwestycji i miejsc pracy. Chociaż 49 proc. obawia się, że przeciwdziałanie zmianie klimatu może zaszkodzić naszej gospodarce, to jednocześnie 83 proc. uważa, że działania te mogą ograniczyć koszty większych szkód ekologicznych w przyszłości. Ponadto 81 proc. uważa, że w perspektywie długoterminowej dzięki energii odnawialnej będziemy mogli płacić mniej za zużywaną energię.
Najważniejsze priorytety – Badanie Eurobarometr pokazuje, że w świetle obecnej sytuacji Europejczycy uważają, że obszary, które w 2022 r. należy traktować priorytetowo, to obrona i bezpieczeństwo (34 proc.) oraz „zwiększenie autonomii UE i jej państw członkowskich w zakresie dostaw energii” (26 proc.). Inne ważne kwestie to, ich zdaniem, sytuacja gospodarcza (24 proc.), środowisko i zmiana klimatu (22 proc.) oraz bezrobocie (21 proc.).
Pandemia koronawirusa – Większość respondentów jest zadowolona z tego, jak strategię szczepień przeprowadziła UE (58 proc.) i ich własny rząd (59 proc.).
Kontekst
Specjalne badanie Eurobarometr 526 „Kluczowe wyzwania naszych czasów: UE w 2022 r.” przeprowadzono w dniach 19 kwietnia – 16 maja 2022 r. przez rozmowy bezpośrednie i internetowe w 27 państwach członkowskich UE. W 27 państwach członkowskich przeprowadzono 26 578 rozmów.
