Dzięki dotacjom z Funduszu Sprawiedliwości ruszyła budowa ogólnopolskiej sieci ośrodków i punktów pomocy dla ofiar przestępstw, gdzie skuteczne i szybkie wsparcie otrzymają tysiące pokrzywdzonych, szczególnie kobiety i dzieci.
Zostaną także uruchomione ośrodki rehabilitacji dla ofiar ciężkich wypadków i telefoniczna Linia Pomocy Pokrzywdzonym.
Rozstrzygnięta już została duża część konkursów na prowadzenie ośrodków i punktów pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem, dzięki czemu 35 ośrodków okręgowych, wraz z przypisanymi do nich 187 punktami lokalnymi, już działa. Rozstrzygnięty został również konkurs na placówkę rehabilitacji, w którym zwyciężył projekt „Klinika Budzik dla dorosłych” fundacji Ewy Błaszczyk „Akogo?”. W ramach tego konkursu środki na rehabilitację leczniczą świadczoną dla ofiar przestępstw otrzymała też fundacja „Subvenio”.
Komu pomagają
18 lutego 2019 r. rozpoczął się „Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem”, który potrwa do 24 lutego. To kolejna edycja akcji koordynowanej przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Związana jest z ustanowieniem dnia 22 lutego Dniem Ofiar Przestępstw. Stało się tak na mocy ustawy z 2003 roku, która wskazała na potrzebę stałego monitorowania sytuacji osób pokrzywdzonych przestępstwem oraz działań podejmowanych na rzecz poprawy ich położenia.
Obchody Tygodnia mają zwrócić uwagę na potrzeby ofiar przestępstw. Są też doskonałą okazją do przybliżenia działań w tej sferze na stałe podejmowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Są one realizowane w ramach całościowego Programu wsparcia dla ofiar przestępstw.
Co roku w Polsce około 200 tys. osób pada ofiarą różnego rodzaju przestępstw – znęcania się fizycznego i psychicznego, przemocy domowej, oszustw, włamań, kradzieży, wypadków drogowych, pobić, gróźb czy uchylania się od alimentów. Znaczna część poszkodowanych to kobiety i dzieci. Państwo ma obowiązek niesienia pomocy takim osobom. Obowiązek ten realizuje Fundusz Sprawiedliwości, do którego wpływają pieniądze zasądzone od sprawców przestępstw. Spełnia on bardzo ważne zadanie, bo większość ofiar przestępstw całymi latami odczuwa skutki pokrzywdzenia i wymaga kompleksowej pomocy.
Coraz większa pomoc
Od czasu zreformowania we wrześniu 2017 roku Fundusz Sprawiedliwości działa coraz skuteczniej. W latach 2013-2017 kwoty kierowane do organizacji pozarządowych (to za ich pośrednictwem udzielana jest pomoc) na ośrodki pomocy osobom pokrzywdzonym nie przekraczały 20 mln zł rocznie. W 2018 r. było to 25 mln zł. W 2019 r. i kolejnych latach skala pomocy ma być znacznie większa – w tym roku na ośrodki pomocy Fundusz Sprawiedliwości przeznaczył już ok. 50 mln zł.
Konkretne wsparcie
Ofiary przemocy, zwłaszcza kobiety i dzieci, skorzystają nie tylko z porad prawników czy psychologów, ale otrzymają pomoc dostosowaną do konkretnych potrzeb. Będzie to między innymi pokrywanie kosztów leczenia i rehabilitacji, leków nierefundowanych i wyrobów medycznych, szkoleń czy kursów zawodowych. Przewidziane zostało również np. finansowanie dostosowania mieszkania do potrzeb osoby pokrzywdzonej, która w wyniku przestępstwa utraciła sprawność fizyczną.
Program Pomocy Osobom Pokrzywdzonym zakłada utworzenie ogólnopolskiej sieci pomocy składającej się z ośrodków okręgowych i punktów lokalnych. Będę tak rozmieszczone, by na „mapie pomocy” nie było już białych plam. W każdym z punktów i ośrodków osoba pokrzywdzona i jej najbliżsi będą mogli uzyskać pomoc psychologiczną, prawną i materialną.
Centra specjalistyczne
Uzupełnieniem sieci pomocy będą centra specjalistyczne – związane z rehabilitacją osób pokrzywdzonych, które doznały uszczerbku na zdrowiu, bądź przeznaczone dla osób wymagających szczególnej opieki (np. dzieci i młodzieży). Pierwszym takim centrum będzie Klinika „Budzik” dla dorosłych, która powstanie na terenie Mazowieckiego Szpitala Bródnowskiego. Fundacja Ewy Błaszczyk „Akogo?” otrzyma na ten cel z Funduszu Sprawiedliwości ponad 37 mln zł, co pozwoli na wybudowanie i wyposażenie nowoczesnej kliniki. Ratunek znajdą w niej dorośli, którzy zapadli w śpiączkę. Rocznie w Polsce zapada w śpiączkę ponad 600 osób, w tym około 150 dzieci. Ponad połowa to ofiary przestępstw – najczęściej drogowych, ale sporą grupę stanowią również ofiary przemocy. Wzorcem Kliniki „Budzik” dla dorosłych jest uruchomiona w 2013 roku przez Fundację „Akogo?” Klinika „Budzik” dla dzieci.
Linia Pomocy Pokrzywdzonym
Rozstrzygnięty został również konkurs na prowadzenie ogólnokrajowej telefonicznej „Linii Pomocy Pokrzywdzonym”, która zacznie działać w najbliższych dniach. Dzięki niej będzie można anonimowo uzyskać informację o możliwości pomocy, także umówić się na spotkanie w dowolnym punkcie pomocy na terenie całej Polski. Linia da też możliwość uzyskania szybkiej porady psychologicznej i prawnej. Do kontaktu posłuży również specjalny adres e-mail. To znaczne ułatwienie dla osób poszukujących pomocy. Obecnie funkcjonują bowiem różnego rodzaju linie telefoniczne, ale nie mają one charakteru ogólnokrajowego i kompleksowego oraz nie umożliwiają skierowania do dowolnego ośrodka.
(MS)
