Wielkie otwarcie Muzeum Sztuki Nowoczesnej
Drzwi do nowego gmachu Muzeum Sztuki Nowoczesnej zostały otwarte. Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski i dyrektorka MSN-u Joanna Mytkowska uroczyście przywitali tłumnie przybyłych warszawiaków. W ramach otwarcia przez najbliższe dni na odwiedzających czeka ponad 100 różnych wydarzeń – koncertów, wystaw, spotkań i warsztatów.
– To jest wyjątkowy moment dla Warszawy. Dziś otwieramy Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Od dekad nie było w stolicy miejsca od podstaw zbudowanego z myślą sztuce – mówił Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy, podczas uroczystego otwarcia muzeum. – Chcemy całkowitej przemiany centrum Warszawy. Jednym z jego symboli będzie właśnie MSN i plac Centralny, który otworzymy już wiosną. Bardzo się z tego cieszę, zwłaszcza, że na tę chwilę czekaliśmy wiele lat – dodał prezydent Trzaskowski.
Marszałkowska 103
Warszawiacy i pasjonaci sztuki z całej Polski czekali na ten moment od lat – otwarto drzwi do nowego gmachu Muzeum Sztuki Nowoczesnej. To pierwszy powojenny budynek w Warszawie, który powstał z myślą o sztuce współczesnej. Usytuowany jest pod numerem 103, wzdłuż zachodniej strony ulicy Marszałkowskiej, ma niemal 20 tys. metrów kwadratowych powierzchni i składa się z sześciu kondygnacji skupionych wokół monumentalnej, centralnej klatki schodowej. Na dwóch poziomach wystawowych znajdują się też pomieszczenia z panoramicznymi oknami wychodzącymi na ulicę Marszałkowską i południową część placu Defilad. Gmach zaprojektował nowojorski architekt Thomas Phifer.
– Długo czekaliśmy na ten gmach, ale wreszcie jest. Dziś możemy zaprosić warszawianki i warszawiaków do Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. To jest muzeum o was i dla was, które nie tylko celebruje sztukę współczesną, ale też podkreśla wielką zmianę, jaka się w mieście dokonuje – mówiła Joanna Mytkowska, dyrektorka Muzeum Sztuki Nowoczesnej. – Mam nadzieję, że będziecie tu przychodzić, że miejsce to stanie się częścią codziennego życia stolicy. Jest to największe marzenie zespołu MSN-u – dodała Joanna Mytkowska.
Otwarty dla mieszkanek i mieszkańców parter muzeum, gdzie będzie działać kawiarnia oraz muzealna księgarnia, został zaplanowany jako miejsce realizacji programu publicznego i integracji różnych dziedzin sztuki. Do pracy przy tych wydarzeniach, muzeum będzie zapraszać inne instytucje kultury oraz NGO-sy.
Co po otwarciu?
Jak zapewnia Joanna Mytkowska program otwarcia ma zachęcić odwiedzających do doświadczania nowego budynku, zapoznania się z jego możliwościami i rozwiązaniami architektonicznymi. Dlatego przygotowano ponad 100 różnych wydarzeń.
Muzyczne otwarcie muzeum rozpoczęła Kim Gordon, ikona amerykańskiej sceny alternatywnej, nazywana sumieniem sceny alternatywnego rocka lat 80. i 90. Z kolei w sobotę zagra amerykański duet artystyczny – 700 Bliss, a w niedzielę wystąpi Hania Rani, która z tej okazji przygotowuje specjalny koncert.
Na najbliższe pięć dni przygotowanych zostało ponad 40 pokazów tanecznych i performatywnych w 12 salach nowego budynku. Artystki i artyści zaproszeni do udziału w programie to twórcy o ugruntowanej pozycji, ale także przedstawiciele najmłodszego pokolenia. Będzie można zobaczyć także spektakle polskiej społeczności tańca rozproszonej po Europie i rzadko prezentującej swoje dokonania w Warszawie.
Zaplanowano także nocny program filmowy. W repertuarze będzie można zobaczyć kino gatunkowe, filmy artystek i artystów, dokumenty i animacje, a także spotkać się z ich twórcami. Wyświetlane będą też produkcje z bogatych zbiorów muzeum. W przyszłości program wydarzeń Kinomuzeum obejmie przeglądy filmowe, towarzyszące wystawom, festiwale, retrospektywy i przeglądy tematyczne oraz bogatą ofertę edukacyjną dla osób w każdym wieku.
Otwarcie i pierwsze tygodnie działania Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w nowym budynku to przede wszystkim prezentacja kilku wielkoskalowych rzeźb i instalacji polskich i światowych artystek. Wyeksponowanie wybranych dzieł w przestrzeniach poszczególnych galerii pozwoli wydobyć walory architektoniczne nowej siedziby. Wernisaż pierwszej wystawy kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej zaplanowano na 21 lutego 2025 roku.
Artyści dla nowego gmachu
W MSN-ie nie zabraknie nowych dzieł sztuki. Prace na otwarcie gmachu przygotowali znani polscy artyści: Agnieszka Polska, Zbigniew Libera, Karolina Jabłońska, Wojciech Bąkowski.
Multimedialna „Przepowiednia” Agnieszki Polskiej to losowo wyświetlane, krótkie wróżby, które będą pojawiać się na białej fasadzie budynku. Z kolei Zbigniew Libera zaprezentuje pracę pod roboczym tytułem „Inwazja na muzeum”, powstałą w ramach publicznej sesji zdjęciowej wykonanej w nieoddanym jeszcze do użytku budynku MSN-u. Jednym z dzieł prezentowanych w nowo otwartej siedzibie jest również wielkoskalowy obraz Karoliny Jabłońskiej „Słoiki 2024”. Tetraptyk o wymiarach 250 cm x 760 cm eksponowany będzie w kawiarni. Kolejną pracę, która stanie się częścią nowego gmachu stworzył Wojciech Bąkowski. Jest to instalacja dźwiękowa zainstalowana w podcieniach budynku.
24 października. Wielki dzień dla Warszawy – otwarcie MSN-u już jutro
Najbardziej oczekiwana inwestycja w Warszawie już jutro zostanie otwarta dla publiczności. Nowy gmach Muzeum Sztuki Nowoczesnej został zaprojektowany jako przestrzeń, gdzie będzie można nie tylko oglądać dzieła sztuki, ale także odpocząć i wziąć udział w ciekawych wydarzeniach. To także kolejna inwestycja zmieniająca centrum stolicy.
– Bardzo się cieszę, że możemy się dzisiaj wszyscy spotkać w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. To wielki dzień dla Warszawy. Z co najmniej kilku powodów. Po pierwsze dlatego, że takiego miejsca nie było w stolicy od dziesięcioleci. Miejsca, które powstałoby od podstaw – właśnie po to, żeby prezentować polską sztukę. Miejsca, które samo w sobie jest spektakularne. Po drugie jest to absolutnie historyczna i wyjątkowa chwila dla miasta stołecznego Warszawy również dlatego, że MSN wpisuje się w projekt Nowego Centrum Warszawy. Udaje nam się powoli, po dekadach, odczarować tę część miasta i ją konsekwentnie przebudowujemy. Po trzecie to niesłychanie istotne – będziemy mieli miejsce na absolutnie światowym poziomie, służące promocji polskiej kultury, polskiej sztuki nowoczesnej, która cieszy się wielkim zainteresowaniem. Ale to miejsce to coś znacznie więcej. Dlatego, że MSN będzie miejscem spotkań, miejscem dyskusji – powiedział prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski w siedzibie MSN-u na dzień przed otwarciem gmachu.
Historyczna chwila dla Warszawy
– Miło nam przywitać Państwa w nowym gmachu Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Długo na niego czekaliśmy, proces budowy był złożony, ale najważniejsze, że dzisiaj możemy tutaj wszyscy być. Bardzo zależy nam na tym, żeby to była instytucja dla wszystkich, żeby była otwarta dla lokalnych artystów lokalnej sceny artystycznej oraz – tak jak powiedział Pan Prezydent – animowała międzynarodową wymianę. Żeby to było miejsce dyskusji, gdzie mogą się toczyć ważne społecznie debaty, a jednocześnie miejsce edukacji i kontemplacji sztuki – mówiła Joanna Mytkowska, dyrektorka muzeum.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej jest pierwszym powojennym muzeum w Warszawie, zbudowanym jako nowe miejsce dla sztuki współczesnej. Inne oddawane w ostatnich latach placówki są muzeami tematycznymi czy narracyjnymi, jak chociażby Muzeum Historii Polski czy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Do obecnej siedziby przy ul. Marszałkowskiej muzeum przeniesie swoje zbiory z kilku innych dotychczas działających miejsc. A kolekcja MSN-u nie jest mała – obecnie liczy ponad 2600 obiektów i stale rośnie. Jest ona poświęcona sztuce tworzonej w Polsce głównie po 1989 roku i na świecie. Nie ma w Polsce innej instytucji z kolekcją tego rodzaju.
Unikalne są też zbiory archiwalne MSN-u zwane Archiwum Artystek i Artystów. To np. publikacje, dokumentacje fotograficzne, teksty artystów, listy i dokumenty prywatne oraz oficjalne pisma, odsłaniające codzienne życie artystów takich jak: Zofii Rydet, Aliny Szapoczniokow, Wojciecha Fangora, Eustachego Krasińskiego czy Tadeusza Rolkego.
– Dziś spełniają się marzenia. Kilkanaście lat temu mieliśmy takie marzenie – powstał program rozwoju kultury w stolicy: Warszawa miasto kultury i obywateli. Dzisiaj kiedy otwieramy Muzeum Sztuki Nowoczesnej myślę, że to jest początek spełnienia tego marzenia. Nowe Centrum Warszawy to właśnie miejsce kultury, pełne zieleni, otwarte i przyjazne dla mieszkańców – mówiła Aldona Machnowska-Góra, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.
Wielkie otwarcie
Otwarcie MSN-u zaplanowano na piątkowy wieczór, 25 października na godzinę 20:00. Już wtedy w gmachu muzeum będzie można odnaleźć dziewięć dzieł sztuki, których autorkami są kobiety. Wszystkie artystki prezentują autorskie i nowatorskie podejście do malarstwa i rzeźby. W przestrzeniach nowego budynku można zobaczyć dzieła takich autorek jak: Magdalena Abakanowicz, Karolina Jabłońska, Żanna Kadyrowa, Kateryna Łysowenko, Sandra Mujinga, Mariela Scafati, Monika Sosnowska, Alina Szapocznikow i Cecilia Vicuña.
Oprócz pokazu wybranych prac z kolekcji MSN-u, otwarciu będą towarzyszyć: akcje performatywne, koncerty, wykłady i festiwal „Warszawa w Budowie”. Swoje propozycje przygotuje muzealne wydawnictwo oraz otwarte po raz pierwszy kino.
Z kolei najważniejszymi wydarzeniami weekendu będą koncerty światowej sławy artystek z Polski i zagranicy. Piątkowe otwarcie będzie jedyną okazją, żeby zobaczyć performans Katalin Ladik „White Descent”, która artystycznie wykorzysta przestrzeń monumentalnej klatki schodowej MSN-u. Na fasadzie budynku będzie wyświetlany koncert amerykańskiej ikony muzyki – Kim Gordon.
Dzieło sztuki spod ręki Thomasa Phifera
Budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej to dzieło amerykańskiego architekta Thomasa Phifera, ucznia znanego modernisty Richarda Meiera. Bryła wyraźnie nawiązuje do modernistycznej tradycji urbanistycznej tej części Warszawy i komponuje się z budynkami Ściany Wschodniej oraz Pałacem Kultury i Nauki.
– Kiedy przyjechałem tu 10 lat temu, poczułem tego niezwykłego, nowego ducha, który stał się początkiem pomysłu na to miejsce. Wiele spotkań, rozmów i podpisanych umów doprowadziło do tego, że dziś możemy zebrać się w Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Dla mnie, architekta, to niezwykłe uczucie, kiedy patrzę na ten gmach – pięknie wykonany z betonu, drewna i stali nierdzewnej. Wszystko tutaj zostało stworzone przez lokalnych rzemieślników. Świadomość, jak wiele ten gmach oznacza dla Warszawy i Polski jest dla mnie powodem do dumy – wspomina Thomas Phifer, pomysłodawca i twórca budynku.
Sam budynek MSN-u ma prostą formę zbudowaną na planie dwóch prostokątów. Składa się z sześciu kondygnacji – czterech naziemnych i dwóch podziemnych – łącznie to blisko 20 tys. m kw. powierzchni, z czego 4,5 tys. m kw. to przestrzenie ekspozycyjne. Całość skupiona jest wokół monumentalnej dobrze oświetlonej klatki schodowej. Tworzą ją dwubiegowe schody, po których swobodnie można się przemieszczać w stronę przestrzeni wystawienniczych znajdujących się na wyższych piętrach.
Wystawy będzie można oglądać w czterech galeriach znajdujących się na pierwszym i drugim piętrze. Dwie szczytowe galerie doświetlane są naturalnym światłem rozproszonym przez świetliki rozmieszczone na dachu. Niższe galerie zapewnią bezpieczną ekspozycję pracom wymagającym bardziej rygorystycznych warunków oświetleniowych. Na piętrach znajdują się także pokoje do odpoczynku, swobodnej rozmowy albo zajęć edukacyjnych.
Ciekawie wygląda także parter budynku z wejściami od ul. Marszałkowskiej i od strony pasażu. To tutaj znajdują się całkowicie przeszklone foyer, audytorium, przestrzeń edukacyjno-wykładowa, galeria ekspozycji czasowej, sklep i kawiarnia. Wszystkie przestrzenie na parterze spełniają funkcje publiczne i są widoczne z zewnątrz.
Na pierwszej kondygnacji podziemnej zaprojektowano kino z widownią mieszczącą 150 osób, przestrzeń edukacyjną, pracownie konserwatorskie, magazyny i pomieszczenia techniczne. Z kolei na drugiej kondygnacji zaplanowano pomieszczenia do przechowywania i konserwacji dzieł sztuki oraz pozostałe pomieszczenia techniczne. Przestrzeń przed muzeum zaplanowana została jako forum – miejsce działań kulturalnych, łącznik pomiędzy placem Centralnym a Parkiem Świętokrzyskim.
Całość zbudowana została ze szlachetnego białego betonu architektonicznego. MSN to pierwszy w Polsce i największy w Europie budynek o podwieszanej fasadzie z betonu. Warszawskie Muzeum Sztuki Nowoczesnej to także pierwszy w Europie budynek zaprojektowany przez Thomasa Phifera, architekta, autora projektów licznych muzeów na świecie, np. the North Carolina Museum of Art in Raleigh w Karolinie Północnej, Glenstone Museum w Potomac w Maryland.