Czy w Krakowie powstanie miejsce, w którym w dowolnej chwili, 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu, będzie można bezpłatnie uzyskać poradę lekarską w zakresie zdrowia intymnego od lekarzy bez klauzuli sumienia?
Taki pomysł zgłosili właśnie radni Dominik Jaśkowiec (Platforma – Koalicja Obywatelska) i Łukasz Gibała (Kraków dla Mieszkańców). Podczas prezentacji projektu uchwały radnych wsparła także posłanka Daria Gosek-Popiołek (Lewica Razem).
Dominik Jaśkowiec przywołuje przykłady podobnych miejsc już w Polsce funkcjonujących.
Wzorcowym jest poznański punkt profilaktyki intymnej, działający od października 2018 roku. Z jego
usług tylko w ubiegłym roku skorzystało prawie 3 tys. osób.
– Choć większość pacjentów stanowią kobiety, oferta tego miejsca skierowana jest również do mężczyzn. Punkt spełnia trzy podstawowe warunki, jakie chcielibyśmy uzyskać w Krakowie. Działa non-stop, jest bezpłatny również dla osób nieubezpieczonych i jest całkowicie pozbawiony jakichkolwiek barier – mówi Jaśkowiec.
Radny przywołuje także przykłady Łodzi, gdzie organizacje prokobiece wywalczyły uruchomienie
całodobowego gabinetu ginekologicznego, oraz Warszawy. W stolicy co prawda nie ma takiego
dedykowanego punktu, ale wszystkie miejskie szpitale ginekologiczne i takie, które mają oddziały o
tym profilu, deklarują, że zapewniają pacjentkom dostęp do lekarzy bez klauzuli sumienia.
– Takie miejsce musi być całkowicie pozbawione barier, nie tylko tych światopoglądowych, ale też
czysto technicznych. Wyszukiwarka na stronie dostepnaginekologia.pl pokazuje, że w Krakowie
zaledwie 5 gabinetów dysponuje obniżanym fotelem ginekologicznym – co jest podstawowym
elementem dostosowania do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dlatego krakowskie miejsce
opieki intymnej musi być w pełni inkluzywne, wolne od jakichkolwiek barier – tłumaczy posłanka Daria
Gosek-Popiołek.
Autorzy projektu przypomnieli głośną historię pani Joanny, kobiety, która – choć nie złamała prawa –
została przez Policję potraktowana w szpitalu jak przestępczyni. Wystarczyło hasło „aborcja”.
– Niestety w tej delikatnej kwestii, jaką jest zdrowie intymne, państwo zawodzi. Obsesyjne podejście
rządu Zjednoczonej Prawicy do pojęć takich, jak aborcja czy antykoncepcja, przekłada się niestety na
decyzje lekarzy i obawy pacjentów. Samorząd musi w tej sytuacji zadziałać na miarę własnych
możliwości i to właśnie postulujemy – argumentuje radny Łukasz Gibała.
W stawianym przez inicjatorów uchwały za wzór punkcie w Poznaniu każdy może uzyskać poradę
ginekologa i urologa dotyczącą chorób, higieny intymnej i antykoncepcji. Oferowana jest doraźna
pomoc medyczna w przypadku urazów czy stanów zapalnych narządów rodnych. Można bezpłatnie
wykonać m.in. badania cytologiczne, mammograficzne, USG, a także badania dla mężczyzn w
kierunku profilaktyki i wczesnego wykrywania raka prostaty. W punkcie nie wykonuje się żadnych
zabiegów medycznych.
Budynek, w którym się mieści, ma podjazd dla wózków inwalidzkich, jest pozbawiony progów i ma windę dostosowaną dla potrzeb osób na wózkach i niewidzących. Gabinet lekarski jest wyposażony w elektrycznie obniżany fotel ginekologiczny. Na stronie internetowej punktu można znaleźć informacje o jego działaniu przystosowane do potrzeb osób głuchych, niedosłyszących, niewidomych i niedowidzących.
Projekt grupy radnych
Uchwała Rady Miasta Krakowa w sprawie ustalenia kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa dot. utworzenia na terenie Miasta Krakowa dostępnego 24 godziny na dobę punktu profilaktyki intymnej, zapewniającego dostęp do lekarzy bez klauzuli sumienia.
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 40 i 572) Rada Miasta Krakowa uchwala, co następuje:
- 1.
Ustala się kierunki działania dla Prezydenta Miasta Krakowa, polegające na podjęciu wszelkich możliwych i dopuszczalnych prawem działań, zmierzających do utworzenia na terenie Miasta Krakowa dostępnego 24 godziny na dobę punktu profilaktyki intymnej zapewniającego dostęp do lekarzy bez klauzuli sumienia jak również w pełni dostępnego dla osób z niepełnosprawnościami.
- 2.
W przypadku zaistnienia jakichkolwiek wątpliwości natury interpretacyjnej zapisy zawarte w niniejszej uchwale należy rozumieć wyłącznie oraz jedynie jako wytyczną, zalecenie, sugestię, cel, priorytet czy też wskazówkę o charakterze ogólnym, skierowane przez Radę Miasta Krakowa do Prezydenta Miasta Krakowa, co niezależnie od innych form interpretacji stanowi wykładnię autentyczną, posiadającą formalną moc wiążącą co do norm przez siebie uchwalonych, dokonaną przez Radę Miasta Krakowa jako organ stanowiący Gminy Miejskiej Kraków.
- 3.
Wykonanie uchwały powierza się Prezydentowi Miasta Krakowa.
- 4.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
UZASADNIENIE
W dobie poważnego ograniczania i pogarszania standardów ochrony zdrowia seksualnego zarówno kobiet, jak i też mężczyzn niezwykle istotne jest zapewnienie mieszkankom i mieszkańcom Krakowa łatwego, szybkiego i darmowego dostępu do usług medycznych z zakresu ochrony i profilaktyki zdrowia intymnego. Potrzebą chwili jest stworzenie bezpiecznego miejsca dla zarówno dla kobiet jak i też mężczyzn, gdzie każda i każdy z nich otrzyma pomoc – bez oceniania i negatywnych, motywowanych światopoglądowo przesłanek.
W największych polskich miastach – Warszawie, Poznaniu i Łodzi, takie miejsca funkcjonują od dawna i cieszą się dużą popularnością. Kraków jest w tym zakresie wyjątkiem. Czas to zmienić. Krakowianki i Krakowianie zasługują na to, by w naszym mieście powstała wreszcie placówka, gdzie za darmo, przez całą dobę, można otrzymać pomoc w zakresie profilaktyki intymnej bez obawy, że lekarz odmówi, zasłaniając się klauzulą sumienia. Co istotne, punkt powinien być w pełni inkluzywny i dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością.
Poznań
Punkt Profilaktyki Intymnej czynny 24h obejmuje swym działaniem przede wszystkim konsultacje lekarskie i poradnictwo w zakresie chorób zakaźnych przenoszonych drogą płciową, konsultacje lekarskie i poradnictwo w zakresie higieny intymnej oraz antykoncepcji naturalnej, mechanicznej i farmakologicznej. Rozpoznanie i doraźna pomoc medyczna w przypadku stanów zapalnych narządów rodnych, zapewnienie dostępności skierowania na badania diagnostyczne z zakresu chorób ginekologicznych oraz zakaźnych (z wyłączeniem kobiet ciężarnych i kobiet w połogu). Punkt Profilaktyki Intymnej jest dostępny dla mieszkańców miasta Poznania (również dla osób nieubezpieczonych). Punkt nie wykonuje żadnych zabiegów medycznych. Na terenie ośrodka znajduje się szereg poradni specjalistycznych, z których można korzystać w celu dalszej diagnostyki.
Warszawa
Wszystkie podległe miastu szpitale ginekologiczno-położnicze oraz szpitale, które posiadają oddziały o takim profilu, deklarują, że zapewniają w nich pacjentkom dostęp do lekarzy bez klauzuli sumienia. W Warszawie znajduje się sześć szpitali o profilu ginekologiczno-położniczym lub posiadających oddziały ginekologiczno-położnicze, dla których miasto jest podmiotem tworzącym. W Centrum Medycznym Żelazna (św. Zofia), Szpitalu Specjalistycznym im. Krysi Niżyńskiej „Zakurzonej” („Inflancka”), Szpitalu Specjalistycznym im. Świętej Rodziny („Madalińskiego”), Szpitalu Bielańskim, Szpitalu Praskim i Szpitalu Solec pacjentka ma prawo do pełnego zakresu świadczeń zdrowotnych gwarantowanych prawem.
Łódź
W łódzkim Centrum Medycznym im. Dr. Ludwika Rydygiera uruchomiono całodobowy, dostępny dla wszystkich mieszkanek Łodzi gabinet ginekologiczny. O uruchomienie takiego punktu zabiegały lokalne środowiska walczące o prawa kobiet. Ich inicjatywa zyskała poparcie łódzkich radnych. Punkt powstał, by zapewnić mieszkankom łatwy i szybki dostęp do usług medycznych z zakresu ochrony i profilaktyki zdrowia dotyczącego intymnych stref życia.
Powstanie punktu profilaktyki intymnej zapewniającego dostęp do lekarzy bez klauzuli sumienia, jak również w pełni dostępnego dla osób z niepełnosprawnościami, wpisuje się w miejskie programy polityki zdrowotnej. Jego powstanie zwiększy dostępność świadczeń w obszarze zdrowia intymnego, co wpłynie na poprawę stanu zdrowia osób mieszkających w Krakowie, umożliwiając pełniejsze realizowanie programów związanych z profilaktyką zdrowotną.
