Rusza druga połowa polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Wpływowa i odpowiedzialna prezydencja Polski kształtuje Unię Europejską. Wprowadziliśmy bezpieczeństwo i konkurencyjność w główny nurt prac UE. Nasze zaangażowanie i determinacja uświadomiły partnerom w Unii, że dotychczasowe działania nie były wystarczającą odpowiedzią na rosnące zagrożenia. Sprawiliśmy, że Europa mówi polskim głosem, a instytucje unijne kształtują swoje plany prac tak, by realizowały priorytety polskiej prezydencji.
Hasło prezydencji „Bezpieczeństwo, Europo!” zostało przyjęte jako drogowskaz dla całej Unii Europejskiej, która zapowiedziała ogromne inwestycje w bezpieczeństwo. Priorytetem dla Europy stała się też konkurencyjna gospodarka, która jest warunkiem bezpieczeństwa. Narzucamy partnerom szybkie tempo prac i widzimy, że Unia Europejska zdecydowanie przyspiesza. Prezydencja to także ogromny wysiłek organizacyjny, z którym dobrze sobie radzimy.
„90 dni polskiej prezydencji w sposób zasadniczy wpłynęło to jak zmieniła się polityka europejska” – mówi Minister do Spraw Unii Europejskiej Adam Szłapka.
Zależało nam na tym, żeby Europa się obudziła i wzięła odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. Dziś wszystkie instytucje europejskie i liderzy skupiają się przede wszystkim na bezpieczeństwie. Kwestie wzmacniania obronności, zaangażowanie dodatkowych środków i mobilizacja państw członkowskich dzieją się na naszych oczach. To jest tektoniczna zmiana w całej polityce europejskiej.
Adam Szłapka Minister do spraw Unii Europejskiej
„Od początku położyliśmy duży nacisk na wzmacnianie konkurencyjności europejskiej gospodarki. Widzimy już pierwsze efekty naszych starań, choćby w postaci Paktu dla czystego przemysłu czy Unii oszczędności i inwestycji” – mówi Sekretarz Stanu w KPRM Ignacy Niemczycki.
W Unii za kluczowe uznaliśmy też uproszczenie regulacji, co ułatwi codzienne funkcjonowanie firm. Jako prezydencja nadajemy tej sprawie wysoki priorytet.
Ignacy Niemczycki Sekretarz Stanu, Pion Europejski, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
„W ciągu trzech miesięcy zorganizowaliśmy już ponad 150 wydarzeń. Ważnych, merytorycznych spotkań. Do tej liczby należy doliczyć dziesiątki wydarzeń kulturalnych” – mówi Podsekretarz Stanu w KPRM Magdalena Sobkowiak-Czarnecka.
Prezydencja to ogromne wyzwanie organizacyjne, ale także niepowtarzalna okazja do aktywnego kształtowania europejskiej agendy. Skutecznie ją wykorzystujemy.
Magdalena Sobkowiak-Czarnecka Podsekretarz Stanu, Pion Europejski, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Finansowanie obronności
Przekonaliśmy wszystkich Liderów UE do poparcia planu ReArm Europe, który zaproponowała Komisja Europejska. Przewiduje on nawet 800 mld euro na zbrojenia, co znacząco zwiększy możliwości modernizacji i rozwoju europejskich zdolności obronnych.
Zgodnie z postulatem i naciskiem polskiej prezydencji, Komisja Europejska zaproponowała większą elastyczność reguł fiskalnych, dzięki czemu nowe wydatki na obronność nie będą brane pod uwagę w procedurze nadmiernego deficytu.
Jednym z kluczowych sukcesów podczas polskiej prezydencji jest prowadzenie skutecznych dyskusji w Radzie UE na temat zwiększonych inwestycji w europejskie zdolności obronne oraz przemysł obronny, które zaowocowały przedstawieniem przez KE rozporządzenia SAFE (Security Action for Europe) z mechanizmem 150 mld euro na zamówienia w sektorze obronnym.
Ponadto walczymy o większe zaangażowanie Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) w finansowanie przemysłu obronnego, rozszerzenie polityki kredytowej oraz wsparcie dla badań nad nowymi technologiami wojskowymi. Dzięki naszym działaniom Komisja Europejska już teraz uruchamia środki na obronność, bez konieczności czekania na nowe Wieloletnie Ramy Finansowe.
Bezpieczna granica wschodnia
Wartość wieloletniego programu Tarczy Wschód przekroczy 10 mld zł i obejmie całą wschodnią granicę. Uzyskaliśmy już wstępne decyzje o finansowaniu Tarczy z funduszy europejskich i osiągnęliśmy wstępne porozumienie z EBI na finansowanie w wysokości 1 mld euro (innowacyjna łączność satelitarna, rozpoznanie elektroniczne i poprawa mobilności wojskowej).
Dzięki zaangażowaniu prezydencji w podkreślanie wagi obrony wschodniej granicy Unii, konkluzje Rady Europejskiej z 6 marca 2025 r. wskazały, że przyczynia się to do bezpieczeństwa całej Europy. W konsekwencji Tarcza Wschód została wpisana do Białej księgi Komisji Europejskiej o przyszłości europejskiej obronności jako element zdolności krytycznych. Promujemy Tarczę w państwach położonych dalej od granicy i prowadzimy pokazy jej elementów obronnych.
Również Parlament Europejski przegłosował rezolucję uznającą Tarczę Wschód i Bałtycką Linię Obrony za sztandarowe projekty na rzecz wspólnego bezpieczeństwa, służące odstraszaniu potencjalnych zagrożeń ze wschodu. PE podkreślił, że ochrona granic lądowych, powietrznych i morskich UE przyczynia się do bezpieczeństwa całej Unii, w szczególności granicy wschodniej.
Sankcje na Rosję i Białoruś
Przekonaliśmy wszystkie państwa UE, mimo niekonstruktywnej postawy Węgier, do przedłużenia dotychczasowych sankcji i przyjęcia nowego, 16. pakietu sankcji UE wobec Rosji, w 3. rocznicę rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Rada przedłużyła o kolejne 6 miesięcy, czyli do 31 lipca 2025 r., obowiązywanie unijnych sankcji gospodarczych w związku z tym, że Rosja kontynuuje działania destabilizujące Ukrainę. Przyspieszyliśmy również prace nad podniesieniem ceł na niektóre towary, w tym nawozy wywożone z Rosji i Białorusi, do wysokości wystarczającej by wstrzymać ich przywóz.
Koalicja wsparcia dla Ukrainy
Polska prezydencja skutecznie mobilizuje państwa członkowskie oraz instytucje Unii Europejskiej i partnerów międzynarodowych do zwiększonego wsparcia wojskowego i energetycznego dla Ukrainy. Polska aktywnie uczestniczy w spotkaniach „Coalition of the willing”. Dostosowujemy wojskową misję szkoleniową EUMAM Ukraine do zmieniających się i długoterminowych potrzeb Sił Zbrojnych Ukrainy.
Wsparcie dla Mołdawii
Dzięki staraniom prezydencji udało się szybko przyjąć Instrument wsparcia dla Mołdawii w wysokości 1,9 mld euro. Uzgodniliśmy z Parlamentem Europejskim zwiększenie sumy grantów dla Mołdawii o 100 mln euro i podniesienie poziomu wstępnego finansowania z 7% do 18%, co przyspieszy reformy w Mołdawii. Ponadto koordynujemy aktywne wsparcie UE dla sektora energetycznego Mołdawii. Komisja Europejska i Mołdawia uzgodniły 2-letnią kompleksową strategię uniezależnienia Mołdawii od niepewnych dostaw energii z Rosji i pełną integrację z unijnym rynkiem energetycznym. Wsparcie wyniesie 250 mln euro do końca 2025 r.
Polityka powrotowa UE
W okresie trzech miesięcy przekonaliśmy państwa UE do potrzeby prac nad nowymi rozwiązaniami w polityce migracyjnej oraz skutecznie wezwaliśmy Komisję Europejską do przedstawienia nowego projektu rozporządzenia.
Nowa polityka powrotowa wzmocni mechanizmy egzekwowania deportacji osób nielegalnie przebywających w UE i wspomoże tworzenie koncepcji bezpiecznych państw trzecich oraz listy bezpiecznych krajów pochodzenia. Ponadto prezydencja powróciła do prac nad projektem dotyczącym środków wobec przewoźników, którzy ułatwiają przemyt migrantów.
Deregulacja i uproszczenia dla biznesu
W ciągu ostatnich trzech miesięcy osiągnęliśmy szereg konkretnych rezultatów w zakresie uproszczeń i deregulacji. Nadaliśmy deregulacji najwyższy priorytet i wprowadziliśmy szybkie tempo prac. W wyniku nacisków i dyskusji prowadzonych przez Polskę w Radzie, Komisja Europejska opublikowania pierwsze pakiety Omnibus, w kontekście uproszczenia legislacji dotyczącej sprawozdawczości, zrównoważonego rozwoju i inwestycji.
Dzięki naszej szybkiej reakcji stworzyliśmy specjalną grupę roboczą ds. uproszczeń w Radzie, która skutecznie uzgodniła pierwszy projekt „Stop the clock” odsuwający w czasie obowiązywanie obowiązków sprawozdawczych i z zakresu równoważonego rozwoju. Dodatkowo, przyjęliśmy pakiet VAT w erze cyfrowej upraszczający procedury fakturowania i deklaracji podatkowych w całej UE, zmniejszając koszty dla firm.
Edukacja dla odporności
Zwiększamy świadomość społeczną na temat znaczenia członkostwa Polski w Unii Europejskiej dla bezpieczeństwa. Prowadzimy działania edukacyjne w ramach walki z dezinformacją, budowania odporności na zagrożenia informacyjne i łączenia Unii Europejskiej ze społeczeństwem. Przygotowaliśmy publikacje, audycje, konferencje i materiały szkoleniowe dla różnych grup wiekowych.
Promocja Polski: program kulturalny prezydencji i innowacyjność
Wykorzystujemy czas prezydencji na promocję Polski w Europie i na świecie jako kraju aktywnego, kreatywnego i innowacyjnego, partnera z ogromnym potencjałem dla inwestorów i turystów. Promujemy polskie talenty ze świata projektowania artystycznego, wynalazków i przedsiębiorczości. Przyjęliśmy 20 tysięcy gości z zagranicy. Budujemy pozytywny obraz aktywnej i zaangażowanej prezydencji.
Inicjatywy Komisji Europejskiej
Unijne instytucje poważnie potraktowały priorytety polskiej prezydencji. Nowa Komisja Europejska uwzględniła bezpieczeństwo, konkurencyjność, obronę demokracji i wartości europejskich w swoim planie prac. Propozycje, które poprawią zdolność Europy do obrony oraz warunki dla rozwoju przemysłu i prowadzenia biznesu, zwłaszcza przez MŚP, to m.in.
- ReArm Europe: przełomowa zapowiedź zwiększonych wydatków do 800 mld euro na europejskie zdolności obronne, zatwierdzona jednogłośnie przez liderów państw UE;
- Biała księga ws. obronności 2030: nowe aktywne podejście do inwestycji w obronność i wzmocnienie przemysłu zbrojeniowego UE;
- Kompas konkurencyjności: plan dla Europy zapowiadający obniżenie cen energii, zmniejszenie barier na jednolitym rynku UE, ze szczególnym uwzględnieniem usług, redukcję biurokracji, stworzenie unii oszczędności i inwestycji oraz unię umiejętności;
- Pakt dla czystego przemysłu: plan wsparcia dla europejskiego przemysłu, w tym stojących przed największymi wyzwaniami tradycyjnych gałęzi energochłonnych, kluczowych dla obronności.
