Odpowiadając na pismo Państwowej Komisji Wyborczej, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów przekazała 26 lipca PKW informacje na temat zawiadomień, które skierowane zostały do prokuratury, w wyniku kontroli i audytów organów administracji rządowej.
Chodzi o sprawy dotyczące naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego, wymienionych jako przesłanki odrzucenia sprawozdania finansowego komitetów wyborczych. KPRM przekazała PKW także inne informacje, które wskazują na naruszenia i nieprawidłowości, które mogą zostać uznane przez PKW za uchybienia w gospodarce finansowej komitetów wyborczych.
Ważna decyzja PKW
Badanie sprawozdań finansowych komitetów wyborczych należy do wyłącznej kompetencji PKW, która po przeprowadzonym postępowaniu, w sposób niezależny rozstrzyga o przyjęciu bądź odrzuceniu sprawozdań finansowych.
Społeczeństwo ma prawo oczekiwać, że działania PKW będą skupiać się na przywracaniu szacunku dla wartości wynikających z zasad demokratycznego państwa prawa. Oznacza to, że PKW jest odpowiedzialna za podejmowanie kroków, które przywrócą wiarę w zapewnienie, że wszyscy obywatele mają równe szanse w wyborach, co jest fundamentalną zasadą demokracji.
Przekazane przez KPRM informacje i materiały, dotyczące naruszenia Kodeksu wyborczego, mogą pomóc w podjęciu rozstrzygnięcia przez PKW, w oparciu o możliwie jak najszerszą wiedzę źródłową – natomiast to do PKW należy ocena przekazanych informacji.
„To do kompetencji Państwowej Komisji Wyborczej należy podejmowanie czynności zmierzających do zebrania informacji w celu zbadania sprawozdania finansowego, natomiast brak takiego działania może stanowić zaniechanie w wykonywaniu ustawowych kompetencji przez Państwową Komisję Wyborczą” – czytamy w piśmie do PKW.
Skala oraz forma nadużyć i nieprawidłowości, dotyczących wykorzystywania środków publicznych w kampanii wyborczej, wydają się nieporównywalne z jakimikolwiek innymi nieprawidłowościami, które wykazywane były dotychczas w uchwałach PKW w sprawie odrzucenia sprawozdań finansowych komitetów wyborczych.
Nieprawidłowości dotyczące finansowania kampanii wyborczej
Informacje przekazane PKW przez KPRM nie ograniczają się jedynie do spraw kierowanych do prokuratury w wyniku podejrzenia naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego. Mają także na celu przedstawienie PKW wszelkich ustaleń, dotyczących możliwych naruszeń i nieprawidłowości związanych z dysponowaniem majątkiem publicznym, uzyskanych podczas kontroli i audytów w ramach ministerstw oraz jednostek podległych i nadzorowanych przez Prezesa Rady Ministrów oraz poszczególnych ministrów. Przekazane informacje mogą być istotne dla należytego badania przez PKW sprawozdań finansowych komitetów wyborczych.
Wśród przykładów nieprawidłowości można wymienić np. działania o charakterze promocyjnym i agitacyjnym, które były podejmowane przez osoby zatrudnione w Rządowym Centrum Legislacji, na korzyść kandydującego w wyborach ówczesnego prezesa RCL.
Innym przykładem, który wymaga oceny PKW, są działania prowadzone przez byłe kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości w ramach Funduszu Sprawiedliwości. Środki z funduszu były bowiem traktowane jako sposób na realizację celów wyborczych i wsparcie kampanii politycznych ówczesnego kierownictwa ministerstwa.
Za nieprawidłowe można uznać wydatki na promocję związaną z programem 800 plus, organizowane głównie w ramach tzw. pikników 800 plus. Chodzi o działania podejmowane w tych województwach, w których planowana była następnie aktywność ówczesnego kierownictwa Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w ich okręgach wyborczych.
Oceny PKW wymagają również działania, które prowadzone były przez Naukową i Akademicką Sieć Komputerową (NASK). Dotyczy to sposobu przygotowywania w latach 2022-2023 internetowych raportów m.in. na temat „wiarygodności Prawa i Sprawiedliwości”. Raporty te były finansowane ze środków publicznych na rzecz konkretnej partii politycznej.
Przedstawione informacje to jedynie przykłady możliwych naruszeń związane z finansowaniem kampanii wyborczych, które zostały wskazane przez ministerstwa oraz jednostki podległe i nadzorowane przez Prezesa Rady Ministrów oraz poszczególnych ministrów.
