Dwa wilki mają stracić życie decyzją Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska!
W wydanym przez GDOŚ dokumencie czytamy, że zabite mogą być wyłącznie dwa osobniki, które powodują szkody w hodowli zwierząt na terenie gminy Barwice. Wydana zgoda na odstrzał gatunku chronionego rodzi wiele pytań. Chociażby to: skąd myśliwi będą wiedzieć, które to wilki, skoro nie prowadzi się tam pomiarów telemetrycznych?
Cena życia wilka
11.700 zł – na tyle Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wycenił życie dwóch wilków z gminy Barwice w Zachodniopomorskiem. Tyle bowiem wynosi łączna suma odszkodowań za straty w hodowli wypłacona hodowcom od stycznia 2020 do końca kwietnia 2021 roku. W uzasadnieniu GDOŚ czytamy, że na przestrzeni półtora roku doszło w sumie do 7 ataków na zwierzęta (owce, cielęta, daniele): 4 w 2020r. i 3 w 2021. Hodowcy stracili 15 zwierząt.
Jedno uzasadnienie, mnóstwo pytań…
Wniosek o odstrzał wilków złożyła gmina Barwice. Podkreśla w nim, że wilki mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla człowieka. Nie zgadza się z tym Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie. Badając sprawę stwierdza ona, że ze strony wilków nie ma zagrożenia dla człowieka.
“Szkody w pogłowiu zwierząt gospodarskich wyrządzane przez wilki mają miejsce w większości wypadków w przypadku niewłaściwie zabezpieczonych lub niezabezpieczonych stad. Istnieją sprawdzone metody ochrony zwierząt gospodarskich jak ogrodzenia elektryczne, fladry czy dozór pasterskich psów stróżujących. Odstrzał wilka to zawsze ostateczność, która może być stosowana w przypadku wykorzystania i niesprawdzenia się metod alternatywnych i powinna uwzględniać głos specjalistów w zakresie biologii i ekologii wilka, a także strony społecznej. Sytuacja w gminie Barwice rodzi wiele pytań i niejednoznaczności” – podkreśla Piotr Chmielewski, specjalista ds. Ochrony przyrody Fundacji WWF.
W uzasadnieniu GDOŚ czytamy, że hodowcy stosowali zabezpieczenia w postaci fladr, elektrycznych ogrodzeń i siatek wkopanych w głąb na 2 metry. Według hodowców wilk miał przejść górą ogrodzenia, wykorzystując do tego słup podtrzymujący ogrodzenie1 i zrobić podkop przy bramie ogrodzenia. My zatem pytamy: w jaki sposób środki zabezpieczajace przed atakami wilków na zwierzęta gospodarskie były monitorowane pod kątem poprawności ich zamontowania, poprawnego działania i właściwego umiejscowienia? Jakie działania mające na celu przepłoszenie osobników zuchwałych zostały podjęte zanim została wydana decyzja o odstrzale dwóch osobników?
Na podstawie jakich przesłanek, stwierdzono, że odstrzał wilków zminimalizuje szkody hodowlane, a nie powiększy je? Idąc dalej – rozbicie wilczej rodziny może w konsekwencji spowodować śmierć szczeniąt. W jaki sposób planowane jest oznaczenie osobników do odstrzału, skoro badania genetyczne mają być wykonane już po ich śmierci?
Lepiej zapobiegać…
„Wilki giną z powodu ludzkiej niechęci, strachu i uprzedzeń. Dlatego kluczowe w świetle trwającej nagonki jest, żeby budować wiedzę o wilkach opartą na aktualnych badaniach naukowych i przedstawiać obiektywne fakty. Widzimy, że jest duża potrzeba rzeczowej rozmowy i szukanie rozwiązań pozwalających godzić potrzeby człowieka i dzikiej przyrody, z ludźmi i dla ludzi, z korzyścią dla wilka i dla człowieka. W takim podejściu widzimy naszą rolę, mamy w tym wieloletnie doświadczenie. Fundacja WWF Polska już od kilkunastu lat nieodpłatnie przekazuje ogrodzenia elektryczne hodowcom, we współpracy z właściwymi miejscowo regionalnymi dyrekcjami ochrony środowiska. Tylko w 2021 roku, cztery regionalne dyrekcje ochrony środowiska otrzymały od Fundacji WWF Polska łącznie 20 zestawów ogrodzeń elektrycznych dla hodowców w województwie lubuskim, wielkopolskim, podlaskim, podkarpackim. Do tej pory takim gospodarstwom w całej Polsce, WWF Polska przekazało około 500 ogrodzeń elektrycznych do ochrony zwierząt gospodarskich przed dużymi drapieżnikami, w tym 300 przed wilkami. Mamy duże doświadczenie w edukowaniu hodowców na temat minimalizacji ryzyka wystąpienia szkód (w październiku 2020 r., współorganizowaliśmy z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Gorzowie Wlkp. warsztat nt. minimalizacji szkód wyrządzanych przez wilki w województwie lubuskim. Do dzisiaj, WWF Polska przekazała również 44 pasterskich psów stróżujących – owczarków podhalańskich do ochrony owiec przed wilkami” – komentarz WWF.
Oświadczenie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska
„Decyzja nie zobowiązuje do eliminacji wilków
Komentowana w przestrzeni publicznej decyzja GDOŚ z 19 lipca br. dotycząca zgody na eliminację do dwóch wilków w gminie Barwice jest dostępna wraz z uzasadnieniem na Ekoportalu. Generalny Dyrektor zezwolił Urzędowi Gminy Barwice na odstrzał, pod ściśle określonymi warunkami, do dwóch bytujących na terenie gminy wilków. Celem działania jest ograniczenie regularnych szkód powodowanych przez wilki w hodowlach zwierząt – danieli, owiec i bydła. Wyeliminowane mogą być wyłącznie osobniki, które na precyzyjnie wskazanych działkach podejmują próby ataków na zabezpieczone hodowle zwierząt. Mimo wypłaty odszkodowań, kolejne ataki na zwierzęta gospodarskie zawsze są dla hodowców bardzo dotkliwe – nie tylko w wymiarze materialnym. Trzeba podkreślić, że warunki decyzji zostały tak sformułowane, żeby radykalnie zminimalizować ryzyko eliminacji przypadkowych osobników. Co ważne, wnioskodawca ma prawo wykonać decyzję, ale nie obowiązek, a ponadto odstrzał jest możliwy wyłącznie w sytuacji wtargnięcia wilków na teren wybranych gospodarstw, a jeśli to nie nastąpi, eliminacja nie będzie możliwa.
Przesłanka ustawowa
Wydając decyzje dotyczące wilków GDOŚ zawsze działa na granicy konfliktu. Wilki są objęte ścisłą ochroną gatunkową, jednocześnie powodują szkody w mieniu człowieka dochodzące do półtora miliona złotych rocznie. Prawo umożliwia poszkodowanym hodowcom ochronę mienia – jeśli zawiodą inne metody – także poprzez eliminację pojedynczych osobników wyrządzających największe szkody. W przypadku wilków z gminy Barwice stwierdzono, że zachodzi jedna z przesłanek zapisanych w ustawie o ochronie przyrody i zgodnie z prawem zasadne jest wydanie decyzji derogacyjnej. GDOŚ ocenił, że ewentualna eliminacja do dwóch wilków w dwóch oddalonych od siebie obszarach gminy nie będzie szkodliwa dla zachowania we właściwym stanie ochrony populacji gatunku.
Nie ma zagrożenia dla szczeniąt
Odnosząc się do wyrażanych publicznie przez niektóre podmioty obaw o niebezpieczeństwo rozbicia watahy wskutek realizacji decyzji GDOŚ, a tym samym ryzyko pozostawienia wilczych szczeniąt bez opieki, należy zaznaczyć, że wilki wykształciły różne strategie przetrwania. Sytuacja wilka Groma, który ma zainstalowaną obrożę telemetryczną nie jest taka, jak wskazuje się w niektórych komentarzach. Wilk ten nie wychowuje samotnie szczeniąt. Zapisy z monitoringu wskazują, że w jego grupie jest też matka szczeniąt, ponadto są w niej dwa inne dorosłe osobniki, które wspomagają parę rodzicielską. Nie ma jednak przesłanek by sprawstwo ataków na hodowle przypisywać temu konkretnemu wilkowi. GDOŚ jest w stałym kontakcie z Wnioskodawcą, aby zminimalizować potencjalny negatywny wpływ ewentualnej realizacji decyzji derogacyjnej na lokalną populację wilków.
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, prowadząc różne działania edukacyjne, nieustannie przypomina o zasadach dobrych relacji człowieka z dzikimi zwierzętami, dzięki którym ryzyko zaistnienia konfliktów jest minimalizowane. Podobne działania podejmują regionalne dyrekcje ochrony środowiska – także we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Organy środowiskowe współpracują z hodowcami, wyposażają ich im zabezpieczenia, wydają zezwolenia na płoszenie wilków, prowadzą szkolenia. Niestety działania zabezpieczające czasami okazują się nieskuteczne.
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska prosi o niemanipulowanie faktami i nieeskalowanie emocji. Wbrew pozorom, właśnie takie sporadyczne interwencje, ograniczające konflikt na linii wilk-hodowcy zwierząt, służą utrzymaniu ścisłej ochrony gatunkowej wilka, którego populacja w Polsce stale rośnie.”
(WWF)
