5 sierpnia br. polski astronauta projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) dr Sławosz Uznański rozpoczyna praktyczną część szkolenia przygotowującego do polskiej misji na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS.
Misja planowana jest na 2025 rok.
W pierwszym etapie szkolenie odbywać się będzie w zlokalizowanych w Stanach Zjednoczonych ośrodkach Axiom Space, NASA i SpaceX. Poza Polakiem w skład załogi misji AX-4 wejdą przedstawiciele Węgier I Indii.
Skład misji AX-4:
- Peggy Whitson (USA) – dowódca misji,
- Sławosz Uznański (Polska/ESA) – specjalista misji,
- Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji,
- Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji.
Członkowie załogi muszą otrzymać jeszcze zatwierdzenie międzynarodowego komitetu odpowiedzialnego za Międzynarodową Stację Kosmiczną (International Space Station – ISS) – Multilateral Crew Operations Panel (MCOP), w którego skład wchodzą przedstawiciele wszystkich pięciu międzynarodowych partnerów ISS: NASA, ESA, Roskosmos, JAXA i Kanadyjskiej Agencji Kosmicznej.
Start misji planowany jest na przyszły rok z należącego do NASA Kennedy Space Center na Florydzie. Lot na ISS zostanie zrealizowany rakietą Falcon 9 firmy SpaceX, która wyniesie na orbitę kapsułę załogową Dragon. Astronauci spędzą na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ok. 14 dni.
Ax-4 będzie kolejną komercyjną załogową misją Axiom Space. Udział Polaka w tej misji to wynik podpisanej pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii a ESA umowy na przygotowanie i przeprowadzenie polskiej misji technologicznej na ISS. Po stronie Polski w przygotowanie misji zaangażowana jest również Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), jako agencja wykonawcza MRiT. Program misji będzie przede wszystkim skupiony wokół eksperymentów opracowanych przez przedstawicieli polskiego sektora kosmicznego, pod kierunkiem ESA.
Sławosz Uznański
Sławosz Uznański jest polskim naukowcem i doktorem elektroniki pracującym obecnie w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). Jego badania naukowe koncentrują się na projektowaniu systemów elektronicznych o wysokiej niezawodności. Aktywnie bierze udział w utrzymaniu i operowaniu dużą infrastrukturą naukową w CERN, jak Wielki Zderzacz Hadronów (LHC). Jednym z jego największych projektów w tej dziedzinie jest realizacja systemu kontroli mocy, który od 2017 r. jest podstawową częścią LHC.
Pochodzi z Łodzi, gdzie w 2008 r. ukończył z wyróżnieniem Politechnikę Łódzką uzyskując tytuł mgr inż. Również w tym samym roku otrzymał tytuł mgr inż. na Uniwersytecie Nantes (Francja) i tytuł inż. na Politechnice w Nantes (Francja). W 2011 r. obronił z wyróżnieniem doktorat na Uniwersytecie Aix-Marseille (Francja).
Wcześniejsze doświadczenie zawodowe:
● Główny inżynier dowodzący LHC odpowiedzialny za całodobową pracę największego akceleratora w CERN i zapewnienie jego optymalnej pracy (2018 r., 2021 r.).
● Ekspert techniczny i recenzent w programie Horyzont 2020 dot. europejskiej niezależności i konkurencyjności technologicznej w sektorze kosmicznym dla Reseach Executive Agency (REA) przy Komisji Europejskiej (2019 r.).
● Inżynier ds. efektów promieniowania w STMicroelectronics projektujący nowe europejskie technologie cyfrowe CMOS do zastosowań kosmicznych (2008-2011 r.).
Jest autorem książki na temat efektów promieniowania w układach elektronicznych i współautorem ponad 50 artykułów w czasopismach i na konferencjach naukowych.
Zainteresowania Sławosza Uznańskiego zawsze były ściśle związane z przemysłem kosmicznym. Prowadził wykłady dot. projektowania systemów kosmicznych na międzynarodowych szkołach inżynierskich (SERESSA 2014 r., 2021 r.), organizował warsztaty pomiędzy CERN i NASA oraz dla sektora prywatnego. Recenzował wiele projektów satelitów komercyjnych, jak np. satelity ICEYE oraz projektów związanych z polskim sektorem kosmicznym takich jak PW-SAT2, HyperSat i EagleEye.
W wolnym czasie bierze udział w wyprawach wysokogórskich, podróżuje lub spędza czas żeglując ze znajomymi, dzieląc się swoim żeglarskim doświadczeniem lub biorąc udział w regatach.
