50. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopane dobiegł końca. W sobotę 25 sierpnia odbył się wielki finał, podczas którego wręczone zostały nagrody wszystkim laureatom. Były także życzenia, podziękowania i gratulacje dla organizatorów i uczestników wydarzenia, które na ręce Burmistrza Zakopanego Leszka Doruli przekazał Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński.
– Podziękowania należą się przede wszystkim uczestnikom tych wspaniałych festiwali, i to wszystkich pięćdziesięciu, ale także organizatorom, gospodarzom, samorządowcom. To, co Państwo robicie od 50 lat dla polskiej kultury, jest nie do przecenienia. Nie byłoby polskiej kultury bez kultury ludowej, nie byłoby kultury ludowej bez kultury góralskiej i dlatego tym bardziej jesteśmy wdzięczni tym wszystkim, którzy tę kulturę góralską kultywują od tylu lat. Ten festiwal jest szczególny. Jego międzynarodowy charakter powoduje, że mamy tutaj do czynienia ze spotkaniem różnych kultur, ludzi o różnym doświadczeniu. Tutaj kultury różnych krajów spotykają się po to, żeby się wzajemnie wzbogacać. Ważny jest także wymiar konkursowy, ponieważ każdy konkurs z jednej strony podnosi emocje, ale z drugiej strony także podnosi poziom profesjonalizmu – podkreślił wicepremier Piotr Gliński.
Rozpoczęcie finałowego koncertu nawiązywało do ogłoszonego w Zakopanem Roku Twórczości Rodzimej. Góralki z różnych stron świata symbolicznie zaprezentowały tradycyjne rękodzieło, a następnie publiczność zachwyciła polka w międzynarodowym wykonaniu. Na scenie wręczone zostały odznaczenia osobom zasłużonym dla festiwalu i rodzimej kultury. Kulminacyjnym momentem było odczytanie werdyktu jury przez przewodniczącą dr Bożenę Lewandowską, a także uroczyste wręczenie nagród przez wicepremiera Piotra Glińskiego oraz burmistrza Leszka Dorulę.
Złote Ciupagi zdobyły zespoły: „Młode Podhale” – Polska (w kategorii tradycyjnej), „Mazantini” – Hiszpania (w kategorii artystycznie opracowanej) oraz „Anatolian Folklor Foundation” – Turcja (w kategorii stylizowanej). Srebrne Ciupagi otrzymały: „Lancova Vas” – Słowenia (w kategorii tradycyjnej), „Ślebodni” – USA (w kategorii artystycznie opracowanej) oraz „Matyó Folkdance Ensemble” – Węgry (w kategorii stylizowanej). Z kolei Brązowe Ciupagi trafiły do zespołów „Parchovianka” – Słowacja oraz „Mystkowianie” – Polska (w kategorii tradycyjnej) oraz „Plamache” – Bułgaria (w kategorii artystycznie opracowanej). Wyróżnienia regulaminowe w postaci Parzenicy Góralskiej otrzymały zespoły: „Górale Łąccy” – Polska, „Lipowianie” – Polska, „Folklore Studio Etnos” – Macedonia, „Rangsagar Performing” – Indie, „Valle di Comino” – Włochy. Ponadto Jury przyznało nagrodę im. Jeana Roche’a zespołowi „Lancova Vas” ze Słowenii, a specjalna nagroda od Burmistrza Miasta Zakopane trafiła do zespołu „Dance Voyage” z Rosji.
Tradycyjnie swoją nagrodę – Ciupagę ze Zbyrkadłami im. Kazimierza Strachanowskiego przyznali także dziennikarze. Trafiła on do polonijnego zespołu „Ślebodni” z USA, a wręczyły ją: Beata Rzemieniuk z TVP3 Kraków, Anna Navas z Nowego Dziennika z USA oraz kierownik biura prasowego Anna Karpiel-Semberecka. Z kolei redaktor naczelna portalu Podhale Region Beata Szkaradzińska przygotowała dla laureata tej nagrody słodką niespodziankę i wniosła na scenę tort.
Tytuł Najpiękniejszej Góralki otrzymała Dominika Szołdrowska z zespołu „Mystkowianie”, tytuł Najśwarniejszego Górala – Jan Nowobilski z zespołu „Ślebodni”, a Nagroda Publiczności dla najlepszego zespołu trafiła do „Mystkowian”.
Po raz ostatni biorące udział w konkursowych zmaganiach zespoły zaprezentowały się na festiwalowej scenie wzbudzając zachwyt i aplauz publiczności. Po ich widowiskowych występach przyszedł czas na oficjalne zamknięcie festiwalu. Burmistrz Leszek Dorula na zakończenie podziękował zakopiańskim zespołom, które były gospodarzami wydarzenia: Zespołowi „Giewont”, Zespołowi im. Klimka Bachledy oraz Zespołowi „Zornica”, a także wiceburmistrz Agnieszce Nowak-Gąsienicy, dyrektor festiwalu Joannie Staszak i całej radzie artystycznej. Po słowach „50. Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem uważam za zamknięty” przygasły światła, a na scenę wjechał ogromny jubileuszowy tort, którym poczęstowani zostali wszyscy uczestnicy i publiczność.
– Chciałem podziękować wszystkim tym, którzy organizowali przez pięćdziesiąt lat to wydarzenia. To dzięki Wam festiwale były, są i będą. Dziękuję także wszystkim tym, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili się do organizacji jubileuszu, razem z nami świętowali i tworzyli wspaniałą atmosferę. Przez te dziesięć dni Zakopane należało do górali z całego świata. Widać też było, że nasza kultura i to, co robimy wszystkim się podobało i to był dla nas naprawdę miód na serce – powiedział na zakończenie Festiwalu Burmistrz Leszek Dorula, dziękując wszystkim organizatorom, jurorom, zespołom i publiczności oraz zapraszając na kolejną edycję za rok.
Koncert finałowy był zwieńczeniem i podsumowaniem pięknej jubileuszowej edycji festiwalu, w której wzięło udział piętnaście konkursowych zespołów z Polski i zagranicy, a także kilkanaście grup uczestniczących w koncertach towarzyszących, w tym laureaci Złotych Ciupag z poprzednich lat. Bogaty program od rana do wieczora wypełnił aż jedenaście dni. Nie zabrakło oczywiście stałych jego punktów, takich jak Mistrzostwa Podhala w Powożeniu, koncert „Muzyka Łuku Karpat”, korowód ulicami Zakopanego, Wystawa Owczarków Podhalańskich, Kiermasz Sztuki Ludowej i Rzemiosła Artystycznego, Konkurs Kapel, Instrumentalistów i Śpiewaków Ludowych im. Wł. Trebuni Tutki, Dni Narodowe, a także koncert „Mali Górale” oraz cieszące się wielkim zainteresowaniem animacje dla dzieci i wieczorne zabawy z zespołami w wiosce festiwalowej.
Było także sporo nowości i jubileuszowych niespodzianek, a wśród nich otwarcie po generalnym remoncie nowego miejsca na kulturalnej mapie Zakopanego – Centrum Kultury Rodzimej w zabytkowej drewnianej willi „Czerwony Dwór” oraz warsztaty rękodzieła ludowego, czy też targowisko instrumentów Jarmark Świętej Cecylii.
Organizatorzy przygotowali także mocny folkowy akcent. Odbyły się dwa wyjątkowe koncerty „Na folkową nutę”, podczas których wystąpiły znane zespoły inspirujące się muzyką
ludową wywodzące się nie tylko z Podhala: Zakopower & Atom String Quartet, Krywań, Dikanda, Kapela Hanki Wójciak, Hanka Rybka, Holeviaters, Megitza i kabaret Truteń. Z kolei zespół Mazowsze na festiwalowej scenie wystawił operę „Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale”.
(fot. Regina Korczak-Watycha/50. MFFZG)