Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy zapowiedział, że w przypadku dalszej eskalacji działań policji na ulicach miasta wstrzyma współfinansowanie działań stołecznej policji.
Miasto Stołeczne Warszawa od wielu lat współfinansuje działania policji. W 2020 roku jest to kwota ponad 6 mln zł. Co roku współfinansujemy ponad 20 tys. patroli policji na ulicach miasta. W tym roku dofinansowujemy utrzymanie 16 koni służbowych, zakupiliśmy 3 psy służbowe czy sprzęt medyczny dla Samodzielnego Podddziału Kontrterorrystycznego. W poprzednich latach przekazaliśmy policji 51 radiowozów czy urządzenia specjalistyczne dla Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Stołecznej Policji
Ostre działania policji wobec mieszkańców
Jednak w ciągu ostatnich kilkunastu dni, policja zmieniła sposób działania wobec mieszkańców Warszawy. Na ulicach stolicy dochodziło do ostrej interwencji policji wobec pokojowych, spontanicznych zgromadzeń. Na pl. Powstańców Warszawy nieumundurowani policjanci użyli przeciwko demonstrantom pałek teleskopowych i gazu.
– Jeszcze kilka tygodni temu policja zajmowała się chronieniem demonstrantów. Widać, że obecnie przez polecenia polityczne policja jest zmuszana do naruszania podstawowych zasad, jakimi powinna się kierować – powiedział Rafał Trzaskowski, prezydent Warszawy.
Zasady działania policji
Tymi zasadami przewidzianymi w prawie są:
- Podstawową zasadą działania policji jest nieużywanie siły w trakcie podejmowanych czynności wobec pokojowo nastawianych demonstrantów.
- Użycie tzw. środków przymusu bezpośredniego powinno być ostatecznością, a ich zastosowanie w sytuacji, w której siły policyjne są zdecydowanie większe niż liczba demonstrantów musi być uzasadnione szczególną sytuacją.
- Każde odstępstwo od reguły „nie używania siły w trakcie podejmowanych czynności”, a więc każdy przypadek użycia tzw. środków przymusu bezpośredniego wobec demonstrantów musi być uzasadniony w szczególny sposób i może mieć miejsce tylko jeśli wszystkie inne działania „nie siłowe” nie przyniosą adekwatnego rezultatu.
- Zastosowane przez policję środki przymusu muszą być proporcjonalne (adekwatne) do zaistniałych okoliczności w tym: zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi (w tym policjantów). Zasadą jest zastosowanie środków, które z jednej strony przyniosą spodziewany rezultat, ale równocześnie będą najmniej dolegliwe dla demonstrantów.
- W trakcie działań policji każdy funkcjonariusz musi być oznakowany zgodnie z obowiązującymi przepisami, a oznakowanie to musi być czytelne i jednoznaczne.
- Niedopuszczalne jest podejmowanie działań wobec pokojowych demonstrantów w trakcie operacji wcześniej przygotowywanych przez funkcjonariuszy „po cywilnemu”.
- Po każdym użyciu siły w tym środków przymusu bezpośredniego wobec demonstrantów musi zostać przygotowany raport, który jest przedstawiony właściwej Komisji Sejmowej. Raport ten musi odpowiedzieć na następujące pytania:
- Czy użycie siły było zgodne z prawem?
- Czy użyta siła była proporcjonalna wdanych okolicznościach?
- Czy rozważono inne opcje? Jeżeli tak, jakie to były opcje?
- Dlaczego odrzucono te opcje?
- Kto wydał polecenie użycia siły?
- Czy metoda użycia siły była zgodna z policyjnymi procedurami i szkoleniami?
- Policja szczegółowo dokumentuje sytuacje w których musiała zostać użyta siła. Dokumentacja służy między innymi do odpowiedzi na powyższe pytania oraz umożliwia stwierdzeni kto i za co ponosi odpowiedzialność.
- Przed każdym użyciem broni lub środków przymusu bezpośredniego policjanci powinni ostrzegać, chyba że jest to w oczywisty sposób bezcelowe lub nieodpowiednie.
- Czynności legitymowania demonstrantów nie mogą zamieniać się w zatrzymanie czy chwilowe pozbawienie wolności danej osoby – powinny trwać krótko.
Zapowiedź wstrzymania współfinansowania
W weekend i w kolejnych dniach zapowiedziane są kolejne pokojowe demonstracje. Będziemy uważnie obserwować działania policji w tym czasie. Jeśli znów dojdzie do łamania wyżej wymienionych standardów, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski wraz z włodarzami innych miast w Polsce rozważy zawieszenie współfinansowania policji z samorządowych budżetów.
Zarząd Śródmieścia apeluje do Policji
Zarząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy zwrócił się do Komendanta Stołecznej Policji o weryfikację jej ostatnich działań. To odpowiedź na zgłoszenia mieszkańców, skarżących się na funkcjonowanie Policji – w tym jej stronniczość. W piśmie został też zawarty apel o powstrzymanie się od podejmowania działań, które mogą skutkować obniżeniem poziomu bezpieczeństwa mieszkańców Śródmieścia.
– Sygnały, jakie otrzymujemy od mieszkańców, cała obserwowana sytuacja, budzi nasz niepokój. Choć dbanie o spokój w miejscach publicznych nie jest zadaniem przypisanym do realizacji dzielnicom, a Policja nie jest jednostką w żaden sposób nam podległą, to czujemy się w obowiązku interweniować za każdym razem, gdy występuje podejrzenie naruszenia interesu naszych mieszkańców. Stąd decyzja o skierowaniu pisma – mówi burmistrz Aleksander Ferens.
Treść pisma:
„W ostatnim czasie otrzymujemy sygnały od mieszkańców Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy mających poczucie stronniczości funkcjonariuszy Policji, a także nieadekwatności ich działań. Wielu mieszkańców stoi na stanowisku, że Policja bezpodstawnie karze wysokimi mandatami i stosuje środki przymusu bezpośredniego wobec osób pokojowo manifestujących swoje poglądy, przy jednoczesnym pobłażliwym traktowaniu osób agresywnych faktycznie niszczących mienie publiczne. Jako przykład ostatniego z ww. zachowań podawana jest sytuacja związana z zamieszkami, które miały miejsce 11 listopada br.
Realizując nasze podstawowe obowiązki, tj. zaspokajanie zbiorowych potrzeb społeczności lokalnej oraz występowanie w jej interesie, prosimy o weryfikację działań podejmowanych przez podległą Panu jednostkę – pod kątem opisanych powyżej zgłoszeń mieszkańców. W przypadku potwierdzenia ich prawdziwości, apelujemy o powstrzymanie się od podejmowania przez stołeczną Policję działań, które mogą skutkować obniżeniem poziomu bezpieczeństwa w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, w tym działań ograniczających dyspozycyjność funkcjonariuszy i możliwość natychmiastowej reakcji na zgłoszenia mieszkańców. Powyższe ma szczególne znaczenie dla naszej dzielnicy, która – z uwagi na swój charakter, funkcję i położenie – wymaga największego zaangażowania służb w przeciwdziałanie przestępczości.
Stołeczna Policja, dzięki wieloletniej ciężkiej pracy, zaangażowaniu funkcjonariuszy w wykonywane obowiązki, a także ogromnemu poświęceniu, cieszyła się wśród mieszkańców Warszawy dobrą opinią i zaufaniem. Dotychczasowa świetna współpraca Policji i organów samorządowych umożliwiła zapewnienie spokoju m.in. w Śródmieściu. Przykładem jest choćby unormowanie sytuacji na ul. Nowy Świat, będące owocem naszych wspólnych działań. Zgłaszana przez mieszkańców zmiana kierunku funkcjonowania stołecznej Policji budzi niepokój i stawia pod znakiem zapytania nie tylko dalsze podnoszenie poziomu bezpieczeństwa ludzi oraz mienia, ale także jego utrzymanie.
Wierzymy, że podzieli Pan naszą troskę o bezpieczeństwo mieszkańców. Liczymy też na kontynuację przez Urząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy oraz Komendę Rejonową Policji Warszawa I realizacji wspólnych projektów.”
(UMW)