Drzewem Roku 2023 został Buk „Serce Ogrodu” w Arboretum Wojsławice.
Tegoroczną edycję konkursu Drzewo Roku Klubu Gaja wygrał 200-letni Buk „Serce Ogrodu” rosnący w Arboretum Wojsławice – Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Wrocławskiego, zdobywając 6643 głosy internautów.
To jedno z bardziej rozpoznawalnych drzew rosnących w tym zabytkowym parku. Imponuje uformowanym, zgrubiałym pniem, szeroko rozpostartymi konarami i intensywnym, purpurowym zabarwieniem liści. W cieniu jego wielkiej korony nadal się pasjonaci – tak jak 100, czy 200 lat temu – zjednoczeni podziwem dla Natury.
Przez cały czerwiec internauci wybierali Drzewo Roku 2023. O ten zaszczytny tytuł rywalizowało 16 drzew z całej Polski, które znalazły się w finale konkursu Klubu Gaja. Ostatecznie z dużą przewagą głosów wygrał 200-letni Buk „Serce Ogrodu” z Arboretum w Wojsławicach uzyskując 6643 głosy internautów. Tym samym w lutym 2024 roku zwycięzca będzie reprezentował Polskę w międzynarodowym plebiscycie Europejskie Drzewo Roku. Na drugim miejscu uplasowała się Para dębów Miłosz & Warszawy z 2858 głosami internautów. Jako trzecie na podium z wynikiem 2579 głosów zameldowały się Dęby Adam i Ewa w Olsztynie. Podczas głosowania internauci oddali 27 445 ważnych głosów.
Statuetka Drzewa Roku 2023 trafi w tym roku do Arboretum Wojsławice, będące filią Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, które zgłosiło drzewo do konkursu. Wszyscy finaliści otrzymają pamiątkowe dyplomy. Wręczenie nagród odbędzie się 12 października 2023 roku podczas obchodów Święta Drzewa w Warszawie.
„Serdecznie gratulujemy zwycięzcom i wszystkim uczestnikom tegorocznego Drzewa Roku za wspaniałą rywalizację! Cieszymy się, że dzięki konkursowi co roku możemy prezentować nie tylko niezwykłe polskie drzewa, będące częścią naszej kultury i historii, ale także niezwykłych ludzi, którzy codziennie otaczają je opieką, pielęgnują tradycje z nimi związane i stają w ich obronie. Mam nadzieję, że konkursowe historie zostaną z nami na dłużej, inspirując nas do podejmowania odpowiedzialnych działań na rzecz ochrony drzew i zachowania przyszłych pokoleń. Równocześnie zachęcamy wszystkich do odwiedzenia tegorocznych laureatów konkursu podczas wakacyjnych podróży” – mówi Jolanta Migdał, koordynatorka konkursu Drzewo Roku.
Laureaci konkursu Drzewo Roku 2023
Zdobywca tytułu Drzewo Roku 2023 – Buk „Serce Ogrodu” z Arboretum w Wojsławicach (gm. Niemcza, woj. dolnośląskie) – 6643 głosy.
buk pospolity 'Atropunicea’, wiek 200 lat, wys. 14 m, obwód 452 cm. Zgłoszony przez Arboretum Wojsławice – Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego.
Buk rośnie w centrum zabytkowego parku i jest jednym z bardziej rozpoznawalnych drzew rosnących w Arboretum Wojsławice. Został posadzony prawdopodobnie na przełomie XVIII i XIX wieku, gdy właścicielem parku był ród von Pritwitz. Jako podkładki do szczepienia użyto rosnącej szybciej zielonolistnego buka pospolitego (Fagus sylvatica), natomiast cześć szlachetną stanowi rosnąca wolniej, czerwonolistna odmiana ‘Atropunicea’. Historia buka jest także nierozerwalnie związana z rokiem 1880, gdy właścicielem majątku w Wojsławicach został Fritz von Oheimb. To za jego sprawą powstało Arboretum, a niewielki park zyskał sławę. 30 lat temu obecni opiekunowie tego miejsca nazwali buk „Serce Ogrodu”. Drzewo imponuje majestatem i intryguje nietypowo uformowanym, zgrubiałym pniem i szeroko rozpostartymi konarami. Jego liście w trakcie rozwoju zmieniają barwę – wiosną są ciemnopurpurowe, latem rudozielone, a jesienią żółtopomarańczowe. W cieniu jego wielkiej korony nadal spotykają się pasjonaci – tak jak 100, czy 200 lat temu – zjednoczeni podziwem dla Natury. Za sprawą swej popularności buk znalazł się również na wielu pamiątkach promujących to miejsce i w mediach. „Serce Ogrodu” jest również jednym z chętniej fotografowanych oraz malowanych drzew w regionie.
- miejsce w konkursie – Para Dębów Malwa & Miłosz w Warszawie– 2858 głosów.
dęby szypułkowe, wiek ok 80/130 lat, wys. ok. 30 m, obwód 207/308 cm. Zgłoszone przez Inicjatywę Społeczną Stara Miłosna dla drzew.
Dęby, będące zdaniem dendrologów pozostałością prehistorycznego boru kontynentalnego, zostały uratowane przez mieszkańców przed wycinką podczas przebudowy drogi. Stały się symbolem losu miejskich drzew, zintegrowały lokalną społeczność́ i zmobilizowały do dalszego działania. Mieszkańcy podejmują interwencje podczas budowy kolejnych ulic, organizują happeningi i zachęcają innych do troski o drzewa.
3. miejsce w konkursie – Dęby Adam i Ewa w Olsztynie– 2579 głosów.
dęby szypułkowe, wiek 150 lat, wys. 25 m, obwód 318/329 cm. Zgłoszone przez Fundację Warsztat Zmiany, Biuro Dzielnicy Zatorze wraz z grupą inicjatywną mieszkańców.
Dęby rosną na skraju Olsztyna, w pobliżu Lasu Miejskiego na Niedźwiedziu. Od dwóch lat mieszkańcy podejmują różnorodne działania, aby ochronić dęby i teren wokół nich, m.in. zbierają podpisy poparcia dla inicjatywy ustanowienia ich pomnikami przyrody, zlecają ekspertyzy dendrologiczne, ustanawiają Święto Niedźwiedzia, które obchodzone jest co roku 10 maja. Wierzą, że uda im się ocalić te piękne drzewa dla przyszłych pokoleń.
Głosy oddane na pozostałych finalistów konkursu:
- Kasztanowiec Jeżyk w Toruniu – 2294
- Dąb Blüchera i Napoleona (Ostródzianin) w Ostródzie – 2254
- Sosna na szczudłach w Wełeczu – 2121
- Buk im. Tadeusza Andruszkiewicza w Słębowie – 1778
- Dąb z Lasu Kuźnickiego we Wrocławiu – 1774
- Lipa Sława w Porszewicach – 1196
- Dąb Franek w Sroczewie – 1097
- Brzoza Jadwiga w Zawadach Oleckich – 876
- Cis Donnersmarcka w Kaletach – 544
- Dąb Brwinosław w Brwinowie – 530
- Dąb Syryusz w Bystrej Podhalańskiej – 491
- GreenCis w Bydgoszczy – 229
- Dąb Powstańców w Murawinie k/Szczecna – 181
Organizowany od 13. lat Konkurs Drzewo Roku Klubu Gaja ma na celu promowanie postawy szacunku dla przyrody oraz wyszukanie przykładów ciekawych i trwałych związków pomiędzy kulturą i historią lokalnej społeczności, a drzewem, które jest przez nią szczególnie doceniane. W konkursie nie szukamy drzew najstarszych, najwyższych, najgrubszych, najpiękniejszych ani najrzadszych. Szukamy drzewa najbardziej kochanego, drzewa z opowieścią, drzewa, które pobudza wyobraźnię i jednoczy ludzi.
Drzewa dają tlen, przeciwdziałają zmianom klimatu, są ważne dla ochrony różnorodności biologicznej oraz życia miliardów ludzi i zwierząt na Ziemi. Drzewa są częścią naszego dziedzictwa narodowego, dlatego powinniśmy je chronić dla przyszłych pokoleń.