Pierwszy dzień obrad w ramach Szczytu NATO w Wilnie za nami.
Prezydent Andrzej Duda wyraził satysfakcję z poniedziałkowego porozumienia zawartego między Turcją i Szwecją ws. akcesji Szwecji do Sojuszu.
– To bardzo dobra wiadomość, czekaliśmy na nią do ostatniej chwili – ocenił prezydent. Podkreślił, że obecność zarówno Finlandii, jak i Szwecji, która w najbliższym czasie stanie się częścią NATO, wzmacnia Sojusz, zwłaszcza w tej części Europy.
– Jako prezydent Polski wyrażam satysfakcję i radość z tego powodu, że sprawy idą w dobrym kierunku – powiedział.
Andrzej Duda wyraził nadzieję, że podczas spotkania zostaną podjęte ważne decyzje dla wschodniej flanki NATO i całego Sojuszu, a także dla broniącej się przed rosyjską agresją Ukrainy. – Będziemy czynili wszystko, żeby zapewnić pokój. W naszym interesie jest to, żeby Rosja opuściła okupowane terytoria Ukrainy, żeby przywrócony został prymat prawa międzynarodowego. Wierzymy, że NATO – jako najsilniejszy sojusz obronny na świecie – wesprze w tym Ukrainę i będzie realizował skuteczną politykę, która do tego doprowadzi – oświadczył. Podkreślił, że Sojusz powinien wyznaczyć prostą i jasną ścieżkę Ukrainy do NATO.
Po ceremonii oficjalnego powitania uczestników Szczytu przez jego gospodarzy: Sekretarza Generalnego Jensa Stoltenberga i prezydenta RL Gitanasa Nausėdę odbyło się inauguracyjne posiedzenie Rady Północnoatlantyckiej. Po raz pierwszy w oficjalnym charakterze państwa członkowskiego w obradach wzięła udział Finlandia, która 4 kwietnia 2023 r., w siedemdziesiątą czwartą rocznicę powstania NATO, stała się jego trzydziestym pierwszym sojusznikiem.
We wtorkowym posiedzeniu uczestniczył także premier Królestwa Szwecji Ulf Kristersson.
Na marginesie Szczytu prezydent spotkał się z premierem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej Rishim Sunakiem. Rozmawiano o bezpieczeństwie, w tym o współpracy wojskowej i przemysłów zbrojeniowych, a także o dalszym wsparciu dla Ukrainy.
Mariusz Błaszczak na Litwie
W dniach 11-12 lipca w Wilnie, Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej uczestniczy w spotkaniu Szefów Państw i Rządów NATO w delegacji pod przewodnictwem Andrzeja Dudy.
Szczyt NATO w Wilnie jest kolejnym, ważnym dla przyszłości Sojuszu i bezpieczeństwa euroatlantyckiego, po spotkaniu w Madrycie w 2022 r. Jego celem jest demonstracja trwałości więzi transatlantyckiej oraz gotowości sojuszników do przeciwstawienia się zagrożeniom płynącym ze wszystkich kierunków strategicznych, w tym przede wszystkim ze strony Rosji.
„To bardzo dobra wiadomość. Szczerze mówiąc czekaliśmy na nią do ostatniej chwili. Mieliśmy nadzieję, że ta akceptacja jednak będzie, to jest rozsądne rozwiązanie. Obecność zarówno Finlandii, która już jest częścią NATO, jak również Szwecji, która – wierzę w to głęboko – stanie się w najbliższym czasie częścią NATO z całą pewnością wzmacnia całe NATO, zwłaszcza w tej naszej części Europy, w Europie Środkowej. Jako prezydent Polski wyrażam satysfakcję i radość z tego powodu, że sprawy idą w dobrym kierunku. Polska na szczycie NATO jest częścią Sojusz Północnoatlantyckiego. Sojusz musi być jednością. Polska nie załatwia nic dla siebie, tylko dla NATO, dla wschodniej flanki NATO, także dla państw bałtyckich, ale także dla innych państw będących naszymi sąsiadami, właśnie w tej wschodniej części. Dbamy także o interesy naszego sąsiada Ukrainy, która dziś już od ponad roku jest w stanie wojny, bo broni się przed brutalną rosyjską agresją. Będziemy czynili wszystko, żeby zapewnić pokój” – zaznaczył Duda przed rozpoczęciem szczytu NATO w Wilnie.
#NATOSummit to okazja do rozmów z sojusznikami na temat bezpieczeństwa i podnoszenia interoperacyjności wojsk. Minister @mblaszczak i sekretarz obrony ???????? @SecDef Lloyd J. Austin w rozmowie poruszyli kwestie związane z wyzwaniami stojącymi przed NATO oraz dotyczące wsparcia ????????. pic.twitter.com/UIp8lLD0Sf
— Ministerstwo Obrony Narodowej ???????? (@MON_GOV_PL) July 11, 2023
Jednym z głównych tematów Szczytu, kluczowym także dla Polski, będzie przyjęcie pakietu decyzji dotyczących wzmocnienia odstraszania i obrony. Istotnym tematem będzie także wsparcie dla Ukrainy w celu odparcia agresji ze strony Rosji, dalszych działań na rzecz reform obronnych i realizacji euroatlantyckich aspiracji Ukrainy. Ponadto, szefowie państw i rządów NATO przyjmą nowe zobowiązanie do zwiększania wydatków na obronność po 2024 roku.
Podczas pierwszego dnia szczytu polska delegacja uczestniczyła w trzech spotkaniach Rady Północnoatlantyckiej, jednej na szczeblu szefów państw i rządów NATO, drugiej na szczeblu ministrów obrony i trzeciej, na szczeblu ministrów spraw zagranicznych. Ta ostatnia odbyła się z udziałem Bośni i Hercegowiny, Gruzji i Mołdawii oraz przedstawicieli UE.
Na marginesie obrad, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, wraz z ministrami obrony państw koalicji ws. szkolenia na samolotach F-16, uczestniczył w ceremonii podpisania oświadczenia w sprawie współpracy mającej na celu przygotowanie personelu ukraińskiego do użytkowania samolotów F-16.
– Chciałbym podziękować Danii i Holandii za uruchomienie i koordynację tej jakże ważnej inicjatywy. To kolejny dowód naszej determinacji we wsparciu Ukrainy przeciw brutalnej inwazji Rosji. Z mojej strony deklaruję wsparcie poprzez otwarcie dostępu do naszej infrastruktury szkoleniowej i kursów – mówił po podpisaniu dokumentu szef MON.
Drugiego dnia, 12 lipca, odbędzie się kolejna sesja Rady Północnoatlantyckiej na szczeblu szefów państw i rządów NATO, z udziałem partnerów NATO regionu Indo-Pacyfiku (Australii, Japonii, Nowej Zelandii i Korei Południowej), a także inauguracyjne posiedzenie nowoutworzonej Rady NATO-Ukraina. Zostanie na nim przyjęty pakiet wzmocnienia współpracy politycznej oraz praktycznego wsparcia dla Ukrainy.
Zaplanowano także spotkanie bilateralne ministra Mariusza Błaszczaka z minister obrony Łotwy.
Wilno. Drugi dzień Szczytu NATO
– Elementów, o których wczoraj dyskutowaliśmy jest dużo, to jest cały ciąg działań, które zmierzają do wzmocnienia wschodniej flanki NATO – powiedział w środę prezydent Andrzej Duda przed rozpoczęciem obrad drugiego dnia szczytu NATO w Wilnie. Zaznaczył, że najbardziej żywym politycznie tematem była przyszłość Ukrainy w NATO.
„Przyjęcie do NATO Ukrainy – czyli wielkiego państwa z doświadczoną bojowo armią – będzie w przyszłości dla Sojuszu ogromnym wzmocnieniem” – podkreślił prezydent.
Jak przekazał, do ostatniej chwili trwały dyskusje i ustalenia co do ostatecznej treści przyjętej deklaracji. – Jednak ta wyraźna zapowiedź przyjęcia Ukrainy do NATO jest. Ukraina będzie zwolniona z Membership Action Plan – to jest bardzo ważne – podkreślił Duda i przypomniał, że Komisja NATO–Ukraina została przekształcona w Radę. Jej inauguracyjne posiedzenie – z udziałem prezydenta Wołodymyra Zełenskiego – odbędzie się w środę.
W ocenie Andrzeja Dudy przyjęcie Ukrainy do Sojuszu byłoby „niebagatelnym wzmocnieniem”. Prezydent podkreślał, że rosyjskie zagrożenie jest faktyczne i to nie tylko słowa. – W związku z tym przyjęcie jeszcze jednego, ogromnego państwa europejskiego do NATO, z tak wielkim zasobem naturalnym z jednej strony, ale z drugiej strony z wielką armią, dzisiaj ogromnie doświadczoną bojowo, z całą pewnością będzie w przyszłości ogromnym wzmocnieniem dla NATO, a tym samym także i dla nas – powiedział prezydent. Jak dodał, jeżeli Ukraina zostanie przyjęta do Sojuszu to flanka NATO znacząco rozciągnie się na wschód.
Prezydent poinformował, że po powrocie do Polski będzie chciał – tak jak zazwyczaj – zaprosić stałych uczestników na Radę Bezpieczeństwa Narodowego, by zrelacjonować ustalenia szczytu NATO w Wilnie, a także aby wysłuchać głosów, co do sytuacji.
Andrzej Duda relacjonował także swoje wtorkowe spotkanie z premierem Wielkiej Brytanii Rishim Sunakiem. Jak mówił, poświęcone ono było kwestiom członkostwa Ukrainy w NATO, wsparcia dla tego kraju oraz wspólnych, polsko–brytyjskich programów zbrojeniowych. – Współpraca między naszymi krajami układa się bardzo dobrze – ocenił.
W środę na marginesie Szczytu zaplanowano spotkania bilateralne prezydenta RP z premierem Słowenii oraz prezydentem Finlandii.