Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy (IMGW-PIB) oficjalnie zainaugurował pracę najnowszego radaru meteorologicznego na Górze Św. Anny w woj. opolskim, działającego w ramach sieci POLRAD.
W wydarzeniu wziął udział minister infrastruktury Dariusz Klimczak.
Radary meteorologiczne POLRAD państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej to naziemne urządzenia do aktywnej teledetekcji. Pozwalają na dokładny monitoring zjawisk i procesów zachodzących w najniższej warstwie atmosfery nad Polską, w zasięgu kilkuset kilometrów, dlatego pełnią ważną rolę w łańcuchu ostrzegania przed niebezpiecznymi zjawiskami hydrometeorologicznymi, m.in. w przewidywaniu powodzi i wczesnym ostrzeganiu o możliwości jej wystąpienia. Góra Świętej Anny leży pomiędzy dwoma dużymi pasmami górskimi – Karpatami i Sudetami, w miejscu gdzie panują dogodne warunki do tworzenia się niebezpiecznych zjawisk atmosferycznych. Usytuowanie radaru w tym miejscu pozwoli na wcześniejsze ostrzeganie o zagrożeniach pogodowych.
— Modernizacja całej sieci radarów POLRAD to przełomowy krok dla polskiej meteorologii. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej dysponuje teraz światowej klasy narzędziem i najnowocześniejszymi możliwościami pomiarowymi, a społeczeństwo szerszymi i dokładniejszymi informacjami pogodowymi. To bezpośrednio przekłada się na poprawę naszego wspólnego bezpieczeństwa, środowiska i infrastruktury — powiedział minister infrastruktury Dariusz Klimczak.
W porównaniu z innymi metodami pomiarów, meteorologia radarowa to nowa dziedzina badania atmosfery. Pierwszy radar meteorologiczny uruchomiono w Polsce 60 lat temu, a sieć radarów obejmująca swym zasięgiem niemal cały kraj, funkcjonuje od dwóch dekad.
Pomiary uzyskane za pomocą radarów stanowią ważne źródło danych, wykorzystywanych w modelach meteorologicznych i hydrologicznych oraz przy tworzeniu prognoz i wydawaniu ostrzeżeń. Informacje z pomiarów radarowych dostępne są dla każdego, dzięki czemu można w każdej chwili sprawdzić, czy nie nadchodzi burza lub silne opady. Urządzenia te odgrywają również ogromną rolę w osłonie lotnictwa. Na przestrzeni lat możliwości techniczne radarów znacznie się poprawiły, a otrzymywane dane są coraz lepszej jakości. Dzięki efektywnej współpracy międzynarodowej radary łączone są w jednorodne sieci o skali kontynentalnej.
Modernizacja sieci radarów meteorologicznych POLRAD
W ramach trwających ponad trzy lata prac wymieniono wszystkie dziesięć urządzeń radarowych działających w sieci POLRAD na nowocześniejsze, dokładniejsze i szybsze modele magnetronowe z funkcjonalnością pomiarów w podwójnej polaryzacji (dual-pol). Dzięki temu znacząco zwiększyły się możliwości pomiarów i liczba rejestrowanych parametrów oraz pokrycie obszaru Polski przez dane radarowe.
Równolegle z pracami modernizacyjnymi prowadzono inwestycje budowlane i remontowe. Powstały cztery całkiem nowe wieże radarowe w Użrankach, na Górze Św. Anny, w Brzuchani i Gdyni–Szemud, która zastąpiła radar Gdańsk–Rębiechowo. W Gdańsku stara stacja została już zdemontowana, natomiast w Brzuchani nowa wieża stoi dokładnie w miejscu poprzedniej, ale jej konstrukcja została zmieniona na żelbetonową, a wysokość zwiększono o 15 metrów – to obecnie najwyższy radar w Polsce. Pozostałe stacje przeszły generalny remont.
Dzięki wybudowaniu obiektu w Użrankach koło Mrągowa znacznie zwiększyło się pokrycie obszaru Polski przez dane radarowe.
Nad poprawnością działania radarów czuwają pracownicy Wydziału Teledetekcji Naziemnej – operatorzy radarowi, serwisanci oraz grupa zajmująca się analizą i interpretacją danych oraz poszukiwaniem nowych rozwiązań. To dzięki pracy zespołu dane radarowe udostępniane przez IMGW-PIB mają wysoką jakość.
Zadanie „Modernizacja sieci radarów meteorologicznych POLRAD” wartości ok. 135 mln zł to jeden z elementów szerszego programu inwestycyjnego „Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej Dorzecza Odry i Wisły”, współfinansowanego przez Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju, Bank Rozwoju Rady Europy, Fundusz Spójności UE oraz budżet państwa.
