Senat 1 czerwca br. wprowadził 29 poprawek do nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym.
Ustawę wraz z poprawkami Izba poparła jednogłośnie, 97 głosami.
Pierwsza grupa przyjętych poprawek przewiduje, że w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej mogą orzekać wyłącznie sędziowie posiadający 7-letni staż na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. Kolejne poprawki wyłączają możliwość dalszego orzekania w Sądzie Najwyższym przez osoby, które zajmowały stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej oraz usuwają przepisy umożliwiające ich przeniesienie w stan spoczynku.
Inne poprawki stanowią, że wszystkie orzeczenia zapadłe w Izbie Dyscyplinarnej SN są uznane za nieważne i pozbawione skutków prawnych. Sędziowie zawieszeni przez tę izbę powracają na swoje stanowiska i przez 3 lata nie można ich przesunąć do innych wydziałów sądu bez ich zgody, natomiast ci, którym obniżono wynagrodzenia, będą je mieli przywrócone. W ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy Izba Odpowiedzialności Zawodowej ma zająć się wszystkimi sprawami rozstrzygniętymi przez Izbę Dyscyplinarną.
Kolejna grupa poprawek usuwa przepisy przesądzające, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego SN lub innego sądu nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Chodzi o rozszerzenie kryterium możliwości składania wniosku o tzw. test bezstronności i niezawisłości sędziego.
Następna grupa poprawek skreśla przepisy wprowadzające nowy typ deliktu dyscyplinarnego (przewinienia służbowego) polegającego na „odmowie wykonywania wymiaru sprawiedliwości”. Senatorowie przyjęli również poprawki doprecyzowujące kwestie rozliczeń środków budżetowych związanych z likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
Senatorowie przyjęli ponadto poprawki redakcyjne, doprecyzowujące i przywracające zasady techniki prawodawczej.
Ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw w kształcie przyjętym przez Sejm likwiduje Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego (SN). Sędziowie orzekający w niej będą mogli przejść do innej izby lub w stan spoczynku. Zostanie utworzona Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Spośród sędziów SN zostaną wylosowane 33 osoby, spośród których prezydent wybierze na 5-letnią kadencję 11 sędziów do składu Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Będą się mogli odwołać do niej sędziowie ukarani przez Izbę Dyscyplinarną lub ci, którym uchylono immunitet. Nowela wprowadza też test bezstronności i niezawisłości sędziego, co ma dać każdemu obywatelowi prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd. Wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności będą mogli złożyć strona lub uczestnik postępowania.
Marszałek Senatu Tomasz Grodzki
– Poprawki zaproponowane przez senackie komisje do nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym przybliżają Polskę do uruchomienia środków z Funduszu Odbudowy UE – powiedział Marszałek Senatu Tomasz Grodzki 1 czerwca 2022 r. przed rozpoczęciem obrad Izby. Marszałek poinformował, że Senat uzupełni porządek o rozpatrzenie projektu ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.
– To jest posiedzenie zwołane w trybie pilnym, w poczuciu odpowiedzialności za losy kraju, w kontekście pieniędzy, na które czekamy, z winy PiS już ponad rok – zaznaczył Marszałek. Dodał, że Polska straciła pod koniec 2021 r. unikalną okazję uzyskania zaliczek i płaci kary sięgające miliarda złotych za nieprzestrzeganie postanowień Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
„Ustawa, która przyszła do nas z Sejmu w minimalnym stopniu wypełnia oczekiwania Komisji Europejskiej, Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie tzw. 3 kamieni milowych, które ogniskują się na przywróceniu praworządności w Polsce, co otworzy drogę do środków z tzw. Funduszu Odbudowy i Funduszu Odporności, których Polska bardzo potrzebuje” – powiedział Marszałek. Te środki są potrzebne nie tylko na inwestycje, ale także na łatwiejszą walkę z inflacją, z którą rządzący słabo sobie radzą – podkreślił Marszałek.
– Ponieważ w naprawie praworządności jest konieczny ruch naprawiający działalność Krajowej Rady Sądownictwa zaproponowane zostanie uzupełnienie porządku obrad o ustawę o KRS. Marszałek podkreślił, że jest małe prawdopodobieństwo, że uda się na dzisiejszym posiedzeniu zakończyć prace nad ta ustawą zostanie ogłoszona przerwa do 8 czerwca br. Ustawa o Sądzie Najwyższym w późnych godzinach wieczornych zostanie poddana głosowaniu i wysłana do Sejmu. „Chciałbym podkreślić, że jako demokratyczna większość w Senacie podajemy rękę rządzącym. Poprawki które wyjdą z Senatu przybliżą nas do uruchomienia środków UE dla Polski – powiedział Marszałek. „Będziemy starali się naprawić praworządność, by zapewnić pieniądze dla Polski, których od roku, z winy rządzących, nie możemy otrzymać, taka jest dziś misja Senatu” – dodał.
Senackie komisje wprowadziły liczne poprawki do nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym
Centrum Informacyjne Senatu uprzejmie przekazuje, że Komisje Ustawodawcza oraz Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wprowadziły liczne poprawki do nowelizacji ustawy o Sądzie Najwyższym i innych ustaw. Zostały one zgłoszone przez senatorów oraz senackie Biuro Legislacyjne. Sprawozdawcą ustawy będzie senator Kazimierz Michał Ujazdowski.
Pierwsza grupa przyjętych poprawek przewiduje, że do składu nowo tworzonej Izby Odpowiedzialności Zawodowej losowani będą sędziowie z co najmniej 7-letnim stażem na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. Kolejne poprawki przewidują, że z dniem wejścia w życie ustawy stosunek służbowy sędziego SN w Izbie Dyscyplinarnej ulega rozwiązaniu, a osoba ta nie może zostać powołana na stanowisko sędziego SN.
Inne poprawki stanowią, że wszystkie orzeczenia zapadłe w Izbie Dyscyplinarnej SN są uznane za nieważne i pozbawione skutków prawnych. Sędziowie zawieszeni przez tę izbę powracają na swoje stanowiska i przez 3 lata nie można ich przesunąć do innych wydziałów sądu bez ich zgody, natomiast ci, którym obniżono wynagrodzenia, będą je mieli przywrócone. W ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy Izba Odpowiedzialności Zawodowej ma zająć się wszystkimi sprawami rozstrzygniętymi przez Izbę Dyscyplinarną.
Kolejna grupa poprawek usuwa przepisy przesądzające, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego SN lub innego sądu nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do anulowania orzeczenia wydanego przez tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Chodzi o rozszerzenie kryterium możliwości składania wniosku o tzw. test bezstronności i niezawisłości sędziego.
Następna grupa poprawek skreśla przepisy wprowadzające nowy typ deliktu dyscyplinarnego (przewinienia służbowego) polegającego na „odmowie wykonywania wymiaru sprawiedliwości”. Senatorowie przyjęli również poprawki doprecyzowujące kwestie rozliczeń środków budżetowych związanych z likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
Senackie Biuro Legislacyjne zgłosiło też poprawki redakcyjne, doprecyzowujące i przywracające zgodność z techniką legislacyjną. Przedstawiciel biura ocenił, że przyjęta przez Sejm ustawa jest niepełna i m.in. pomija orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka ws. obecnej Krajowej Rady Sądownictwa.
Senat zajmie się zmianami w ustawie o Sądzie Najwyższym podczas rozpoczynającego się o godz. 16.00 posiedzenia.
Więcej…
Senat wznowi obrady 8 czerwca br. o 11.00. Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki zapowiedział, że po zakończeniu 43. posiedzenia rozpocznie się kolejne, 44. posiedzenie Senatu.
Izba wprowadziła 29 poprawek do ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw (projekty prezydencki i poselski). Zgodnie z senackimi poprawkami w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej będą mogli orzekać wyłącznie sędziowie posiadający 7-letni staż na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego (SN). Nie będzie też możliwości dalszego orzekania w Sądzie Najwyższym przez osoby, które zajmowały stanowiska sędziowskie w Izbie Dyscyplinarnej. Snatorowie usunęli też przepisy umożliwiające przeniesienie tych sędziów w stan spoczynku. Następne poprawki zakładają, że wszystkie orzeczenia zapadłe w Izbie Dyscyplinarnej SN są uznane za nieważne i pozbawione skutków prawnych. Sędziowie zawieszeni przez tę izbę powracają na swoje stanowiska i przez 3 lata nie można ich przesunąć do innych wydziałów sądu bez ich zgody. Zostaną przywrócone wynagrodzenia tym, którym je obniżono. W ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy Izba Odpowiedzialności Zawodowej ma zająć się wszystkimi sprawami rozstrzygniętymi przez Izbę Dyscyplinarną. Senat usunął też przepisy przesądzające, że okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego SN lub innego sądu nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Chodzi o rozszerzenie kryterium możliwości składania wniosku o tzw. test bezstronności i niezawisłości sędziego. Przyjęto też poprawki skreślające przepisy wprowadzające nowy typ deliktu dyscyplinarnego (przewinienia służbowego) polegającego na „odmowie wykonywania wymiaru sprawiedliwości”, a także doprecyzowujące kwestie rozliczeń środków budżetowych związanych z likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Pozostałe zmiany mają charakter legislacyjny, redakcyjny i doprecyzowujący. Ustawa o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw w kształcie przyjętym przez Sejm likwiduje Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego. Sędziowie orzekający w niej będą mogli przejść do innej izby lub w stan spoczynku. Zostanie utworzona Izba Odpowiedzialności Zawodowej. Spośród sędziów SN zostaną wylosowane 33 osoby, spośród których prezydent wybierze na 5-letnią kadencję 11 sędziów do składu Izby Odpowiedzialności Zawodowej. Będą się mogli odwołać do niej sędziowie ukarani przez Izbę Dyscyplinarną lub ci, którym uchylono immunitet. Nowela wprowadza też test bezstronności i niezawisłości sędziego, co ma dać każdemu obywatelowi prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez bezstronny i niezawisły sąd. Wniosek o zbadanie wymogów niezawisłości i bezstronności będą mogli złożyć strona lub uczestnik postępowania. Wprowadzenie zmian dotyczących Izby Dyscyplinarnej SN ma stanowić wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE i spełnić wymagania Komisji Europejskiej zapisane jako kamienie milowe w KPO.
Senatorowie tego dnia rozpoczęli drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (inicjatywa grupy senatorów). Ma on na celu usunięcie przyczyn wątpliwości co do statusu sędziów powołanych przez KRS, której status został zakwestionowany przez TSUE i Sąd Najwyższy. Projekt przewiduje zastąpienie dotychczasowego modelu wyboru sędziów do KRS przez Sejm modelem opartym na zasadzie wyborów bezpośrednich i powszechnych przez sędziów, wprowadzenie parytetów liczby miejsc obsadzanych przez sędziów poszczególnych sądów, tak aby na każdym szczeblu sądownictwa mogli oni wyłaniać członków KRS w pełni demokratycznych i bezpośrednich wyborach i mieli odpowiednią reprezentację. Kandydatury do KRS mogliby zgłosić także: Rzecznik Praw Obywatelskich, Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Rada Radców Prawnych, Krajowa Rada Prokuratorów, organy uczelni publicznych uprawnione do nadawania stopnia naukowych w zakresie nauk prawnych, a także grupa co najmniej 2 tys. obywateli. Projekt przewiduje zakończenie kadencji obecnej KRS i wybranie nowej, według zasad zapewniających: odpowiednią reprezentację środowiska sędziowskiego, niezależność i gwarancję właściwego funkcjonowania KRS, czyli efektywnego wykonywania jej konstytucyjnej funkcji, jaką jest stanie na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów. W projekcie przewiduje się możliwość wznowienia postępowania, jeżeli w wydaniu orzeczenia brał udział sędzia powołany w wadliwy sposób. Projekt powołuje ponadto Radę Społeczną – ciało doradcze KRS.
