Fundacja GrowSPACE ujawniła skalę rekordowych kolejek do psychiatry dziecięcego na NFZ w Polsce.
W pięciu placówkach w całym kraju długość oczekiwania jest wyższa niż 1000 dni. Są to przychodnie i gabinety w woj. pomorskim, śląskim i mazowieckim. Rekordem jest jednak Ośrodek Terapii i Psychoedukacji „Kompas” w Będzinie, gdzie na wizytę czeka się aż 2441 dni (!). Średnio w Polsce dzieci i młodzież na konsultację poczekają około 238 dni.
Fundacja GrowSPACE w ostatnim tygodniu sierpnia zebrała dane z informacji Narodowego Funduszu Zdrowia. Dotyczą one szacowanej długości oczekiwania w kolejce na konsultację psychiatry dziecięcego na NFZ. Przeanalizowane zostały informacje ze wszystkich przychodni, poradni, szpitali oraz ośrodków pomocy w Polsce, które oferują takie konsultacje.
Dane pokazują ogromną skalę zapaści psychiatrii dziecięcej z perspektywy rodziców i dzieci:
- Aż w pięciu miejscach kolejki przekraczają 1000 dni oczekiwania.
- Średni czas oczekiwania na konsultację psychiatry dziecięcego wynosi 238 dni.
- Jeden lekarz psychiatra dziecięcy przypada na około 12400 dzieci i młodzieży w Polsce.
Rekordowe kolejki
Najbardziej szokujący rekord padł w Będzinie. To właśnie tam, aby dostać się na konsultację psychiatry dziecięcego do Ośrodka Terapii i Psychoedukacji „Kompas” na NFZ należy poczekać aż 2441 dni. Pierwsza planowana wizyta u lekarza specjalisty przypada zatem szacunkowo na 6 maja 2030 roku.
– To pokazuje ogromny dramat dzieci i młodzieży oraz ich rodziców, którzy realnie nie będą mogli skorzystać z odpowiedniej pomocy. Przecież jeśli dziecko ma przykładowo 12 lat, to spokojnie w roku 2030 może się zapisywać już do „dorosłego” psychiatry. Rodzina nie będzie mogła liczyć na odpowiednią pomoc. Oczywiście w przypadku ogromnego kryzysu, który będzie zagrażać życiu można wezwać karetkę, ale to nie rozwiąże przyczyny problemów – komentuje Dominik Kuc z Fundacji GrowSPACE.
Poza placówką w Będzinie są także cztery inne miejsca w kraju, do których oczekiwanie wynosi ponad 1000 dni. Są to: Szpital Dziecięcy im. prof. dr. Med. Jana Bogdanowicza SPZOZ w Warszawie – około 1155 dni, SPZOZ Warszawa Wola – Śródmieście – około 1647 dni, Ośrodek Wczesnej Interwencji – Pilicka 21 w Warszawie – około 1191 dni a także Centrum Zdrowia Psychicznego Optimmed w Gdańsku – około 1445 dni.
W skali kraju to właśnie województwo pomorskie i śląskie wypadają najgorzej. Na Pomorzu średni czas oczekiwania na konsultację psychiatry dziecięcego to 411,15 dni, a w całym woj. śląskim jest to 512,85 dni.
Zadzwoniono do szpitali, przychodni i poradni
W ramach kontroli i weryfikacji danych Fundacja GrowSPACE 1 września 2023 skontaktowała się z wyżej wymienionymi placówkami. Zgodnie z naszymi ustaleniami Centrum Zdrowia Psychicznego Optimmed w Gdańsku wstrzymało rejestrację. SPZOZ Warszawa Wola – Śródmieście zaoferowało konsultację na 2028 rok, a Szpital Dziecięcy im. prof. dr. Med. Jana Bogdanowicza wyznaczył termin na 28 października 2026 roku.
– W niektórych placówkach można skrócić kolejkę, jeśli wizyta odbędzie się prywatnie. Wówczas są wolne terminy na przykład na maj 2024 roku. Nie każda rodzina dziecka w kryzysie może sobie jednak pozwolić na taki krok. Pamiętajmy też, że często diagnoza i leczenie nie kończą się na jednej wizycie – Dodaje Wojciech Szumiło z Fundacji GrowSPACE.
Przyczyna rekordowych kolejek
W Polsce rozpaczliwie brakuje psychiatrów i psychiatrek dziecięcych. W całym kraju jest ich zaledwie 555 w 2023 roku. Zatem jeden lekarz specjalista bądź lekarka specjalistka przypada na około 12400 wszystkich dzieci i młodzieży do 18 roku życia. Wpływ na kolejki ma oczywiście ogromna liczba młodych osób, które potrzebują pomocy i mała liczba specjalistów i specjalistek. Nie są to jednak jedyne czynniki.
– Brak działań ze strony resortu zdrowia jest druzgocący. Ministerstwo Zdrowia w lutym tego roku chwaliło się tym, że w ramach prewencji suicydalnej od 2020 roku otworzyło dwa dodatkowe oddziały dzienne psychiatrii dziecięcej. Czyli dwa oddziały w ciągu trzech lat. Największa skala zaniedbań dotyczy opieki w środowisku młodego człowieka, np. szkole. Kolejek można by uniknąć, gdyby psychoedukacja weszła do szkół, gdyby zapewniony był psycholog w każdej placówce oraz gdyby młodzi ludzie mogli liczyć na pomoc już na pierwszym etapie kryzysu zdrowia psychicznego – tłumaczy Dominik Kuc. – Rykoszetem odbija się także brak ustawy o zawodzie psychologa, ponieważ dzieci i młodzież potrzebujący orzeczenia np. o spektrum i tak muszą udać się do psychiatry. Psycholog sam nie może wydać takiego orzeczenia.
Wyciąg danych
LP | Województwo | Średni czas oczekiwania na konsultację psychiatry dziecięcego w dniach |
1 | Dolnośląskie | 127,81 |
2 | Kujawsko-Pomorskie | 357,86 |
3 | Opolskie | 123 |
4 | Wielkopolskie | 165 |
5 | Mazowieckie bez Warszawy | 377,54 |
6 | Lubelskie | 32,5 |
7 | Lubuskie | 110 |
8 | Pomorskie | 411,15 |
9 | Podlaskie | 128,29 |
10 | Warmińsko-Mazurskie | 336,75 |
11 | Świętokrzyskie | 48,67 |
12 | Małopolskie | 143,94 |
13 | Podkarpackie | 138 |
14 | Śląskie | 512,85 |
15 | Zachodniopomorskie | 240,83 |
16 | Łódzkie | 256,91 |
CAŁY KRAJ | 237,58 |