Bezpłatne uprawnienia do emisji w systemie handlu emisjami (ETS) mają być stopniowo znoszone począwszy od 2026 roku.
- Od 2027 roku będzie obowiązywać nowy system handlu emisjami dla transportu drogowego i budynków
- Nowy instrument zapobiegania ucieczce emisji ma chronić przemysł unijny i podwyższyć poziom ambicji w dziedzinie klimatu na świecie
- Społeczny Fundusz Klimatyczny pomoże walczyć z ubóstwem energetycznym i transportowym
Parlament przyjął reformę unijnego systemu handlu emisjami (obejmującą transport lotniczy i morski) i mechanizm dostosowywania cen na granicach oraz nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny.
Więcej informacji znajdziesz TUTAJ!
Parlament zatwierdził porozumienia z państwami członkowskimi zawarte pod koniec 2022 roku. Dotyczą one kilku aktów prawnych, które wchodzą w skład pakietu „Gotowi na 55 w 2030 roku”. Jest to plan, dzięki któremu do 2030 roku emisje gazów cieplarnianych w Unii mają się zmniejszyć o przynajmniej 55% w porównaniu z poziomem w 1990 roku. Plan ten jest zgodny z unijnym prawem o klimacie.
Reforma systemu handlu emisjami
Parlament przyjął reformę systemu handlu emisjami stosunkiem głosów 413 do 167 (57 posłów wstrzymało się od głosu). Reforma ta przewiduje wyższy poziom ambicji w systemie ETS. Sektory już objęte systemem mają do 2030 roku obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych o 62% w porównaniu z poziomem w roku 2005. Reforma zakłada też stopniowe wycofywanie bezpłatnych uprawnień do emisji w latach 2026–2034. Ponadto powstanie odrębny system ETS II dla paliw, które wykorzystuje się w transporcie drogowym i do ogrzewania budynków. W ramach systemu Unia wprowadzi opłaty od emisji gazów cieplarnianych z tych sektorów w 2027 roku (lub w 2028 roku, jeżeli ceny energii będą wyjątkowo wysokie).
Parlament po raz pierwszy głosował także za włączeniem do ETS emisji gazów cieplarnianych z sektora żeglugi morskiej (500 głosów za, 131 przeciw, 11 posłów wstrzymało się od głosu). Europosłowie zgodzili się także na przegląd ETS w odniesieniu do lotnictwa (463 głosów za, 117 przeciw, 64 posłów wstrzymało się od głosu). Dzięki temu będzie można znieść bezpłatne uprawnienia do emisji w tym sektorze do 2026 roku. Reforma pozwoli także wspierać stosowanie mniej szkodliwych dla środowiska paliw lotniczych.
Nowy instrument zapobiegania ucieczce emisji
Stosunkiem głosów 487/81 (75 posłów wstrzymało się od głosu) Parlament przyjął przepisy o nowym unijnym mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem CO2 (CBAM). Ma on zachęcić państwa spoza Unii, by podwyższyły ambicje klimatyczne. Dzięki niemu będzie można też zapobiegać podważaniu unijnych i światowych działań klimatycznych, co ma miejsce, gdy produkcję przenosi się z Unii do krajów o mniej restrykcyjnych przepisach klimatycznych.
Nowy CBAM obejmie takie towary, jak żelazo, stal, cement, aluminium, nawozy, elektryczność i wodór. Systemem zostaną objęte w pewnych warunkach także emisje pośrednie. Importerzy wspomnianych towarów będą musieli zapłacić różnicę pomiędzy opłatą emisyjną w kraju produkcji a ceną uprawnień do emisji w unijnym ETS.
Nowy CBAM będzie wprowadzany stopniowo w latach 2026–2034, w miarę jak będą wycofywane bezpłatne uprawnienia do emisji w ETS.
Społeczny Fundusz Klimatyczny do walki z ubóstwem energetycznym
Stosunkiem głosów 521/75 (43 posłów wstrzymało się od głosu) posłowie przyjęli porozumienie z państwami członkowskimi o utworzeniu w 2026 roku unijnego Społecznego Funduszu Klimatycznego. Ma on zapewnić sprawiedliwą i nastawioną na włączenie społeczne transformację klimatyczną. Z funduszu będą korzystać gospodarstwa domowe w trudnej sytuacji, mikroprzedsiębiorstwa i użytkownicy transportu, których szczególnie dotyka ubóstwo energetyczne i transportowe. Po pełnym wdrożeniu funduszu będą go zasilać wpływy z aukcji uprawnień do emisji do kwoty 65 miliardów euro. Dodatkowe 25% będzie pochodzić z zasobów krajowych (do szacunkowej kwoty 86,7 miliarda euro).
