Sejm, tj. PiS ws. „Lex Tusk” powołał Państwową Komisję do spraw badania wpływów rosyjskich.
29 maja pisowski prezydent Andrzej Duda – tak jak o tym już wcześniej pisaliśmy – podpisał ustawę w sprawie powołania komisji do spraw badania wpływów rosyjskich.
– Podpiszę ustawę o powołaniu Państwowej Komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007–2022 – oświadczył Duda. Jednocześnie zapowiedział skierowanie jej w tzw. trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego, by zbadać kwestie budzące wątpliwości.
– Transparentność wyjaśniania ważnych kwestii publicznych, politycznych ma dla mnie absolutnie kluczowe znaczenie – mówił prezydent RP w oświadczeniu wygłoszonym w poniedziałek w Pałacu Prezydenckim. – Opinia publiczna powinna sama wyrabiać opinię na temat tego, jak działają jej przedstawiciele, także ci wybierani w wyborach powszechnych, którym powierzane były bardzo odpowiedzialne funkcje państwowe, w jaki sposób je realizowali, jak rozumieli interesy Rzeczypospolitej, czy one rzeczywiście były w należyty sposób realizowane. Opinia publiczna powinna o tym przekonać się bezpośrednio.
Jak dodał, wierzy, że transparentność działania członków komisji, ich pytania do osób wezwanych oraz ich odpowiedzi będą miały kluczowe znaczenie, jeśli chodzi „o zwalczanie różnego rodzaju działań lobbingowych, nielegalnych, wpływania na polskie sprawy i polskie interesy”. – To forma obrony interesów Rzeczypospolitej. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości – dodał.
Prezydent podkreślił, że ma świadomość, że wobec komisji zgłaszane są różne zastrzeżenia, także zastrzeżenia natury konstytucyjnej. – Dlatego korzystam z instrumentów, które prezydentowi RP daje polska konstytucja. Podpisuję ustawę, dlatego, że uważam, że powinna wejść w życie. Wierzę w to, że parlament w sposób odpowiedzialny wybierze członków tej komisji, tak, aby ostateczny jej skład nie nasuwał wątpliwości, czy komisja będzie pracowała w sposób obiektywny – to kwestia odpowiedzialności parlamentu – powiedział. – Chcę też bardzo mocno zaznaczyć, że ta ustawa nie przewiduje, by werdykt komisji jako taki eliminował z życia publicznego czy politycznego. Jest możliwość skorzystania z drogi sądowej. W moim przekonaniu jest to bardzo silna gwarancja konstytucyjna – możliwość odwołania się do dwuinstancyjnego postępowania sądowego. Ale ponieważ są podnoszone wątpliwości konstytucyjne, oprócz podpisania ustawy skieruję ją jednocześnie w tzw. trybie następczym do Trybunału Konstytucyjnego.
Jak dodał, jest przekonany, że ta decyzja w sposób najlepszy będzie realizowała niezwykle ważny postulat transparentności życia publicznego. – Ludzie mają prawo wiedzieć – podkreślił. Powiedział, że jako poseł na Sejm, następnie do Parlamentu Europejskiego wielokrotnie uczestniczył w dyskusjach dotyczących kwestii rosyjskich wpływów i rosyjskich prób zakupu spółek najważniejszych gałęzi polskiego przemysłu. – Nigdy nie dowiedzieliśmy się, jakie były kulisy działań, które do takich decyzji miały prowadzić – podkreślił Andrzej Duda.
ZOBACZ TAKŻE: Sejm za powołaniem komisji „Lex Tusk”. „Złamali Konstytucję – będą tego bardzo żałowali”
„Apelujemy do prezydenta Andrzeja Dudy o weto”
Lewica, po przyjęciu przez Sejm proponowanej przez PiS ustawy w sprawie powołania komisji do spraw badania wpływów rosyjskich, zaapelowała do prezydenta Andrzeja Dudy o weto w tej sprawie.
– Składamy do prezydenta Andrzeja Dudy wniosek o podjęcie i ostateczne zamknięcie możliwości prac nad tą ustawę, o odrzucenie tej ustawy i jej zawetowanie. Nie ma innej drogi jak zakończenie tej ustawy w koszu. Pan prezydent bierze pełną odpowiedzialność za to, że będziemy dzisiaj za to, że albo będziemy żyć w państwie demokratycznym, w którym szanuje się zasady, w którym nikogo nie można skazywać bez wyroku sądu, w którym można się od niego odwołać. Kilkoro ludzi w komisji, którą już za chwilę będzie chciało powołać PiS, o ile prezydent by podpisał tę ustawę, będzie mogło zabraniać kandydować, czy też pełnić funkcji publicznej każdemu. Bez względu na to czy jest posłanką czy posłem, pracownikiem administracji lub pełni jakąkolwiek funkcję państwową w Polsce. Jesteśmy przekonani, że pracę nad tą ustawą, w każdy możliwy sposób ośmieszały ją – mówił zaraz po głosowaniach poseł Krzysztof Gawkowski.
– Jesteśmy na początku drogi do państwa autorytarnego. Podpisanie ustawy, która będzie pozwalała na wyroki bez sądu to jest autorytaryzm , który PiS chce zafundować Polkom i Polakom – podkreślił. – Nie ma na to zgody – dodał.
Szef KP Lewica zwrócił się też bezpośrednio do głowy państwa. – Panie prezydencie, czy chce Pan łamać Konstytucję, czy też jako jej strażnik uznaje Pan, że może się powtórzyć proces Brzeski? Proces, w którym skazywano opozycję, ze to, że jest opozycją.
Naczelna Rada Adwokacka wydała w tej sprawie oświadczenie.
NRA zwraca się do prezydenta RP o zawetowanie ustawy tzw. Lex Tusk (pisownia oryginalna)
„Naczelna Rada Adwokacka zwraca się do Prezydenta RP Andrzeja Dudy o zawetowanie ustawy z 14 kwietnia 2023 r. o powołaniu Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.
Taka decyzja – według NRA – będzie dowodem na to, że Prezydent RP stoi na straży Konstytucji RP, w tym na straży praw i wolności obywatelskich oraz dba, przy wykorzystaniu dostępnych instrumentów prawnych, o właściwy poziom legislacji wymagany w demokratycznym państwie prawnym.
Zdaniem NRA uchwalona ustawa nie powinna zaistnieć w demokratycznym państwie prawnym. Narusza konstytucyjne standardy i zasady stanowiące fundament ustrojowy Rzeczypospolitej Polskiej oraz gwarancje praw i wolności obywatelskich.
W ocenie NRA, uchwalona ustawa jest jaskrawym i oczywistym przykładem legislacyjnego bezprawia. Narusza konstytucyjne standardy i zasady stanowiące fundament ustrojowy Rzeczypospolitej Polskiej oraz gwarancje praw i wolności obywatelskich. Nie powinna zaistnieć w demokratycznym państwie prawnym.
W ocenie NRA ustawa narusza:
- prawo obywatela do rozpatrzenia jego sprawy przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd,
- art. 78 Konstytucji RP, który gwarantuje prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji,
- gwarantowaną w art. 42 ust. 1 Konstytucji RP zasadę nullum crimen sine lege, zgodnie z którą odpowiedzialności karnej może bowiem podlegać tylko ten obywatel, który dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia,
- fundamentalne dla obywatela prawo do obrony, gwarantowane w art. 42 ust. 2 Konstytucji RP. Mimo rozstrzygania przez komisję o odpowiedzialności karnej i stosowania środków karnych, w ustawie nie przewidziano udziału obrońcy, czyli realizacji prawa do obrony,
- fundamentalną dla realizacji prawa do obrony gwarancję w postaci tajemnicy obrończej,
- sposób, w jaki ustawa dopuszcza możliwość przesłuchania w charakterze świadka osób zobowiązanych do zachowania tajemnicy adwokackiej, notarialnej, radcy prawnego, lekarskiej lub dziennikarskiej narusza prawo do obrony oraz zasadę proporcjonalności, pozwalając na ingerencję w sferę chronioną tymi tajemnicami o wiele szerzej, niż ma to miejsce w postępowaniu karnym.”