Trwa kolejny dzień walki ze skutkami powodzi i podtopień w południowo-zachodniej Polsce.
Premier Donald Tusk przebywa we Wrocławiu, żeby koordynować działanie służb zaangażowanych w akcje ratownicze i pomocowe dla poszkodowanych mieszkańców. O godz. 7.00 w Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim szef rządu przewodniczył posiedzeniu sztabu kryzysowego, z udziałem m.in. Wicepremiera Władysława Kosiniaka-Kamysza, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasza Siemoniaka oraz Ministra Infrastruktury Dariusza Klimczaka, strażaków, policjantów, żołnierzy i samorządowców. Zwrócił się do służb, by nie lekceważyły sygnałów od mieszkańców, którzy potrzebują pomocy w trudnej sytuacji. Zapowiedział także, że powstanie specjalny program, który będzie służył odbudowie terenów dotkniętych powodzią. Ponadto, Donald Tusk zdecydował o rozszerzeniu obszaru objętego stanem klęski żywiołowej.
Sytuacja na zagrożonych terenach
Największe zniszczenia spowodowane powodzią i podtopieniami występują na terenach województwa dolnośląskiego, opolskiego i śląskiego. Otwierając posiedzenie sztabu kryzysowego, Donald Tusk poprosił o „możliwie wiarygodną i precyzyjną” informację o sytuacji na nowo otwartym zbiorniku przeciwpowodziowym w Raciborzu. Zwrócił także uwagę na trudną sytuację, która występuje w Stroniu Śląskim, gdzie przeszła już fala powodziowa.
– Wczoraj otrzymaliśmy meldunki z różnych miejsc, gdzie zagrożenia są wciąż realne. Dramatyczna sytuacja jest w Stroniu Śląskim. Problemy w tym miejscu spiętrzyły się, mimo że woda już opadła – podkreślił Prezes Rady Ministrów.
Donald Tusk zaapelował także do lokalnych władz i służb, by nie lekceważyć sygnałów od mieszkańców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji.
– Ludzie są w rozpaczy […]. Jeżeli dochodzi do nas informacja, że mieszkańcy są sami i nie mają pomocy, to musimy to zawsze traktować ze śmiertelną powagą, błyskawicznie wyjaśniać i starać się tę pomoc dostarczyć […]. Chciałbym, żebyście wszyscy państwo byli maksymalnie skoncentrowani, szczególnie tam, gdzie słychać najbardziej zdesperowane głosy – zwrócił się do służb szef rządu.
Jednocześnie premier przypomniał swoje zalecenie, żeby bezwzględnie działać przeciw szabrownictwu. Wskazał na potrzebę zwiększenia wysiłków, aby ochronić dobytek pozostawiony przez ewakuowanych powodzian.
– Otrzymałem w nocy informację o licznych przypadkach szabru i złodziejstwa […]. Wiem, że policjanci są też zajęci samą akcją ratowniczą, ale tam, gdzie woda opadła, sytuacja staje się rzeczywiście dramatyczna […]. Prosiłbym o zwiększenie wysiłków w tej kwestii, szczególnie w większych miejscowościach – podkreślił Prezes Rady Ministrów.
Premier poinformował także, że w sprawie pomocy dla zagrożonych terenów rozmawiał z Przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulą von der Leyen.
Jak wyjaśnił, szefowa Komisji Europejskiej oddaje do dyspozycji cały mechanizm ochrony cywilnej w postaci sprzętu, ludzi czy technologii. Jeśli zajdzie taka potrzeba, możemy zgłosić takie zapotrzebowanie.
Nowe tereny objęte stanem klęski żywiołowej
Wczoraj, na specjalnym posiedzeniu, Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, opolskiego oraz śląskiego. Dziś szef rządu podjął decyzję o uzupełnieniu rozporządzenia o kolejne powiaty.
– Chodzi o powiaty lubański, dzierżoniowski, świdnicki w województwie dolnośląskim oraz powiaty krapkowicki, opolski, brzeski i kędzierzyńsko-kozielski w województwie opolskim – wyjaśnił Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak.
Jak poinformował szef MSWiA, ciągu najbliższych godzin rozporządzenie o stanie klęski żywiołowej zostanie znowelizowane.
Będzie program odbudowy terenów dotkniętych powodzią
Prezes Rady Ministrów zapowiedział powstanie specjalnego programu, który będzie służył odbudowie zalanych obszarów. Program zostanie przygotowany przez rząd i samorząd, także z udziałem środków europejskich.
– Jeśli chodzi o odbudowę infrastruktury oraz porządkowanie miast i wsi to rząd weźmie za to odpowiedzialność wspólnie z samorządem. Program odbudowy zostanie zaprezentowany po zakończeniu akcji przeciwpowodziowej i ratowniczej […]. Będziemy musieli w tej sprawie przemyśleć także założenia budżetowe – podkreślił Prezes Rady Ministrów.
– Jeszcze raz o pomocy: każdy poszkodowany przez powódź ma prawo do natychmiastowej pomocy doraźnej 10 tys., na remont do 100 tys., na odbudowę domu do 200 tys. BEZZWROTNIE. Możliwe będą także inne formy pomocy. Kto kłamie w tej sprawie, szkodzi powodzianom, nie rządowi – dodał Donald Tusk.
Wprowadzone zostały odpowiednie środki umożliwiające skuteczne wsparcie oraz zmierzenie się z sytuacją kryzysową. Mieszkańcy mogą ubiegać się o wsparcie finansowe w wysokości nawet do 210 tysięcy złotych. Rząd pracuje również nad wprowadzeniem zerowej stawki VAT dla darowizn i usług na rzecz pomocy poszkodowanym w skutek powodzi. Dla bezpieczeństwa zostanie wprowadzony zakaz przebywania na wałach przeciwpowodziowych. Policja i prokuratura będą współpracować w celu zabezpieczenia mienia pozostawionego przez ewakuowanych mieszkańców. Premier zapowiedział, że wszelkie akty szabrownictwa będą surowo karane.
Jak dodał, mechanizm finansowy programu będzie również zawierał środki z Unii Europejskiej.
– Przygotowujemy pełną koordynację programu: rząd-samorząd-Unia Europejska, żeby maksymalnie wykorzystać wszystkie możliwości, jakie są w naszej dyspozycji – oświadczył Donald Tusk.
Obecny na posiedzeniu sztabu kryzysowego we Wrocławiu Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz zapewnił, że wojsko, służby oraz administracja nie zostawią terenów dotkniętych przez powódź.
– To jest kolejny priorytet, który będzie realizowany, czyli wsparcie dla samorządów w uporządkowaniu, odbudowie i utrzymaniu zdolności wszystkich komponentów związanych np. z oczyszczaniem i uzdatnianiem wody oraz dostępem do podstawowych elementów, które są potrzebne do funkcjonowania – zabezpieczenia miejsc życia, pobytu – zaznaczył Władysław Kosiniak-Kamysz.
Kolejne posiedzenie sztabu kryzysowego pod przewodnictwem Premiera Donalda Tuska odbędzie się o godz. 18.00.
Stan klęski żywiołowej dla bezpieczeństwa mieszkańców
Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie w sprawie wprowadzenia stanu klęski żywiołowej na obszarze części województwa dolnośląskiego, opolskiego oraz śląskiego.
Ogłosiliśmy stan klęski żywiołowej na okres 30 dni od dzisiaj
– przekazał szef rządu.
Miejsca obecnie objęte stanem klęski żywiołowej to:
- w województwie dolnośląskim – powiaty kamiennogórski, karkonoski, kłodzki, lwówecki, wałbrzyski i ząbkowicki oraz miasta na prawach powiatu Wałbrzych i Jelenia Góra;
- w województwie opolskim – powiaty głubczycki, nyski i prudnicki oraz gmina Strzeleczki w powiecie krapkowickim;
- w województwie śląskim – powiaty bielski, cieszyński, pszczyński i raciborski oraz miasto na prawach powiatu Bielsko-Biała.
Sytuacja w innych gminach i powiatach jest analizowana na bieżąco. Lista obszarów objętych stanem klęski żywiołowej może być rozszerzana.
Postanowiliśmy działać oczywiście elastycznie. Sytuacja jest ciągle dynamiczna w niektórych miejscach. W ostatniej chwili dołączyliśmy także powiat lwówecki. W związku z sytuacją na tamie i sytuacją elektrowni, ale oczywiście też okolicznych miejscowości
– powiedział Donald Tusk.
Wprowadzenie stanu klęski żywiołowej pozwoli na sprawniejsze działanie służb, aby chronić życie i zdrowie ludzi oraz ich mienie.
Pomoc dla poszkodowanych – nawet do 210 tysięcy złotych
Rząd zwiększył pomoc, o którą mogą ubiegać się osoby poszkodowane przez powodzie. Pomoc doraźna z tytułu pomocy społecznej wyniesie 8 tysięcy złotych. Można ubiegać się również o wsparcie 2 tysięcy złotych z tytułu zasiłku powodziowego. Łącznie to 10 tysięcy złotych wsparcia.
Bardzo nam zależy, aby procedury były możliwie przyjazne dla każdego, kto się zgłosi. Zadaniem wójta, burmistrza, prezydenta oraz ośrodków pomocy społecznej będzie przede wszystkim jak najszybsze dostarczenie tej pomocy. (…) Pamiętajcie Państwo, że chodzi przede wszystkim o to, żeby ta pomoc dotarła szybko
– podkreślił Prezes Rady Ministrów.
Zapewniona będzie również bezzwrotna pomoc finansowa na remonty mieszkań czy odbudowę zabudowań gospodarczych w wysokości 100 tysięcy złotych. Będzie można również ubiegać się o wsparcie w wysokości 200 tysięcy złotych na odbudowę budynków mieszkalnych.
Minister Finansów poinformował mnie, że zagwarantowaliśmy miliard złotych. (…) Środków nie zabraknie z tytułu tej doraźnej pomocy oraz innych narzędzi. Jest to dla nas bardzo ważne – zarówno prostota, szybkość i pewność finansowania tej pomocy
– zaznaczył Premier.
Trwają prace nad wprowadzeniem 0% VAT dla darowizn towarów i usług przekazanych w ramach pomocy poszkodowanym wskutek powodzi.