Po 1 lipca 2023 r., kiedy to wzrosło wynagrodzenie minimalne oraz po zmianie zasad wynagradzania pracowników samorządowych najgorzej zarabiającą grupą zawodową w szkołach są nauczyciele.
Na ostatnim posiedzeniu Zespołu ds. edukacji, kultury i sportu zwróciła na to uwagę Iwona Waszkiewicz, wiceprezydent Bydgoszczy pytając resort edukacji, czy w bieżącym roku budżetowym (roku szkolnym 2023/2024) planowane są podwyżki nauczycielskich wynagrodzeń.
Zespół ds. edukacji, kultury i sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego obradował 22 sierpnia 2023 r. Porządek posiedzenia był bardzo bogaty. Zawierał 13 projektów aktów prawnych przedstawionych przez stronę rządową do zaopiniowania oraz 4 punkty wniesione przez stronę samorządową w ramach spraw różnych. Opinię pozytywną uzyskało 9 projektów. Natomiast trzy projekty rozporządzeń przedstawione przez resort cyfryzacji dotyczące laptopów dla uczniów oraz bonów na laptopy dla nauczycieli – zgodnie z ustaleniami ze spotkania roboczego, które miało miejsce 21 sierpnia – zostaną zaopiniowane na dodatkowym posiedzeniu Zespołu edu, kis KWRiST, zaplanowanym na 29 sierpnia 2023 r.
Większość pozytywnie zaopiniowanych projektów wprowadza zmiany wynikające z nowelizacji przepisów prawa oświatowego (obecnie ustawa ta oczekuje na rozpatrzenie przez Senat RP – druk senacki nr 1080), polegającej na utworzeniu branżowych centrów umiejętności (BCU).
Wyjątkiem był projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dofinansowania z budżetu państwa zadań związanych z budową i remontami pomników upamiętniających tradycję, chwałę i sławę oręża polskiego, którego przepisy przewidują, że jednostki samorządu terytorialnego będą mogły ubiegać się o dotacje nie tylko na budowę tego typu obiektów, ale także na ich remonty.
A także projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie wzoru legitymacji służbowej nauczyciela, który wprowadza – jako zasadę, że legitymacja nauczyciela będzie funkcjonowała w postaci dokumentu elektronicznego dostępnego za pośrednictwem platformy mObywatel.
– System Informacji Oświatowej i system mObywatel będą ze sobą współpracować w ten sposób, że dane z SIO będą zasysane, w tym i zdjęcie nauczyciela. Legitymacja będzie docelowa w formie elektronicznej, natomiast przepisy ustawy dopuszczają możliwości wydania na wniosek nauczyciela legitymacji w formie karty. Ponieważ taka możliwość istnieje, określamy w projekcie rozporządzenia wzorzec tego dokumentu i co istotne ten wzorzec będzie spełniał wymogi określone przepisami ustawy o dokumentach publicznych i rozporządzenia wykonawczego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Generalnie tutaj chodzi o lepsze zabezpieczenie tego dokumentu przed fałszerstwem – wyjaśniał dyrektor Jerzy Jakubczuk, dyrektor Departamentu Współpracy z Samorządem Terytorialnym w Ministerstwie Edukacji i Nauki.
W sprawach różnych Zespół ds. edukacji omówił m.in. Wniosek Związku Powiatów Polskich w kwestii zwiększenia od 1 lipca 2023 r. wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli. W trakcie dyskusji przedstawiciele strony samorządowej dopytywali, czy w zwiększonej kwocie rezerwy subwencji ogólnej (została ona podniesiona do kwoty 147.866.000 zł w związku właśnie ze zwiększonym odpisem) zostały ujęte środki na wyrównanie świadczenia urlopowego dla nauczycieli.
– Ten element został wzięty pod uwagę – odpowiadał dyrektor Jerzy Jakubczuk dodając, że środki na zwiększenie odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli zostały podzielone. – Strona samorządowa KWRiST zaopiniowała ich podział (pozytywnie) 16 sierpnia br. i tego samego dnia minister edukacji zawnioskował do ministra finansów o kwoty subwencji oświatowej przeznaczonej na dofinansowanie tego zadania. – Podział środków nastąpił zgodnie z tą informacją, którą państwu przekazywaliśmy w oparciu o liczbę etatów nauczycieli w poszczególnych samorządach – informował dyrektor Departamentu Współpracy z Samorządem Terytorialnym w Ministerstwie Edukacji i Nauki.
W punkcie poświęconym sprawom różnym i w kwestii dotyczącej wynagradzania nauczycieli głos zabrała również Iwona Waszkiewicz, wiceprezydent Bydgoszczy reprezentująca w Zespole ds. edukacji, nauki i sportu KWRiST Unię Metropolii Polskich i Związek Miast.
– Mam pytanie do Ministerstwa Edukacji i Nauki. Jakie państwo macie plany i czy w ogóle macie plany dotyczące zmiany wynagrodzeń dla nauczycieli jeszcze w tym roku budżetowym, czyli w nowym roku szkolnym – pytała wiceprezydent Iwona Waszkiewicz wyjaśniając, że od 1 lipca nastąpił wzrost wynagrodzeń pracowników administracji i obsługi.
– Były działania rządu dotyczące podwyżek pracowników samorządowych. Był kolejny etap podwyżek w służbie zdrowia. A co z nauczycielami, którzy od września (szczególnie nauczyciele początkujący), będą tymi najmniej zarabiającymi pracownikami szkół? Czy państwo coś planują w tym zakresie, a jeśli tak to co, bo w tej chwili wygląda to tak, że nauczyciel początkujący w wielu samorządach zarabia mniej niż pracownik administracji i obsługi zaczynając od pomocy kuchennej. Tak jest w wielu samorządach – wskazywała wiceprezydent Iwona Waszkiewicz.
W odpowiedzi na to pytanie dyrektor Jerzy Jakubczuk poinformował, że „toczą się pewne rozmowy w ramach rządu, jeżeli zapadną tutaj jakieś wiążące decyzje to będziemy komunikować. W tym momencie tylko tyle mogę państwu powiedzieć, jeżeli chodzi o zmiany wysokości wynagrodzeń nauczycieli.”.
W punkcie „sprawy różne” głos zabrała także Ewa Dumkiewicz-Sprawka, dyrektor Wydziału Oświaty i Wychowania, UM Lublina, reprezentująca Unię Metropolii Polskich. W swojej wypowiedzi zwróciła uwagę na problem mobilności dzieci z Ukrainy, które po zakończeniu rekrutacji do szkół i przedszkoli zgłaszają się do placówek.
– Po zatwierdzeniu organizacji pracy szkół, po dokonaniu naboru w przedszkolach, szkołach podstawowych takie dzieci się do nas zgłaszają. Nie jest ich aż tyle, aby tworzyć dla nich kolejne oddziały. Dlatego najlepszym rozwiązaniem byłoby przedłużenie przepisów, które obowiązywały, i które mówiły o tym, że liczba uczniów w oddziałach, w których przyjmujemy dzieci uchodźców z Ukrainy, mogłaby być większa. Proszę rozważyć zmianę rozporządzenia, tym bardziej, że Fundusz Pomocy dalej jest i warto by było jeszcze rok, żeby te przepisy dotychczas obowiązujące były przedłużone – apelowała dyrektor Ewa Dumkiewicz-Sprawka.
W odpowiedzi dyrektor Jerzy Jakubczuk zapewnił, że taką sugestię przekaże kierownictwu resortu. – Dotychczas takiej zgody nie było, jeśli chodzi o nowelizacje przepisów w tym obszarze. Przekażę panu ministrowi Piontkowskiemu to uzasadnienie, które pani dyrektor przedstawiła z prośbą o ponowne rozważenie tej kwestii – wskazywał.
Lista projektów pozytywnie zaopiniowanych przez Zespół edukacji, kultury i sportu KWRiST na posiedzeniu 22 sierpnia 2023 roku:
- projekt rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dofinansowania z budżetu państwa zadań związanych z budową i remontami pomników upamiętniających tradycję, chwałę i sławę oręża polskiego;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie rodzajów szkół i placówek, w których nie tworzy się samorządu uczniowskiego;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie dziedzin zawodowych;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniający rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad i warunków udzielania i cofania zezwolenia na założenie przez osobę prawną lub osobę fizyczną szkoły lub placówki publicznej”;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniający rozporządzenie w sprawie przypadków, w których do publicznej lub niepublicznej szkoły dla dorosłych można przyjąć osobę, która ukończyła 16 albo 15 lat, oraz przypadków, w których osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, może spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie na kwalifikacyjny kurs zawodowy;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie wzoru legitymacji służbowej nauczyciela;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie ramowych statutów: publicznej placówki kształcenia ustawicznego, publicznego centrum kształcenia zawodowego i publicznego branżowego centrum umiejętności;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniające rozporządzenie w sprawie dofinansowania doskonalenia zawodowego nauczycieli, szczegółowych celów szkolenia branżowego oraz trybu i warunków kierowania nauczycieli na szkolenia branżowe;
- projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu zawodowego oraz egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.
Projekty rozporządzeń Ministerstwa Cyfryzacji, które mają zostać zaopiniowane na dodatkowym posiedzeniu Zespołu zaplanowanym na 29 sierpnia 2023 r.:
- projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie szczegółowego sposobu i trybu składania wniosków o przyznanie jednorazowych świadczeń dla nauczycieli w formie bonów na zakup laptopów lub laptopów przeglądarkowych oraz ich obsługi w systemie teleinformatycznym;
- projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie określenia wzoru umowy przekazania na własność komputera przenośnego typu laptop rodzicom ucznia klasy objętej wsparciem;
- projekt rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie określenia wzoru umowy użyczenia komputera przenośnego typu laptop rodzicowi ucznia klasy objętej wsparciem.
