W tym roku Światowy Dzień Rzek, czyli 26 września, WWF celebruje nad Odrą w Chobieni (sobota) i Lubiążu.
Tegoroczne hasło to: „Dajmy przestrzeń rzekom – ludziom bezpieczeństwo”.
Weekendowe wydarzenie dla całych rodzin będzie, przede wszystkim, okazją do porozmawiania o ochronie środowiska wodnego w Polsce.
Wolna rzeka
Dlaczego świętujemy nad Odrą? Bo to ta rzeka, która w 2015 r. z inicjatywy WWF Polska, odzyskała przestrzeń zalewową na obszarze ponad 600 hektarów. W dolinie środkowej Odry udało się połączyć ochronę przeciwpowodziową z ochroną przyrody. To pierwsze w Polsce proekologiczne rozwiązanie przeciwpowodziowe na taką skalę. Poprawiło się bezpieczeństwo powodziowe okolicznych mieszkańców, a rzeka odzyskała część swoich terenów zalewowych, co pozwoliło na odtworzenia cennych siedlisk łęgowych.
Jak WWF walczy o rzeki
Aby zapobiec degradacji środowiska wodnego WWF angażuje się w akcje związane przede wszystkim z budowaniem tarlisk oraz udrażnianiem betonowych barier. Mówi o nietrafionych i zwyczajnie szkodliwych pomysłach na inwestycje z zakresu hydroenergetyki. Nagłaśnia złe praktyki. Apeluje do władz i samorządów o dobre i proekologiczne rozwiązania dla rzek. Skupia się również na edukacji ludzi i ich aktywizacji (projekt Strażnicy Rzek). Namawia, aby nieść pomoc rzekom cały rok!
To właśnie w tym rejonie w 2015 r. Odra odzyskała przestrzeń, aby podczas wezbrań móc bezpiecznie wylewać nie zalewając przy tym okolicznych wiosek i miasteczek. Na odcinku siedmiu kilometrów odsunięto od rzeki prawy wał pomiędzy Domaszkowem a Tarchalicami w gminie Wołów. Oddając Odrze ponad 600 hektarów terenów zalewowych, zmniejszono ryzyko przerwania wałów i zalania tych miejscowości. Niestety w tej samej okolicy część odciętych wałami pierwotnych terenów zalewowych wciąż czeka na ponowne połączenie z rzeką.
Ten piękny i optymistyczny przykład uwolnienia rzeki z pożytkiem dla mieszkańców i nadrzecznej przyrody jest niestety odosobniony. Nad Odrą, Wisłą i innymi polskimi rzekami wciąż czekają na rozsunięcie dziesiątki kilometrów ciasnych gorsetów obwałowań, które obecnie chronią jedynie lasy, łąki i pola. Te tysiące hektarów terenów zalewowych odebranych rzekom mogłyby pomieścić setki milionów metrów sześciennych wody, ograniczając ryzyko zalania Warszawy, Krakowa, Poznania… Jest ku temu znakomity czas.
W tym roku zostaną znowelizowane plany zarządzania ryzykiem powodziowym, najważniejsze dokumenty planistyczne dotyczące ochrony przed powodziami w dorzeczach naszych rzek. Będziemy domagać się od władz, aby zaplanowały masowe “oddanie” polskim rzekom niezabudowanych dotąd obszarów zalewowych, tym samym minimalizując zagrożenie powodzią terenów zurbanizowanych i cennej infrastruktury.
Niech dzięki likwidacji wałów, rzeki wzbierają, wylewają i zalewają nie domy, a łęgi, nadrzeczne szuwary i łąki. Teraz, sztucznie ujarzmione, ku zaskoczeniu rządzących, władz samorządowych, Wód Polskich, a także mieszkańców, przerywają wybudowane przez człowieka sztuczne wały, powodując tragedię ludzi mieszkających w dolinach, a także milionowe straty.
Rzeki potrzebują przestrzeni – niech zalewają łęgi, a nie nasze domy!
Plan wydarzenia
NIEDZIELA – Lubiąż
12.00
Warsztaty dla dzieci i dorosłych – przygotowania do happeningu, Siostry Rzeki
W trakcie – poważne rozmowy o tym dlaczego rzeki potrzebują przestrzeni i jak wały tylko pozornie nas chronią przed powodziami
Miejsce: Park przy klasztorze Cystersów
15.30
Happening Sióstr Rzek “Dajmy przestrzeń rzekom, ludziom – bezpieczeństwo” oraz premiera “Pieśni dla Odry”
Miejsce zbiórki: Park koło klasztoru Cystersów. Miejsce happeningu – ostroga i plaża nad Odrą za ośrodkiem zdrowia w Lubiążu
18.00
Koncert “Muzyka łęgów”, Michał Zygmunt,
Miejsce: Kościół w klasztorze Cystersów
