4 tys. osób mniej straciło życie na drogach UE w 2020 r., zaś wskaźnik ofiar śmiertelnych spadł do rekordowo niskiego poziomu.
W Polsce w ciągu roku spadek wyniósł 15 proc. – z 77 do 65 ofiar śmiertelnych na drogach w odniesieniu do miliona mieszkańców. Jest to czwarty najwyższy wskaźnik w UE. Przed Polską są tylko: Rumunia, Łotwa i Bułgaria.
Liczba ta spadła w 2020 roku, osiągając najniższy w historii poziom. W latach 2010–2020 liczba ta spadła o 37%, zgodnie ze średnią UE.
Nie udało się jednak osiągnąć ogólnounijnego celu zakładającego ograniczenie o 50 proc. ofiar w ciągu dekady. Najbezpieczniej wciąż jeździ się w Szwecji.
Komisja Europejska opublikowała wstępne dane liczbowe dotyczące śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w roku 2020. Szacuje się, że w wyniku wypadków na drogach zginęło w zeszłym roku 18 800 osób, co stanowi bezprecedensowy spadek o 17 proc. w stosunku do roku 2019. Oznacza to, że w 2020 r. o prawie 4 tys. mniej osób w porównaniu z 2019 r. straciło życie na drogach UE. Niższe natężenie ruchu związane z pandemią COVID-19 miało wyraźny, choć niemierzalny wpływ na liczbę śmiertelnych ofiar wypadków drogowych.
Komisarz ds. transportu Adina Vălean powiedziała: – Nasze unijne drogi, na których w roku 2020 odnotowano o prawie 4 tys. mniej ofiar śmiertelnych w porównaniu z rokiem 2019, pozostają najbezpieczniejsze na świecie. Niemniej jednak nie osiągnęliśmy celu założonego dla minionej dekady i potrzebne są wspólne działania, aby zapobiec powrotowi do poziomów sprzed pandemii COVID-19. W strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności potwierdziliśmy nasze zobowiązanie na rzecz wdrożenia unijnej strategii bezpieczeństwa ruchu drogowego i zmniejszenia niemal do zera liczby ofiar śmiertelnych w odniesieniu do wszystkich rodzajów transportu.
Drogi w UE są zdecydowanie najbezpieczniejsze na świecie
W poprzednim dziesięcioleciu, tj. w latach 2010–2020, liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych zmniejszyła się o 36 proc. Nie udało się więc osiągnąć celu zakładającego ograniczenie tej liczby o 50 proc. w ciągu dekady. Jednakże w przeliczeniu na 1 milion mieszkańców wskaźnik ofiar śmiertelnych wynosi 42, a Europa pozostaje kontynentem mającym najbezpieczniejsze drogi na świecie. Dla porównania średnia światowa osiąga wartość powyżej 180.
Ze wstępnych danych wynika, że 18 państw członkowskich odnotowało w 2020 r. najniższą w historii liczbę śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. W całej UE liczba ofiar śmiertelnych spadła średnio o 17 proc. w porównaniu z rokiem 2019, choć redukcja ta nie była bynajmniej jednakowa, a największa poprawa (o co najmniej 20 proc.) miała miejsce w Belgii, Bułgarii, Danii, Hiszpanii, we Francji, w Chorwacji, we Włoszech, na Węgrzech, na Malcie i w Słowenii. Pięć państw członkowskich (Estonia, Irlandia, Łotwa, Luksemburg i Finlandia) odnotowało natomiast wzrost liczby ofiar śmiertelnych, ale należy zauważyć, że w mniejszych krajach dane te podlegają corocznym wahaniom.
W dłuższym horyzoncie czasowym liczba ofiar śmiertelnych na europejskich drogach spadła w latach 2010–2020 o 36 proc., czyli poniżej celu UE wynoszącego 50 proc. Próg ten przekroczyła jedynie Grecja (54 proc.), a kolejne na liście są: Chorwacja (44 proc.), Hiszpania (44 proc.), Portugalia (43 proc.), Włochy (42 proc.) i Słowenia (42 proc.). Łącznie dziewięć państw członkowskich odnotowało spadek wynoszący co najmniej 40 proc.
Chociaż bezprecedensowe wydarzenia roku 2020 doprowadziły do pewnych zmian w klasyfikacji państw według wskaźników ofiar śmiertelnych, to najbezpieczniejsze pozostają nadal drogi w Szwecji (18/mln), a najwyższy wskaźnik w 2020 r. odnotowano w Rumunii (85/mln). Średnia dla całej UE wyniosła 42/mln.
Liczba śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na milion mieszkańców – wstępne dane za 2020 r.
| 2010 | 2019 | 2020 | zmiana w % w latach 2019-2020 | zmiana w % w latach 2010-2020 | |
| UE-27 | 67 | 51 | 42 | -17% | -36 % |
| Belgia | 78 | 56 | 44 | -22 % | -40 % |
| Bułgaria | 105 | 90 | 67 | -26 % | -40 % |
| Czechy | 77 | 58 | 48 | -16 % | -35 % |
| Dania | 46 | 34 | 27 | -22 % | -39 % |
| Niemcy | 45 | 37 | 33 | -11 % | -25 % |
| Estonia | 59 | 39 | 45 | 15 % | -24 % |
| Irlandia | 47 | 29 | 30 | 6 % | -30 % |
| Grecja | 113 | 64 | 54 | -16 % | -54 % |
| Hiszpania | 53 | 37 | 29 | -21 % | -44 % |
| Francja | 64 | 50 | 39 | -21 % | -36 % |
| Chorwacja | 99 | 73 | 58 | -20 % | -44 % |
| Włochy | 70 | 53 | 40 | -25 % | -42 % |
| Cypr | 73 | 59 | 54 | -8% | -20 % |
| Łotwa | 103 | 69 | 74 | 7 % | -35 % |
| Litwa | 95 | 67 | 63 | -6 % | -41 % |
| Luksemburg | 64 | 36 | 42 | 18 % | -19 % |
| Węgry | 74 | 62 | 46 | -25 % | -39 % |
| Malta | 31 | 32 | 21 | -31 % | -15 % |
| Holandia | 32 | 34 | 31 | -8% | 1 % |
| Austria | 66 | 47 | 38 | -19 % | -39 % |
| Polska | 103 | 77 | 65 | -15 % | -37 % |
| Portugalia | 80 | 63 | 52 | -18 % | -43 % |
| Rumunia | 117 | 96 | 85 | -12 % | -31 % |
| Słowenia | 67 | 49 | 38 | -22 % | -42 % |
| Słowacja | 69 | 50 | 45 | -9 % | -33 % |
| Finlandia | 51 | 38 | 40 | 4 % | -19 % |
| Szwecja | 28 | 22 | 18 | -14 % | -29 % |
| Szwajcaria | 42 | 22 | 26 | 21 % | -31 % |
| Norwegia | 43 | 20 | 18 | -11 % | -54 % |
| Islandia | 25 | 17 | 22 | 33 % | 0 % |
W 2020 r. w Liechtensteinie odnotowano jedną śmiertelną ofiarę wypadku drogowego, a w 2010 r. i 2019 r. – zero ofiar śmiertelnych.
Trudny do zmierzenia wpływ pandemii
Niższe natężenie ruchu związane z pandemią COVID-19 miało wyraźny, choć niemierzalny wpływ na liczbę śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Na przykład wstępne dane w USA pokazują jednak, że liczba ofiar śmiertelnych wzrosła w 2020 r. pomimo mniejszego natężenia ruchu. Natomiast dane dotyczące niektórych państw UE wskazują na to, że w okresach obostrzeń następuje wzrost ryzykownych zachowań, polegających w szczególności na przekraczaniu dopuszczalnej prędkości.
Wpływ COVID-19 na mobilność w miastach
Jazda na rowerze zyskała znacznie na popularności, a wiele miast na całym świecie przeznaczyło (tymczasowo) przestrzeń drogową na potrzeby pieszych i rowerzystów. Ten zachęcający trend może mieć znaczący pozytywny wpływ na jakość powietrza i zmianę klimatu, a jednocześnie stwarzać nowe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
W całej UE około 70 proc. śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na obszarach miejskich dotyczy niechronionych użytkowników dróg, w tym pieszych, rowerzystów i motocyklistów. Rozwiązanie problemu bezpieczeństwa ruchu drogowego w miastach jest zatem kluczowym obszarem zainteresowania, a Komisja dąży do tego, aby zapewnić uwzględnianie tej kwestii na wszystkich etapach planowania mobilności miejskiej. Bezpieczeństwo ruchu drogowego będzie ważnym elementem nowej inicjatywy na rzecz mobilności w miastach, która ma zostać przedstawiona przez Komisję jeszcze w tym roku. W 2019 r. dwie stolice europejskie, tj. Helsinki i Oslo, osiągnęły cel pośredni w postaci zerowej liczby śmiertelnych wypadków pieszych i rowerzystów, a kluczowe znaczenie dla poczynienia postępów miało ich zdaniem ograniczenie prędkości.
(EC)
