Kotula: Projekty ustaw o rejestrowanych związkach partnerskich skierowane do konsultacji publicznych i międzyresortowych.
– To już oficjalne! Projekty ustaw o rejestrowanych związkach partnerskich, które były omawiane z organizacjami pozarządowymi zostały skierowane do konsultacji publicznych i międzyresortowych To dla mnie bardzo ważny dzień, bo w Wasze ręce oddaję efekt wielu miesięcy pracy całego naszego zespołu. Tym samym kontynuujemy proces legislacyjny, który jeszcze nie miał w Polsce miejsca i który mamy nadzieję zakończy się wprowadzeniem do polskiego prawa nowej instytucji. To nowy rozdział w długim marszu po równość, który dzięki wieloletniej pracy wielu organizacji LGBT i społeczeństwa obywatelskiego doprowadził nas do tego historycznego momentu. Dziękuję wszystkim za ten ostatni czas i wsparcie – oświadczyła Katarzyna Kotula, ministra ds. równości.
To już oficjalne! Projekty ustaw o rejestrowanych związkach partnerskich, które były omawiane z organizacjami pozarządowymi zostały skierowane do konsultacji publicznych i międzyresortowych ????
To dla mnie bardzo ważny dzień, bo w Wasze ręce oddaję efekt wielu miesięcy pracy… pic.twitter.com/ARcfxIuppJ
— Katarzyna Kotula (@KotulaKat) October 18, 2024
Co znajduje się w ustawach?
– Zarejestrowanie związku w Urzędzie Stanu Cywilnego, dla osób powyżej 18 roku życia.
– Zmiana nazwiska.
– Mała piecza – rodzic, który nie ma władzy rodzicielskiej ma wpływ na pewne kwestie dotyczące dziecka, z którym mieszka, jak np. może pozwolić dziecku jechać na wycieczkę szkolną albo też podejmować niektóre tylko decyzje zdrowotne.
– Domyślna rozdzielność majątkowa, można ustalić u notariusza wspólność, by wspólnie się rozliczać. Odwrotnie niż w małżeństwie.
– Uregulowanie spraw dziedziczenia, emerytur i rent, kwestie związane z zabezpieczeniem społecznym jak i ubezpieczeniem, prawo do pochówku. Wszystko to ma być uregulowane podobnie jak w małżeństwie.
– Prawo do mieszkania i sytuację cudzoziemców w związkach, – osoby, które zawarły za granicą małżeństwa jednopłciowe: będą mogły złożyć oświadczenie, by miały takie same prawa, jak związki partnerskie w Polsce.
– Ustawy wprowadzają też prawa i obowiązki, jak wzajemny szacunek, lojalność, pomoc, współdziałanie dla wspólnego dobra.
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Celem projektu jest wprowadzenie przepisów wprowadzających do polskiego porządku prawnego instytucji rejestrowanego związku partnerskiego i tym samym wykonanie wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie Przybyszewska i inni przeciwko Polsce, w którym ETPCz stwierdził naruszenie przez Polskę art. 8 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, tj. prawo do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego. Zgodnie z tym wyrokiem, Polska jest zobowiązana do zapewnienia ram prawnych umożliwiających parom tej samej płci odpowiednie uznanie i ochronę ich związku. Ochrona par tej samej płci powinna być „odpowiednia” i zapewniać prawo do wsparcia materialnego, odnosić się do podatków i dziedziczenia, a także nakładać na partnerki i partnerów prawa i obowiązki w zakresie wzajemnej pomocy.
Instytucja rejestrowanych związków partnerskich będzie dostępna dla par tej samej płci oraz dla par różnej płci. Z Narodowego Spisu Powszechnego z 2021 roku wynika, że w Polsce spada liczba małżeństw, ale rośnie liczba związków nieformalnych: w 2011 roku było ich 316,5 tys., a w 2021 – 552,8 tys. Rośnie też liczba małżeństw bez dzieci – w ciągu dekady liczba małżeństw z dziećmi zmniejszyła się z 41,8% ogółu rodzin do zaledwie 22,3%. Statystyki pokazują więc wyraźnie, że coraz więcej rodzin w Polsce to osoby pozostające w związkach nieformalnych. Niewątpliwie zatem istnieje potrzeba społeczna zwiększenia ochrony prawnej rodzin tworzonych przez pary tej samej i różnej płci, które nie zawierają małżeństw.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Projekt będzie zawierał przepisy nowelizujące obecnie obowiązujące przepisy ustaw w celu przyznania osobom w związkach partnerskich uprawnień w obszarze opieki zdrowotnej, zabezpieczenia społecznego, dziedziczenia i podatków.
W szczególności, projekt rozszerzy definicję osoby bliskiej w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, przyzna prawo pochówku w ustawie z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, umożliwi dziedziczenie ustawowe po zmarłej partnerce/zmarłym partnerze, zwolnienie od podatku od spadków i darowizn oraz czynności cywilnoprawnych, wprowadzi możliwość wspólnego rozliczania osób partnerskich, które zawarły umowę o wspólności majątkowej, możliwość objęcia partnerki/partnera ubezpieczeniem zdrowotnym, reprezentowania partnerki/partnera przed urzędami i sądami, wprowadzi prawo do renty rodzinnej w przypadku śmierci partnerki/partnera i do zasiłku opiekuńczego w przypadku konieczności sprawowania opieki nad chorą partnerką/chorym partnerem.