Zmiana czasu z zimowego na letni 2023 już w ten weekend.
Co roku powraca pytanie, czy to już ostatnia zmiana czasu i czy w ogóle jest ona konieczna. Zastanawiamy się też, czy zegarki trzeba będzie przestawić do przodu, czy raczej do tyłu. Zobacz, jak będzie tym razem oraz jakie są plusy i minusy zmiany czasu.
Zmiana czasu. Kto jako pierwszy ją wymyślił?
Jako pierwsi zmianę czasu wprowadzili Niemcy. 30 kwietnia 1916 roku przestawili zegarki o godzinę do przodu. Za nimi poszli Anglicy. Sam pomysł wprowadzenia sezonowej zmiany czasu pojawił się jednak znacznie wcześniej w USA, a konkretnie u XVIII- wiecznego uczonego i polityka Benjamina Franklina, współautora konstytucji Stanów Zjednoczonych i wynalazcy piorunochronu. To on doszedł do wniosku, że zmiana czasu mogłaby pozytywnie wpłynąć na gospodarkę. Nikt nie potraktował jednak jego argumentów na tyle poważnie, by wprowadzić zmiany w życie.
Kolejną próbę podjął Brytyjczyk William Willett, który swoje opinie zebrał w publikacji „The Waste of Daylight” w 1907 roku, ale jemu również nie udało się przekonać rządu do wprowadzenia zmian czasu. Zrobiono to dopiero wówczas, gdy Niemcy jako pierwsi przetarli szlak.
Zmiana czasu w Europie i na świecie. W jakich krajach nie obowiązuje?
Powodem wprowadzenia sezonowych zmian czasu jest przede wszystkim możliwość korzystania jak najdłużej i najbardziej efektywnie ze światła dziennego. Dziś czas zimowy i letni obowiązuje w niemal 70 krajach na świecie, w tym we wszystkich krajach Unii Europejskiej (tu kwestię tę reguluje specjalna dyrektywa Parlamentu Europejskiego).
Są jednak kraje, w których czasu nie zmienia się. W 2014 roku czas zimowy na stałe wprowadziła u siebie Rosja. Co ciekawe, zegarków nie przestawiają też w Islandii i w Białorusi.
Kiedy po raz pierwszy przestawiono w Polsce zegarki?
W Polsce po raz pierwszy zmiana czasu została wprowadzona w 1919 roku, w międzywojniu. Podczas II wojny światowej obowiązywała w takich terminach jak w Niemczech, a później w latach 1946-1949 i 1957-1964. Od 1977 roku czas jest w naszym kraju zmieniany regularnie, dwa razy w roku.
Wprowadzamy czas letni na pół roku, tj. od końca marca danego roku (odwołując obowiązywanie czasu zimowego), a pod koniec października danego roku przechodzimy na czas zimowy.
Kiedy będzie ostatnia zmiana czasu?
Zmiana czasu od lat budzi wiele emocji. Ma tyle samo zwolenników, co przeciwników. Wiele osób zastanawia się, czy przestawianie zegarków w ogóle jest konieczne i czy przynosi więcej korzyści, czy strat. Pod uwagę brane są takie kwestie jak oszczędność energii, ilość światła słonecznego czy wpływ zmiany czasu na nasze samopoczucie i zdrowie.
Przed wybuchem pandemii Unia Europejska rozpoczęła prace nad przepisami, które mogłyby doprowadzić do zniesienia zmiany czasu w krajach UE. Od tej pory co i rusz pada pytanie: czy to już ostatnia zmiana czasu? Okazuje się jednak, że prace UE zostały zawieszone.
„W nawiązaniu do doniesień, informujemy, że Komisja Europejska zaleca państwom członkowskim UE kontynuowanie obecnych regulacji dotyczących czasu zimowego i letniego przez najbliższe 5 lat (2022-2026)” – Ministerstwo Rozwoju i Technologii w 2021 r.
Będziemy przestawiać zegarki co najmniej do 2026 roku.
Kiedy zmiana czasu z letniego na zimowy 2023? Jak przestawić zegarki?
Zmiana czasu z zimowego na letni przypadła na ostatnią niedzielę marca. Zegarki przestawiliśmy w nocy z 25 na 26 marca, z godziny 2.00 na 3.00, czyli o godzinę do przodu.
W październiku czas na… zmianę czasu z letniego na zimowy. Jesienią 2023 roku, w nocy z soboty na niedzielę (z 28 na 29 października), śpimy dłużej. O godzinę, bowiem tej nocy cofamy wskazówki z godziny 3.00 na godzinę 2.00. Czas zimowy będzie obowiązywał od 29 października 2023 roku aż do 31 marca 2024.
Wady i zalety zmiany czasu, czyli za i przeciw
Zmiana czasu budzi wiele emocji i kontrowersji. Brakuje natomiast gruntownych, naukowych analiz dotyczących tej kwestii. Należy wziąć pod uwagę, że punkt widzenia zależy także od położenia geograficznego danego kraju. W krajach „słonecznych” taka zmiana nie ma wielkiego znaczenia, bo ilość dziennego światła przez większą część roku jest tam mniej więcej stała. Inaczej jest natomiast na północy Europy.
Zmiana czasu w latach 2024-2026. Kiedy będziemy przestawiać zegarki?
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego informuje o tym, że w kolejnych latach czas będziemy zmieniać w następujących terminach:
Zmiana czasu zimowego na czas letni
- w 2024 r. – 31 marca
- w 2025 r. – 30 marca
- w 2026 r. – 29 marca
Zmiana czasu letniego na zimowy
- w 2023 r. – 29 października
- w 2024 r. – 27 października
- w 2025 r. – 26 października
- w 2026 r. – 25 października
Zobacz, jakie zmiany czekają nas po zmianie czasu na zimowy
- Rano dłużej będzie widno, po południu szybciej zrobi się ciemno na dworze / polu.
- Popołudniowe i wieczorne powroty z pracy i ze szkoły – po ciemku (pogorszenie warunków na drogach dla kierowców).
- Szybciej robi się ciemno, więc włączamy w domach oświetlenie (większe zużycie energii i związane z tym większe opłaty za prąd).
- Gorsze samopoczucie (brak naturalnego światła).
- Krótsza aktywność (popołudniowa) ludzi – co może mieć wpływ na, np. turystykę czy małą gastronomię na świeżym powietrzu (nie chce nam się wychodzić z domów).
PKP Intercity: Zmiana czasu z letniego na zimowy. Kursowanie pociągów PKP Intercity
W nocy z soboty na niedzielę (28/29 października) nastąpi zmiana czasu z letniego na zimowy. Oznacza to, że tak jak w 70 krajach na świecie, przestawimy zegary z godziny 3.00 na 2.00. W tym czasie, pociągi PKP Intercity zatrzymają się na najbliższej stacji na godzinę, aby dotrzeć do celu podróży zgodnie z rozkładem. Zmiana czasu przeprowadzana jest na podstawie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 marca 2022 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2022-2026.
Lista pociągów PKP Intercity, kursujących w nocy 28/29 października:
- IC międzynarodowy rel. Jagodin – Chełm; postój na stacji Dorohusk od 02:45 czasu letniego, odjazd o 04:30 czasu zimowego;
- IC NIGHTJET rel. Bohumin – Frankfurt; postój na stacji Bohumin od 02:40 czasu letniego, odjazd o 02:40 czasu zimowego;
- TLK Karkonosze rel. Warszawa Gdańska – Jelenia Góra; postój na Stacji Gliwice od 02:06 czasu letniego, odjazd o 02:11 czasu zimowego,
- TLK Karkonosze rel. Jelenia Góra – Warszawa Gdańska; postój na stacji Gliwice od 02:07 czasu letniego, odjazd o 02:11 czasu zimowego,
- TLK Karpaty rel. Zakopane – Gdynia; postój na stacji Częstochowa od 01:57 czasu letniego, odjazd o 02:03 czasu zimowego,
- TLK Karpaty rel. Gdynia Główna – Zakopane; postój na stacji Częstochowa od 01:57 czasu letniego, odjazd o 02:04 czasu zimowego,
- TLK Ustronie rel. Kraków Główny – Kołobrzeg; postój na stacji Warszawa Wschodnia od 01:44 czasu letniego, odjazd o 02:12 czasu zimowego,
- TLK Ustronie rel. Kołobrzeg – Kraków Główny; postój na stacji Ciechanów od 02:41 czasu letniego, odjazd o 02:43 czasu zimowego,
- TLK Uznam rel. Warszawa Grochów – Świnoujście; postój na stacji Kostrzyn od 02:36 czasu letniego, odjazd o 02:44 czasu zimowego,
- TLK Przemyślanin rel. Przemyśl – Świnoujście; postój na stacji Wrocław Gł. od 02:40 czasu letniego, odjazd o 02:50 czasu zimowego,
- IC Przemyślanin rel. Świnoujście – Przemyśl; postój na stacji Opole Wschodnie od 02:52 czasu letniego, odjazd o 02:57 czasu zimowego,
- TLK Uznam rel. Świnoujście – Warszawa Grochów; postój na stacji Poznań Główny od 02:43 czasu letniego, odjazd o 03:13 czasu zimowego,
- TLK Rozewie rel. Gdynia Postojowa – Kraków Płaszów; postój na stacji Poznań Główny od 02:20 czasu letniego, odjazd o 02:42 czasu zimowego.
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
Postój obejmie 25 pociągów pasażerskich jadących po sieci kolejowej PLK SA w momencie zmiany czasu – 13 pociągów PKP Intercity, 2 RegioJet, 4 składy Kolei Mazowieckich, 1 Kolei Śląskich, 1 SKPL Cargo, 2 PKP Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście oraz 2 POLREGIO.
Szczegółowych informacji o kursowaniu pociągów udzielają przewoźnicy kolejowi. Informacje można znaleźć na stronach internetowych przewoźników (np. https://www.intercity.pl/pl/site/o-nas/dzial-prasowy/aktualnosci/pkp-intercity:-zmiana-czasu-z-letniego-na-zimowy.-kursowanie-pociagow-pkp-intercity.html), w ich mediach społecznościowych, na infoliniach oraz u konduktorów.
(własne, UMW)