1,7 mld zł mniej w budżecie miasta – tyle rocznie będzie kosztował Warszawę szykowany przez rząd Polski Ład.
To oznacza, że każdy mieszkaniec stolicy straci ponad 1 tys. zł. Jeżeli rządowy program wejdzie w życie, Warszawa zostanie zmuszona do radykalnych cięć wydatków, które mogą skutkować m.in. zmniejszeniem liczby połączeń komunikacji miejskiej, likwidacją wielu miejskich inwestycji czy zmniejszeniem dopłat do oświaty.
Miejskie programy szczepień, monitoring ulic, dopłaty do pensji nauczycieli, zajęcia dodatkowe dla uczniów, działalność świetlic w szkołach, remonty nawierzchni ulic oraz chodników, dofinansowanie klubów sportowych, budowa nowych mieszkań komunalnych, wsparcie dla osób niepełnosprawnych oraz seniorów, a także szereg inwestycji w nowe szkoły czy żłobki – kontynuacja tych działań Warszawy może okazać się niemożliwa po wprowadzeniu Polskiego rozkładu. Rządowy program w obecnym kształcie wymusi na stolicy bolesne cięcia, które obejmą wszystkie realizowane przez miasto zadania. W związku z tym prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski zadecydował o powołaniu specjalnego zespołu, który analizuje skutki programu dla stolicy i przygotowuje miasto do redukcji wydatków.
„Polski Ład to coroczne pozbawienie warszawiaków 1,7 mld zł z ich budżetu samorządowego. To ponad 1 tys. zł mniej na mieszkańca stolicy każdego roku. Dlatego poleciłem wiceprezydentom i dyrektorom pilną analizę wydatków w nadzorowanych przez nich obszarach, według wytycznych skarbnika miasta, byśmy wiedzieli konkretnie, czego nie będzie, kiedy ten rządowy zamach na samorząd się dokona – mówi prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski. – Będziemy robić, co w naszej mocy, by ochronić najbardziej wrażliwe dziedziny naszego życia, jak wsparcie dla najbardziej potrzebujących, seniorów, dożywianie dzieci i programy zdrowotne, ale np. kontynuacja miejskiego programu in-vitro, dzięki któremu urodziło się już ponad 1000 warszawiaków, może okazać się niemożliwa” – dodaje.
Ponad 15 mld zł mniej dla Warszawy w ciągu dekady
Z projektów ustaw składających się na Polski Ład wynika, że ubytek dochodów jednostek samorządu terytorialnego w całym kraju tylko w 2022 roku wyniesie 15,4 mld zł, natomiast w ciągu dekady stracą one 145 mld zł. Mimo to rząd nie przedstawił żadnego trwałego rozwiązania, które stanowiłoby rekompensatę dla drastycznego zmniejszenia budżetów samorządowych. Pojawiła się jedynie propozycja jednorazowego przekazania w 2021 r. kwoty 8 mld zł do podziału między wszystkie samorządy. Przekłada się to na zmniejszenie planowanej utraty dochodów samorządów w okresie 10 lat spowodowanej zmianami podatkowymi programu Polski Ład z 145 mld zł do 137 mld zł.
Oznacza to, że proponowana przez rząd kwota na zrównoważenie dochodów i wydatków samorządów jest dalece niewystarczająca. Z wyliczeń miasta stołecznego Warszawy wynika, że wskutek wprowadzenia Polskiego Ładu, nawet przy uwzględnieniu jednorazowej rekompensaty, stolica Polski będzie miała ponad 15 mld zł mniejsze wpływy do budżetu w latach 2022-2031.
Tabela 1. Zestawienie skutków finansowych dla m.st. Warszawy wynikających z projektów ustaw dotyczących Polskiego Ładu oraz wsparcia JST w związku z Polskim Ładem w latach 2022-2031 (w mln zł)
| Lp. | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 | 2028 | 2029 | 2030 | 2031 | Łącznie 2022-2031 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Polski Ład – skutki w zakresie dochodów dla m.st. Warszawy | -1700 | -1700 | -1700 | -1700 | -1600 | -1600 | -1600 | -1600 | -1500 | -1500 | -16 200 |
| 2 | Projekt ustawy o wsparciu JST w związku z Programem Polski Ład – wyliczenie dla m.st. Warszawy | 520 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 1 150 |
| 2.1 | Jednorazowe wsparcie w ramach kwoty 8 mld zł w 2021 z przeznaczeniem na 2022 r. | 450 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 450 |
| 2.2 | Wsparcie w ramach 60% kwoty subwencji rozwojowej przysługującej każdej JST | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 70 | 700 |
| 1-2 | Skutek dla m.st. Warszawy | -1180 | -1630 | -1630 | -1630 | -1530 | -1530 | -1530 | -1530 | -1430 | -1430 | -15 050 |
Dewastujące trio
Mechanizm, jaki stoi za zmianami proponowanymi w ramach Polskiego Ładu ma na celu ratowanie budżetu państwa kosztem samorządów, przy czym najmocniej uderzy w te największe. Tymczasem Warszawa i inne duże miasta w Polsce z tytułu wyższych dochodów podatkowych na 1 mieszkańca już dokonują wpłat do budżetu państwa na rzecz mniejszych samorządów w postaci tzw. „Janosikowego”. Tylko w 2021 roku mieszkańcy stolicy przeznaczą na ten cel 1 mld 294 mln zł.
Dodatkowo dzieje się to w czasie, w którym Warszawa wciąż mocno odczuwa negatywne skutki pandemii. W jej wyniku nastąpiło między innymi gwałtowne załamanie wpływów ze sprzedaży biletów komunikacji miejskiej oraz zmniejszenie dochodów z najmu lokali użytkowych. Mimo to stolica w tym trudnym dla wszystkim okresie zapewniła wsparcie tysiącom firm rezygnując z pobierania niektórych opłat od najbardziej poszkodowanych przedsiębiorców.
Ostatnim elementem, który istotnie odbija się na sytuacji Warszawy oraz wszystkich mieszkańcach jest galopująca drożyzna.
„Polski Ład, „Janosikowe” oraz rekordowa inflacja to dewastujące trio, zafundowane nam przez rząd, które będzie nas wszystkich bardzo drogo kosztowało” – podsumowuje prezydent Rafał Trzaskowski.
(UMW)