POLSKA

11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości

Narodowe Święto Niepodległości

Prezydent Andrzej Duda złożył w środę w południe wieniec od narodu przed Grobem Nieznanego Żołnierza.

Na pl. Piłsudskiego uroczyście odśpiewano hymn oraz odbyła się ceremonia podniesienia flagi państwowej. Prezydent złożył również wieniec przed znajdującym się przy placu pl. Piłsudskiego pomnikiem Marszałka.

11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości

„11 listopada, jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Narodu w walkach o wolność Ojczyzny – jest uroczystym Świętem Niepodległości”.

W środę 11 listopada obchodzimy 102. rocznicę odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości po 123 latach niewoli austriackiej, pruskiej i rosyjskiej. Dzień ten został uznany za święto państwowe cytowaną wyżej ustawą z 23 kwietnia 1937 r. o Święcie Niepodległości, ale uroczyste obchody odbywały się już wcześniej.

W międzywojniu określenie daty odrodzenia Rzeczypospolitej Polskiej pozostawało kwestią dyskusyjną. Wątpliwości nie budził natomiast jej symboliczny charakter, bowiem nie sposób było wskazać jednego wydarzenia przesądzającego o wskrzeszeniu polskiej państwowości. Wybór daty Święta Niepodległości wiązał się z zakończeniem I wojny światowej w wyniku podpisania rozejmu w Compiègne 11 listopada 1918 r. W tym samym czasie Rada Regencyjna, organ władzy zwierzchniej Królestwa Polskiego, przekazała władzę wojskową i naczelne dowództwo wojsk polskich, jej podległych, Józefowi Piłsudskiemu, który dzień wcześniej powrócił do Warszawy z niewoli w Magdeburgu. Trzy dni później Rada powierzyła mu także władzę cywilną. Przyszłemu Naczelnikowi Państwa podporządkował się Tymczasowy Rząd Republiki Polskiej w Lublinie pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego, działający od 7 listopada.

Pierwszy raz odzyskanie niepodległości powszechnie upamiętniono 14 listopada 1920 r. Wcześniej nie było to w pełni możliwe ze względu na toczące się walki o kształt granic i byt Rzeczypospolitej. W latach 1919 – 1936 obchody odzyskania niepodległości odbywały się zwykle w pierwszą niedzielę po 11 listopada i miały charakter wojskowy. W całym kraju odbywały się wówczas rewie wojskowe, msze święte za Ojczyznę i uroczystości państwowe. W Belwederze zaś organizowano ceremonie wręczania orderów Virtuti Militari za męstwo okazane w walce o wolność.

Jednak dopiero w 1926 r. dzień 11 listopada formalnie uznano za datę odzyskania niepodległości. Okólnik wydany przez prezesa Rady Ministrów Józefa Piłsudskiego ustanawiał ten dzień wolnym od pracy w administracji rządowej. Od tamtej pory marszałek Piłsudski co roku na placu Saskim w Warszawie – nazwanym jego imieniem w 10. rocznicę odrodzenia – dokonywał przeglądu pododdziałów wojsk i odbierał defiladę. Ostatnią w 1934 r. na Polu Mokotowskim. W 1932 r. dzień 11 listopada stał się też wolnym od nauki. Według ówczesnego Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego „powinien być wykorzystywany do celów wychowawczego oddziaływania na młodzież w duchu obywatelsko-państwowym na tle wydarzeń dziejowych z tym dniem związanych”.

11 listopada w charakterze święta państwowego celebrowany był w dwudziestoleciu międzywojennym jedynie dwukrotnie – w 1937 i 1938 r. W pierwszym przypadku obchody uświetniło odsłonięcie pomnika gen. Józefa Sowińskiego w Parku Wolskim. Natomiast w 20. rocznicę odrodzenia Polski, w atmosferze nadciągającego zagrożenia wojennego, została zorganizowana wielka defilada wojskowa połączona z manifestacją poparcia narodu dla armii.

W czasie II wojny światowej obchodzenie Święta Niepodległości było zabronione. Pamięć jednak kultywowano konspiracyjnie, głównie w ramach działań „małego sabotażu”. Na murach miast pojawiały się okolicznościowe napisy, a w miejscach o trwałej symbolice narodowej składano wieńce i mocowano biało-czerwone flagi.

Po wojnie Krajowa Rada Narodowa ustawą z 22 lipca 1945 r. o ustanowieniu Narodowego Święta Odrodzenia Polski uczyniła świętem państwowym 22 lipca, rocznicę ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego w 1944 r., jednocześnie znosząc Święto Niepodległości. Aż do 1989 r. celebrowanie 11 listopada groziło represjami aparatu komunistycznego PRL. Odbywały się jednak patriotyczne manifestacje, uznawane za nielegalne zgromadzenia. I choć w latach 80. XX w. delegacje rządowe zaczęły składać wieńce pod Grobem Nieznanego Żołnierza, to jeszcze w 1988 r. milicja rozpędziła świętujących.

Święto Niepodległości obchodzone 11 listopada zostało przywrócone przez Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ustawą z 15 lutego 1989 r. pod nazwą „Narodowe Święto Niepodległości”. Z kolei 11 listopada 1997 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej podjął uchwałę głoszącą m. in.: „Ta uroczysta rocznica skłania także do refleksji nad półwieczem, w którym wolnościowe i demokratyczne aspiracje Polaków były dławione przez hitlerowskich i sowieckich okupantów, a następnie – obcą naszej tradycji – podporządkowaną Związkowi Radzieckiemu komunistyczną władzę”.
(CIS, KPRP)

Pokaż więcej

redakcja

Kronika24.pl - TYLKO najważniejsze informacje z Polski i ze świata!

Powiązane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button