W poniedziałek 21 marca w Brukseli Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej uczestniczył w posiedzeniu Rady Unii Europejskiej ds. zagranicznych w formacie obronność.
„Zakończyła się sesja poświęcona Kompasowi Strategicznemu. Dokument został przyjęty przez ministrów spraw zagranicznych i obrony Unii Europejskiej. Dokument różni się od projektu, który wcześniej omawialiśmy. Jest to różnica w dobrym kierunku, dlatego, że zostały wyeliminowane zagrożenia. Zmniejszono ryzyko rywalizowania Unii Europejskiej z NATO w sprawach bezpieczeństwa. Zależało nam na tym, żeby obie instytucje ze sobą współdziałały i się uzupełniały. Żeby nie dochodziło między nimi do rywalizacji i w naszym mniemaniu osiągnęliśmy sukces” – powiedział Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej po posiedzeniu Rady Unii Europejskiej ds. zagranicznych.
Minister Błaszczak rozpoczął wizytę w Brukseli od spotkania w formacie ministrów obrony państw Grupy Wyszehradzkiej z udziałem minister obrony Niemiec. Podczas lunchu roboczego omówiono sytuację bezpieczeństwa regionalnego w świetle rosyjskiej agresji na Ukrainę.
Podczas spotkania z ministrami obrony Holandii i Danii, szef polskiego resortu obrony omawiał kwestie związane z bieżącą sytuacją na Ukrainie oraz dalsze możliwości wsparcia tego kraju.
„Miałem sposobność rozmowy z moimi odpowiednikami w ramach formatu państw Grupy Wyszehradzkiej na zaproszenie Węgier, które stanowią prezydencję w ramach V4. W tym spotkaniu uczestniczyła minister obrony Niemiec. Później uczestniczyłem w spotkaniu zorganizowanym przez ministra obrony Danii, z udziałem minister obrony Holandii, Szwecji, a także ministrów obrony Estonii, Łotwy i Litwy. Rozmawialiśmy na temat naszej współpracy” – podkreślił szef polskiego MON.
Następnie minister Błaszczak uczestniczył w sesji roboczej ministrów spraw zagranicznych i obrony państw Unii Europejskiej. Tematem posiedzenia pod przewodnictwem Wysokiego Przedstawiciela UE do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, były prace nad Kompasem Strategicznym – dokumentem wytyczającym dalsze kierunki rozwoju polityki bezpieczeństwa i obrony UE.
„Chcę podkreślić, że w ramach pracy nad tym dokumentem podkreślaliśmy zasadność wykorzystania już istniejących dowództw. Przykładem jest dowództwo Eurokorupsu w Strasburgu. Jak państwo wiecie, przystąpiliśmy do Eurokorpusu. Uważamy, że jest to właściwe, aby wykorzystać możliwości, jakie dają nam struktury, które można wykorzystać sytuacji, gdy należy powołać wojska w celach określonych przez Unię Europejską czy NATO” – mówił na konferencji prasowej minister Błaszczak.
Szefowie resortów obrony państw Unii odnieśli się również do perspektyw rozwoju współpracy w kontekście obecnej sytuacji bezpieczeństwa, w tym: rozwoju zdolności obronnych państw w ramach UE oraz w kontekście unijnych inicjatyw obronnych, wzmacniania odporności, współpracy z NATO oraz partnerami Unii.
„Kompas Strategiczny to dokument, który określa przyszłość, jeżeli chodzi o współpracę obronną państw Unii Europejskiej. Podkreślaliśmy, że wszystkie działania, które prowadzą do wzmocnienia odporności Unii przeciwko zagrożeniom są działaniami pozytywnymi, które popieramy. Zależało nam od początku, aby nie było rywalizacji między NATO a Unią Europejską, a w sytuacji inwazji rosyjskiej na Ukrainę, każde rozwiązanie, które wzmacnia Unię, jeżeli chodzi o odstraszanie i obronę jest rozwiązaniem dobrym” – podkreślił szef MON.
W godzinach popołudniowych szef MON uczestniczył również w sesji ministrów obrony poświęconej sytuacji na Ukrainie.
Minister Zbigniew Rau uczestniczył w posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych
Głównym tematem poniedziałkowego spotkania ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich UE w Brukseli była rosyjska agresja wobec Ukrainy. W tym kontekście odbyło się również spotkanie z ministrem spraw zagranicznych Mołdawii Nicolae Popescu. Na spotkaniu omówiono także sytuację w Mali i uzgodniono projekt Kompasu Strategicznego UE, którego przyjęcie planowane jest na nadchodzącej Radzie Europejskiej.
Minister Rau podkreślił, że rosnąca brutalność rosyjskich działań wojennych na Ukrainie wymaga pilnych działań ze strony UE, idących jeszcze dalej niż dotychczasowe, w tym pełnego odcięcia rosyjskiego systemu finansowego od SWIFT oraz zakazu importu węglowodorów z Rosji. Wskazał też na konieczność dalszych pilnych dostaw uzbrojenia i wyposażenia dla sił zbrojnych Ukrainy. Szef polskiej dyplomacji ponownie zaapelował o jak najszybsze procedowanie wniosku Ukrainy o członkostwo w UE i przyznanie jej statusu państwa kandydującego. Wskazał również na konieczność pilnego opracowania planu wsparcia odbudowy Ukrainy po wojnie. Powinien on uwzględniać refleksję nad możliwością wyegzekwowania partycypacji w kosztach odbudowy Rosji, odpowiedzialnej za ogromne zniszczenia. Minister zasugerował również rozważenie możliwości dalszych wizyt wysokiego szczebla w Kijowie.
Podczas spotkania z ministrem Popescu szef polskiego MSZ podkreślił, że także jako urzędujący przewodniczący OBWE, uważnie śledzi sytuację bezpieczeństwa i humanitarną w Mołdawii, w szczególności w separatystycznym Naddniestrzu. Zwrócił uwagę, że w obliczu napływu uchodźców z Ukrainy i innych wyzwań stojących przed Mołdawią, należy wzmacniać jej stabilność i bezpieczeństwo. W tym kontekście wyraził poparcie dla zaproponowanej przez Komisję Europejską pomocy makrofinansowej dla Kiszyniowa i dla innych form wsparcia z budżetu Unii. Zaznaczył też, że Polska wspiera aspiracje europejskie Mołdawii i jej wysiłki na drodze reform.
Szef polskiej dyplomacji odniósł się także do przyjęcia Kompasu Strategicznego, który powinien wzmacniać europejską politykę bezpieczeństwa i obrony, w ścisłej współpracy z NATO i w uzupełnieniu działań Sojuszu. W sytuacji rosnących zagrożeń dla bezpieczeństwa, UE musi być zdolna do skutecznego działania w koordynacji z NATO i do zacieśniania współpracy z podobnie myślącymi partnerami. Kluczowe jest także odpowiednie zwiększenie budżetów obronnych państw członkowskich.
