Nagroda im. Sacharowa za wolność myśli przyznana Odważnemu Narodowi Ukraińskiemu reprezentowanemu przez wyłonionych w wyborach prezydenta oraz przywódców i społeczeństwo obywatelskie.
Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola ogłosiła laureata na rok 2022 w sali plenarnej w Strasburgu w środę po południu, po decyzji Konferencji Przewodniczących Parlamentu (przewodniczący i liderzy grup politycznych).
„Ta nagroda jest dla tych Ukraińców, którzy walczą na miejscu. Dla tych, którzy zostali zmuszeni do ucieczki. Dla tych, którzy stracili krewnych i przyjaciół. Dla wszystkich tych, którzy wstają i walczą o to, w co wierzą. Wiem, że dzielni mieszkańcy Ukrainy nie poddadzą się i my też nie” – powiedziała.
Niesprowokowana agresja Rosji na Ukrainę, rozpoczęta w lutym tego roku, powoduje ogromne straty w ludziach. Ukraińcy walczą nie tylko o ochronę swoich domów, suwerenności, niepodległości i integralności terytorialnej ale także na polu walki o wolność, demokrację, praworządność i europejskie wartości przeciw brutalnemu reżimowi, którego celem jest podważenie demokracji oraz osłabienie i podział naszej Unii.
Nominacja wyróżnia prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego za jego odwagę, wytrwałość i oddanie swojemu narodowi. Wspomina także o roli pojedynczych osób, w tym przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego oraz instytucji państwowych i publicznych, takich jak m.in. Państwowe Służby Ratunkowe (SES) Ukrainy, Julia Pajewska (założycielka jednostki ewakuacji medycznej „Anioły Tairy”), Oleksandra Matwijczuk (prawniczka i działaczka na rzecz praw człowieka), Cywilny Ruch Oporu „Żółta Wstążka” oraz Iwan Fiodorow (burmistrz ukraińskiego miasta Melitopol, obecnie okupowanego przez siły rosyjskie).
Ceremonia wręczenia nagrody odbędzie się 14 grudnia w Strasburgu.
Tegoroczni finaliści Nagrody im. Sacharowa za wolność myśli Parlamentu Europejskiego, to:
- Julian Assange, współzałożyciel Wikileaks
- Odważny Naród Ukraiński, reprezentowany przez wyłonionych w wyborach prezydenta oraz przywódców i społeczeństwo obywatelskie
- Kolumbijska Komisja Prawdy
Julian Assange
Jako współzałożyciel organizacji WikiLeaks, Julian Assange dostarczał czołowym gazetom na świecie dokumenty dotyczące zbrodni wojennych, arbitralnych zatrzymań, łamania praw człowieka i tortur. Był przetrzymywany w więzieniu w Wielkiej Brytanii i obecnie walczy z ekstradycją do Stanów Zjednoczonych, gdzie grozi mu sąd za szpiegostwo i niewłaściwe użycie komputera.
Kolumbijska Komisja Prawdy
Komisja Prawdy w Kolumbii to organ utworzony na mocy porozumienia pokojowego z 2016 r. w celu zakończenia kolumbijskiej wojny domowej w 2016 roku. Jej celem jest ustalenie faktów na temat łamania praw człowieka podczas konfliktu oraz obrona praw milionów ofiar. Nominacja jest hołdem dla ofiar wojny domowej i jest określana jako szansa na wsparcie procesu pokojowego. Wśród wymienionych nazwisk znaleźli się: Francisco de Roux, Alexander Valencia Villa, Marta Ruiz Orange, Alfredo Molano Bravo (pośmiertnie), Alexander Castillejo, Saul Alonso Franco, Lucia Victoria Gonzalez, Patricia Tobon Yagari, Alejandra Miller, Leyner Palacios i Angela Salazar Murillo (pośmiertnie) oraz Carlos Martin Beristain.
Nagroda im. Sacharowa
Nagroda im. Sacharowa za wolność myśli przyznawana jest co roku przez Parlament Europejski. Ustanowiono ją w 1988 roku, aby uhonorować osoby i organizacje broniące praw człowieka i podstawowych wolności. Została nazwana na cześć sowieckiego fizyka i dysydenta politycznego Andrieja Sacharowa; nagroda pieniężna wynosi 50 000 euro.
W zeszłym roku Parlament przyznał nagrodę przywódcy rosyjskiej opozycji Aleksiejowi Nawalnemu, za walkę z korupcją i łamaniem praw człowieka przez Kreml.
