We wtorek (9 lipca 2024 r.) sekretarz generalny Jens Stoltenberg świętował w Waszyngtonie 75. rocznicę NATO wraz z prezydentem USA Joe Bidenem i wszystkimi innymi głowami państw oraz rządów państw sojuszniczych.
W przemówieniu wygłoszonym w Mellon Auditorium, gdzie w 1949 r. podpisano Traktat Północnoatlantycki, Sekretarz Generalny podkreślił, że NATO jest „nie tylko Sojuszem odnoszącym największe sukcesy i najsilniejszy, ale także najdłużej działającym Sojuszem w historii”. Przyznał, że trwały sukces NATO nigdy nie był czymś oczywistym, ale raczej „wynikiem przemyślanych wyborów i trudnych decyzji” – od utworzenia NATO po negocjacje w sprawie kontroli zbrojeń i od rozszerzenia NATO pod koniec zimnej wojny po wsparcie NATO dla Ukrainy dzisiaj.
Ostrzeżenie, że „z agresywną Rosją jako sąsiadem nie ma opcji bezkosztowych; w wojnie nie ma opcji pozbawionych ryzyka” – Sekretarz Generalny powiedział, że największym kosztem i największym ryzykiem będzie zwycięstwo Rosji na Ukrainie, ponieważ ośmieliłoby to prezydenta Putina, ale także innych autorytarnych przywódców w Iranie, Korei Północnej i Chinach.
„Nadszedł czas, aby stanąć w obronie wolności i demokracji; tym miejscem jest Ukraina” – powiedział. Na zakończenie Stoltenberg stwierdził, że w przyszłości Sojusz w dalszym ciągu będzie musiał stawić czoła trudnym kwestiom, ale „razem jesteśmy silniejsi i bezpieczniejsi w NATO”.
Na zakończenie wydarzenia prezydent Biden wręczył Stoltenbergowi Prezydencki Medal Wolności, najwyższe odznaczenie cywilne Stanów Zjednoczonych, w uznaniu jego dekady służby na czele Sojuszu.
Wcześniej tego dnia Sekretarz Generalny spotkał się z sekretarzem stanu USA Antonym Blinkenem. Omówili decyzje, które mają zostać podjęte na Szczycie, aby „wzmocnić nasz Sojusz na przyszłość”, w tym dotyczące odstraszania i obrony, wsparcia dla Ukrainy i wzmacniania partnerstwa NATO w regionie Indo-Pacyfiku. Sekretarz Generalny wziął także udział w pierwszym w historii Forum Przemysłu Obronnego Szczytu NATO, którego gospodarzem była Amerykańska Izba Handlowa. Rozmawiał z przedstawicielami przemysłu, ministrami obrony państw członkowskich Sojuszu i innymi osobami na temat nowego zobowiązania NATO w zakresie przemysłu obronnego, mającego na celu budowanie większej transatlantyckiej współpracy przemysłowej w dziedzinie obronności i z zadowoleniem przyjął fakt, że „właśnie dzisiaj (agencja zaopatrzenia NATO) NSPA podpisała nowy międzynarodowy kontrakt na rakiety Stinger o wartości prawie 700 milionów dolarów.”
Sojusznicy podejmują inicjatywy strategiczne mające na celu zwiększenie zdolności
Stanowiąc znaczący krok w kierunku wzmacniania obronności Sojuszu i integracji technologicznej w przestrzeni powietrznej, kosmicznej i cybernetycznej, Ministrowie obrony 24 państw członkowskich NATO* podpisali szereg przełomowych międzynarodowych inicjatyw podczas Forum Przemysłu Obronnego Szczytu NATO.
Program Alliance Persistent Surveillance from Space (APSS) stanowi największą wielonarodową inwestycję w zdolności kosmiczne w historii NATO. APSS ma zwiększyć zdolność Sojuszu do monitorowania działań na ziemi i na morzu z niespotykaną dotąd dokładnością i terminowością. Wraz z podpisaniem protokołu ustaleń APSS przeszedł obecnie do fazy wdrażania, w której w ciągu następnych pięciu lat 17 państw członkowskich wniesie wkład o wartości równowartości ponad 1 miliarda dolarów na wykorzystanie komercyjnych i krajowych zasobów kosmicznych oraz rozszerzenie zaawansowanej eksploatacji pojemności.
Wraz z podpisaniem listu intencyjnego dotyczącego oprogramowania sojuszniczego dla usług chmurowych i brzegowych (ACE) przez 22 członków sojuszu, nowe międzynarodowe działanie w zakresie przejęć zrewolucjonizuje operacje sojusznicze, dostarczając kluczowych elementów składowych ogólnoprzyjacielskiej cyfrowej sieci szkieletowej. Integrując powiązane rozwiązania programowe z najnowocześniejszymi technologiami przetwarzania w chmurze i obliczeniami brzegowymi, ACE poprawi efektywność operacyjną, zapewniając ujednoliconą komunikację i umożliwiając płynne udostępnianie danych w obszarach działania lądowych, powietrznych, morskich, kosmicznych i cyberprzestrzeni.
Tymczasem Dania, Finlandia, Islandia, Norwegia i Szwecja podpisały Deklarację o współpracy w transgranicznej przestrzeni powietrznej. Niniejsza Deklaracja zapewni władzom cywilnym i wojskowym Sojuszu możliwość utworzenia i wykorzystania większej przestrzeni powietrznej pięciu uczestniczących krajów na potrzeby szkoleń i ćwiczeń NATO oraz innych działań powietrznych w regionie nordyckim. Zdolność NATO do prowadzenia szkoleń na dużą skalę w przestrzeni powietrznej stanowi kluczowy element zbiorowego odstraszania i postawy Sojuszu w zakresie obrony. Wykorzystanie większych obszarów krajowej przestrzeni powietrznej przez NATO wymaga ścisłej koordynacji i współpracy między władzami cywilnymi i wojskowymi, aby zapewnić rozwiązania w zakresie przestrzeni powietrznej w sposób bezpieczny i elastyczny.
* Belgia, Kanada, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Islandia, Włochy, Łotwa, Litwa, Luksemburg, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Hiszpania, Szwecja, Türkiye, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone
