W Belwederze trwało spotkanie prezydenta Andrzeja Dudy z wiceprezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki Kamalą Harris.
Współpraca sojusznicza w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainie, wzmocnienie wschodniej flanki NATO i wsparcie uchodźców z Ukrainy to główne tematy rozmów.
Szef Gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot podkreślił przed spotkaniem, że Kamala Harris reprezentuje najważniejsze państwo Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jak dodał, jej wizyta ma przede wszystkim potwierdzić jedność NATO wobec agresji Rosji na Ukrainę.
Andrzej Duda oraz Kamala Harris rozmawiali też o udzieleniu wsparcia finansowego na pomoc humanitarną dla uchodźców z Ukrainy.
– Razem ze Stanami Zjednoczonymi i pozostałymi sojusznikami w ramach NATO jak i całym wolnym, uczciwym światem stoimy po stronie Ukrainy i musimy zrobić wszystko, by w jak największym stopniu Ukrainę obronić – mówił Andrzej Duda.
– Zobowiązanie USA do realizacji artykułu 5. Traktatu Północnoatlantyckiego jest niepodważalne: atak na jednego z sojuszników to atak na wszystkich – zapewniła wiceprezydent USA Kamala Harris.
Podziękowała także Polakom za „niesamowite akty hojności i dobra” wobec Ukraińców. „Dzisiaj Polacy reprezentują to co najlepsze w człowieczeństwie”.
„W imieniu prezydenta Joego Bidena i Amerykanów dziękuję panu, panie prezydencie i wszystkim Polakom, za to co robicie każdego dnia – zakomunikowała Harris.
– Wobec zgłaszanych przez stronę ukraińską próśb o samoloty zachowaliśmy się jak wiarygodny członek NATO – postanowiliśmy oddać je do dyspozycji Sojuszu. Chcemy, aby Sojusz podjął decyzję wspólnie – powiedział Duda.
– Dokonaliśmy przerzutu dodatkowych 4,7 tys. amerykańskich żołnierzy do Polski. Z poprzedniej rotacji było 5 tys. żołnierzy amerykańskich w Polsce.
Systemy Patriot zostały dostarczone do Polski. Robimy to w ramach zademonstrowania naszego zaangażowania i zobowiązania co do bezpieczeństwa naszych sojuszników, a w szczególności wobec Polski w tym czasie. Stany Zjednoczone przekażą dodatkowo 50 mld dolarów na pomoc humanitarną dla Ukraińców zmagających się z rosyjską agresją – poinformowała Harris.
– Obecność Pani Wiceprezydent to kolejna – obok obecności amerykańskich żołnierzy, obok amerykańskich systemów obronnych, które strzegą naszego nieba i ziemi – demonstracja amerykańskiej obecności w Polsce – ocenił Andrzej Duda. – Musimy uratować Ukrainę. Musimy w tym zachować jedność, mówić jednym głosem, być razem, solidarnie w Sojuszu Północnoatlantyckim, podobnie, jak w Unii Europejskiej.
Jak zapewniła Kamala Harris, USA są przygotowane do tego, aby bronić „każdego centymetra terytorium NATO” i poinformowała o dostarczeniu do Polski dwóch baterii systemów obrony przeciwrakietowej Patriot. – Robimy to w ramach przypomnienia, a także zademonstrowania naszego zaangażowania i zobowiązania co do bezpieczeństwa naszych sojuszników, a w szczególności wobec Polski w tym czasie – wyjaśniła.
Prezydent RP zaapelował o kolejne sankcje wobec Rosji. – Nie możemy tolerować działań militarnych, która noszą cechy ludobójstwa – stwierdził, nawiązując do rosyjskich bombardowań ukraińskich szpitali, bloków mieszkalnych, strzelania do cywili.
Andrzej Duda podkreślił, że w kwestii sankcji Stany Zjednoczone są w absolutnej awangardzie. – Trzeba sobie jasno powiedzieć: te sankcje działają – dodał.
– Do Polski przybyła grupa prokuratorów wydelegowanych przez Trybunał w Hadze. Zapewniamy im warunki pracy. Wierzę, że efektem będą bardzo poważne akty oskarżenia, które doprowadzą do skazania zbrodniarzy wojennych bandyckiej rosyjskiej napaści na Ukrainę – dodał Duda.
Prezydent RP podziękował za postawę władz USA w kwestii sankcji wobec Rosji. – Stany Zjednoczone są w tej kwestii w absolutnej awangardzie i trzeba sobie jasno powiedzieć: te sankcje działają – dodał Andrzej Duda. Podziękował też amerykańskim organizacjom humanitarnym za wsparcie dla Ukrainy i ofiar rosyjskiej napaści. – W te kwestie zaangażowana jest moja żona, która współpracuje z różnymi instytucjami z USA oraz z małżonką prezydenta Joe Bidena – dodał.
Andrzej Duda dodał, że z dumą opowiadał wiceprezydent o reakcji polskiego społeczeństwa na wydarzenia za wschodnią granicą. – Ukraińscy uchodźcy nie zostali wysłani do obozów, ale znaleźli miejsce w domach, prywatnych pensjonatach, hotelach. Ogromnie za to moim rodakom dziękuję. To dla nas, polskich władz, powód do dumy – zapewnił. – Równocześnie poprosiłem o wsparcie, bo jest jasne, że tak ogromny kryzys uchodźczy jest zaskoczeniem i za takie wsparcie będę ogromnie wdzięczny. Musimy przetrwać ten trudny czas, pomagając naszym sąsiadom.
W piątek Kamala Harris odwiedzi polskich i amerykańskich żołnierzy. Potem poleci do Rumunii, gdzie w Bukareszcie porozmawia m.in. z prezydentem Klausem Iohannisem.
Po południu Andrzej Duda będzie gościł w Pałacu Prezydenckim premiera Kanady Justina Trudeau.