W ostatnim kwartale każdego roku w URE prowadzone są postępowania mające na celu zatwierdzenie taryf za energię elektryczną i paliwa gazowe na kolejny rok.
Chodzi o spółki dystrybucyjne i sprzedawców świadczących usługi dla przeważającej większości odbiorców. Zarówno sprzedawcy (spółki obrotu), jak i dystrybutorzy kalkulują swoje koszty, a następnie przekładają je na ceny energii i gazu oraz stawki za ich dostarczenie do odbiorców końcowych.
– Regulator stoi na straży tego procesu dbając, by ostateczne ceny płacone przez odbiorców odzwierciedlały jedynie uzasadnione koszty działalności firm energetycznych i odpowiadały aktualnym warunkom rynkowym – zaznacza Rafał Gawin, Prezes Urzędu.
Rachunek za energię elektryczną: średnio 8 złotych więcej miesięcznie
Na całkowity rachunek płacony przez odbiorców za energię elektryczną składają się: koszt sprzedaży energii oraz koszt jej dystrybucji (transportu). Prezes URE akceptuje taryfy zarówno dla sprzedaży (dotyczy to wyłącznie stawek dla odbiorców w gospodarstwach domowych korzystających z taryfy tzw. sprzedawcy z urzędu), jak i dystrybucji energii elektrycznej (dla wszystkich grup odbiorców). Co ważne, taryfa za dystrybucję energii uwzględnia tzw. opłatę mocową, która obowiązuje od 1 stycznia br.
Zmiany taryf na bieżący rok spowodują (łącznie dla sprzedaży i dystrybucji, a więc również z uwzględnieniem opłaty mocowej i innych opłat), że rachunki odbiorców w gospodarstwach domowych wzrosną od ok. 9 do ponad 10 proc., co przekłada się na kwotowy wzrost płatności o około 8 złotych miesięcznie.
Tabela 1. Procentowe i nominalne zmiany rachunku za energię elektryczną dla odbiorców w gospodarstwach domowych w 2021 (dla grupy G11, przy średnim zużyciu 1777 kWh rocznie)
* Łączne skutki dla odbiorców PGE i Tauron podano w przedziałach ze względu na zróżnicowanie stawek opłat w poszczególnych obszarach działania tych przedsiębiorstw. Dodatkowo wielkości TAURON Sprzedaż nie dotyczą obszaru Gliwic (TAURON Sprzedaż GZE nie przedkłada taryfy do zatwierdzenia).
Szczegółowe informacje na temat zmian stawek wynikających z taryf zatwierdzonych na 2021 rok sprzedawcom z urzędu oraz dystrybutorom energii przedstawia Tabela 2.
Tabela 2. Zmiany stawek za energię elektryczną w zatwierdzonych na 2021 rok taryfach operatorów systemów dystrybucyjnych oraz tzw. sprzedawców z urzędu
* Do stawek własnych operatora zalicza się: składnik stały stawki sieciowej, składnik zmienny stawki sieciowej oraz stawkę abonamentową. Stawki własne nie obejmują innych opłat: mocowej, OZE, kogeneracyjnej oraz przejściowej.
** Skutki tylko dla odbiorców TAURON Sprzedaż bez obszaru Gliwic (TAURON Sprzedaż GZE nie przedkłada taryfy do zatwierdzenia).
*** Przedsiębiorstwo obrotu innogy Polska nie przedkłada taryfy do zatwierdzenia.
**** Średnia nie obejmuje TAURON Sprzedaż GZE oraz innogy Polska
– Taryfy dystrybutorów zapewniają środki na realizację planowanych inwestycji – zaznacza Rafał Gawin. – W tym roku po raz pierwszy uwzględniliśmy w taryfach zaliczkę na konto regulacyjne. To nowo wprowadzone rozwiązanie dedykowane dystrybutorom. Utrzymaliśmy także stopę wynagradzania z zaangażowanego kapitału na poziomie roku 2020. Zatwierdzając taryfy operatorom uwzględniliśmy również dodatkowe wynagrodzenia dla tych inwestycji, których realizacja wspiera politykę energetyczną Polski.
Rachunki za gaz: nieznaczny spadek
Rachunek płacony przez odbiorcę gazu również składa się z części płaconej sprzedawcy za towar, jakim jest gaz oraz dystrybutorowi za usługę jego dostarczenia. Prezes URE zatwierdza taryfę na sprzedaż gazu tylko do odbiorców w gospodarstwach domowych. Natomiast dystrybucja gazu, podobnie jak energii elektrycznej – jako obszar monopolu naturalnego – jest taryfowana dla wszystkich grup odbiorców.
Największa część odbiorów gazu ziemnego obsługiwana jest przez Polską Spółkę Gazownictwa (PSG) oraz PGNiG Obrót Detaliczny (PGNiG OD). Zatem do kalkulacji całkowitych skutków zmiany rachunku za gaz w 2021 roku dla obiorców obsługiwanych przez te spółki konieczne jest uwzględnienie podwyżki taryfy dystrybucyjnej Polskiej Spółki Gazownictwa (PSG) – największego w skali kraju operatora świadczącego usługi polegające na dystrybucji paliw gazowych – oraz obniżki cen gazu w taryfie sprzedawcy – PGNiG OD.
Na skutek zmian w cennikach tych dwu przedsiębiorstw gazowych kompleksowe płatności (tj. łączny rachunek za gaz oraz jego dostawę) odbiorców w gospodarstwach domowych w 2021 roku po wprowadzeniu w życie tych taryf spadną od ok. 0,5 do ok. 1,7 proc. Nominalnie oznacza to, że odbiorcy zużywający najmniejsze ilości gazu, korzystający z gazu głównie do przygotowywania posiłków (tzw. „kuchenkowicze”, grupa taryfowa W-1.1), zapłacą średnio o ok. 10 groszy mniej miesięcznie. Odpowiednio mniej zapłacą klienci, którzy zużywają stosunkowo duże ilości gazu, tj. np. do ogrzania domów. Tacy odbiorcy (grupa taryfowa W-3.6) zapłacą ponad 4 zł mniej miesięcznie.
Tabela 3. Procentowe i nominalne zmiany rachunku za gaz dla odbiorców w gospodarstwach domowych w grupach od W-1.1 do W-3.6 według stawek zatwierdzonych na 2021 rok w taryfach Polskiej Spółki Gazownictwa oraz PGNiG OD
- Rachunek płacony przez odbiorców energii elektrycznej lub gazu składa się z dwóch części: płatności za pobraną energię (opłata płacona sprzedawcy prądu/gazu) oraz za usługę dostarczenia energii elektrycznej/gazu za pomocą infrastruktury do punktu jej poboru (opłata dla dystrybutora).
- Taryfy za energię i gaz zostały zatwierdzone do końca 2021 roku. Prezes URE publikuje taryfy w Biuletynach Branżowych URE.
- Sprzedaż gazu do odbiorców końcowych zdominowana jest przez podmioty z grupy kapitałowej PGNiG. Udział tych podmiotów w sprzedaży wynosił ok. 83 proc. w 2019 r. Pozostałe ok. 17 proc. sprzedaży gazu realizowane było przez alternatywne spółki obrotu sprzedające gaz odbiorcom końcowym.
- 95 proc. odbiorców PGNiG OD używa gazu wysokometanowego E. Pozostałe 5 proc. odbiorców korzysta z gazów zaazotowanych Lw i Ls.(URE)
