Komisja z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Radę 16. pakietu sankcji wobec Rosji.
W związku z tym, że rozpoczyna się czwarty rok nielegalnej agresji Rosji, pakiet ten ma na celu dalsze zwiększenie presji na agresora i świadczy o niezachwianym zaangażowaniu UE na rzecz sprawiedliwego i trwałego pokoju w Ukrainie.
16. pakiet dotyczy systemowo ważnych sektorów rosyjskiej gospodarki, takich jak energetyka, handel, transport, infrastruktura i usługi finansowe. Dodaje się w nim również dalsze środki mające na celu przeciwdziałanie obchodzeniu przepisów. Aby ograniczyć ryzyko obchodzenia naszych sankcji, niektóre postanowienia 16. pakietu znalazły teraz odzwierciedlenie w systemie sankcji wobec Białorusi. Ponadto UE zaktualizowała i wzmocniła swoje systemy sankcji wobec Krymu i Sewastopola oraz niekontrolowanych przez rząd obszarów obwodów donieckiego, chersońskiego, ługańskiego i zaporoskiego.
16. pakiet zawiera następujące kluczowe elementy:
ŚRODKI PRZECIWDZIAŁAJĄCE OBCHODZENIU PRZEPISÓW
- Pakiet ten obejmuje 74 dodatkowe statki, co oznacza, że łączna liczba statków umieszczonych w wykazie wzrosła do 153. Statki te są częścią floty cieni lub przyczyniły się do dochodów Rosji z energii.
- Środki wprowadzają nowe kryterium umieszczania w wykazie osób wspierających eksploatację niebezpiecznych tankowców.
- Pakiet nakłada ukierunkowane ograniczenia wywozowe na 53 nowe przedsiębiorstwa wspierające rosyjski kompleks wojskowo-przemysłowy lub uczestniczące w obchodzeniu sankcji. Obejmuje to 34 przedsiębiorstwa z państw innych niż Rosja.
KOLEJNE OSOBY I PODMIOTY OBJĘTE SANKCJAMI
- Dzisiejszy pakiet obejmuje 83 dodatkowe wpisy, obejmujące 48 osób i 35 podmiotów, takich jak podmioty wspierające rosyjski kompleks wojskowy, zajmujące się obchodzeniem sankcji, rosyjskie giełdy kryptoaktywów i podmioty działające w sektorze morskim.
- W 16. pakiecie dodano również inne nowe kryterium umieszczenia w wykazie osób i podmiotów, które są częścią rosyjskiego kompleksu wojskowo-przemysłowego, wspierają go lub czerpią z niego korzyści.
ŚRODKI HANDLOWE
Bezpośredni zakaz importu rosyjskiego aluminium:
- Oprócz obowiązującego już zakazu importu przetworzonych towarów aluminiowych z Rosji pakiet ten obejmuje zakaz importu z Rosji do UE aluminium pierwotnego.
- Aby zapewnić przedsiębiorstwom płynne przejście, wprowadza się mechanizm kontyngentów umożliwiający wykorzystanie w okresie 12 miesięcy 275 000 ton, co odpowiada 80 % importu do UE w 2024 r.
Ograniczenia w eksporcie produktów podwójnego zastosowania rozszerzono na dodatkowe produkty, aby ograniczyć dostęp Rosji do kluczowych technologii, z których korzysta na polu walki, obejmujących:
- Prekursory chemiczne podwójnego zastosowania do produkcji chloropikryny i innych środków rozpraszania tłumu wykorzystywanych przez Rosję jako broń chemiczna z naruszeniem konwencji o zakazie broni chemicznej.
- Oprogramowanie związane z obrabiarkami sterowanymi numerycznie (CNC) wykorzystywanymi do produkcji broni oraz kontrolery do gier wideo wykorzystywane przez armię rosyjską do pilotowania dronów na polu walki.
- Rudy i związki chromu w związku z ich zastosowaniami wojskowymi.
Doprecyzowano i zaostrzono ograniczone odstępstwa i wyłączenia dotyczące niektórych eksportowanych produktów podwójnego zastosowania i zaawansowanych technologii, np. do zastosowań medycznych, w celu wsparcia skutecznego stosowania przepisów przez organy celne i wydające zezwolenia.
Ponadto wprowadzono dodatkowe ograniczenia eksportowe dotyczące towarów przemysłowych, w szczególności minerałów, chemikaliów, stali, materiałów szklanych i fajerwerków o szczególnym znaczeniu wojskowym.
ŚRODKI W DZIEDZINIE ENERGII
- UE postanowiła całkowicie zakazać tymczasowego składowania lub objęcia procedurą wolnego obszaru celnego rosyjskiej ropy naftowej lub rosyjskich produktów ropopochodnych w portach UE co do tej pory było dozwolone, jeśli ropa spełniała limit cenowy i trafiała do państwa trzeciego.
- Pakiet rozszerza zakaz dostarczania towarów, technologii i usług na potrzeby ukończenia rosyjskich projektów LNG, tak aby miał on zastosowanie również do projektów dotyczących ropy naftowej w Rosji, takich jak przedsięwzięcie Vostok Oil.
- Pakiet rozszerza istniejący zakaz oprogramowania, ograniczając eksport, dostawę lub udostępnianie oprogramowania do poszukiwania ropy naftowej i gazu w Rosji.
ŚRODKI DOTYCZĄCE TRANSPORTU
- Pakiet rozszerza zakaz lotów, aby umożliwić umieszczenie w wykazie przewoźników z państw trzecich wykonujących loty krajowe w Rosji lub dostarczających towary lotnicze rosyjskim liniom lotniczym lub na potrzeby lotów krajowych w Rosji. Jeżeli te linie lotnicze znajdą się w wykazie, nie będą mogły wykonywać lotów do UE.
- Zakaz transportu drogowego: W pakiecie dodano poprawkę, która uniemożliwia zwiększenie własności Rosji w unijnych przedsiębiorstwach transportu drogowego powyżej 25%, eliminując w ten sposób potencjalne luki prawne umożliwiające obejście obowiązujących sankcji.
ŚRODKI W ZAKRESIE INFRASTRUKTURY
- Całkowity zakaz transakcji dotyczący określonej rosyjskiej infrastruktury: Obejmuje on dwa porty lotnicze w Moskwie (port lotniczy Wnukowo i port lotniczy Żukowskij), cztery regionalne porty lotnicze oraz port Astrachań na brzegu Wołgi i port Machaczkała na Morzu Kaspijskim. Uwzględniono również porty morskie Ust-Ługa i Primorsk na Bałtyku oraz Noworosyjsk na Morzu Czarnym.
- Zakaz świadczenia usług budowlanych przez podmioty gospodarcze z UE w Rosji.
ŚRODKI W SEKTORZE FINANSOWYM
Rosja przekierowała znaczną część swoich przepływów finansowych za pośrednictwem mniejszych banków. 16. pakiet wzmacnia nasze środki dotyczące sektora finansowego. W szczególności obejmuje on:
- Dodanie 13 instytucji finansowych do wykazu podmiotów objętych zakazem świadczenia specjalistycznych usług w zakresie komunikatów finansowych.
- Do zakazu transakcji dodano 3 banki ze względu na korzystanie przez nie z systemu komunikatów finansowych Centralnego Banku Federacji Rosyjskiej w celu obejścia sankcji UE.
- Rozszerzenie zakazu transakcji, aby umożliwić UE umieszczenie w wykazie instytucji finansowych i dostawców kryptoaktywów, którzy uczestniczą w obchodzeniu pułapu cenowego ropy naftowej, oraz ułatwiają transakcje z umieszczonymi w wykazie statkami floty cieni.
ŚRODKI ZAPOBIEGAJĄCE DEZINFORMACJI
- Zawieszenie działalności nadawczej dodatkowych 8 podmiotów medialnych w UE lub skierowanych do UE ze względu na ich rolę wspierającą i uzasadniającą rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie.
Kontekst
Sankcje UE pozostają centralnym elementem reakcji UE na nieuzasadnioną agresję wojskową Rosji na Ukrainę, ponieważ osłabiają zdolności wojskowe i technologiczne Rosji, pozbawiają Kreml dochodów, z których finansuje on wojnę, i nakładają na rosyjską gospodarkę coraz wyższe koszty. W związku z tym sankcje przyczyniają się do realizacji kluczowego celu UE, jakim jest dalsze działanie na rzecz osiągnięcia sprawiedliwego i trwałego pokoju. Ich skutki z czasem bardziej się uwidaczniają, w miarę jak sankcje podkopują bazę przemysłową i technologiczną Rosji. Jako strażniczka traktatów UE Komisja Europejska zapewnia jednolite wdrażanie unijnych sankcji przez państwa członkowskie UE i monitoruje ich egzekwowanie.
Rosja aktywnie próbuje obchodzić sankcje. Jest to jednoznaczny dowód na to, że te środki są skuteczne. Musimy więc podwoić wysiłki na rzecz zwalczania obchodzenia przepisów i zwrócić się do niektórych państw trzecich o ściślejszą współpracę. Wysłannik UE ds. sankcji David O’Sullivan kontynuuje działania informacyjne skierowane do państw trzecich w celu zwalczania obchodzenia przepisów. We współpracy z partnerami o zbieżnych poglądach uzgodniliśmy również wspólny wykaz objętych sankcjami priorytetowych towarów, w przypadku których przedsiębiorstwa powinny zachować szczególną staranność i których państwa trzecie nie powinny ponownie wywozić do Rosji. Ponadto w UE sporządzono również wykaz objętych sankcjami towarów o krytycznym znaczeniu gospodarczym w odniesieniu do których przedsiębiorstwa i państwa trzecie powinny zachować szczególną czujność.
Od trzech lat Rosja nieustannie bombarduje Ukrainę, próbując przywłaszczyć sobie tereny, które jej się nie należą. Nowy pakiet sankcji obejmuje nie tylko rosyjską flotę cieni, ale także tych, którzy wspierają eksploatację niebezpiecznych zbiornikowców, kontrolery do gier wideo wykorzystywane do pilotowania dronów, banki wykorzystywane do obchodzenie sankcji i media propagandowe szerzące kłamstwa. Nie ma wątpliwości co do tego, kto jest agresorem, kto powinien zapłacić i ponieść odpowiedzialność za tę wojnę. Każdy pakiet sankcji pozbawia Kreml środków na prowadzenie wojny. Podczas toczących się rozmów, które mają położyć kres rosyjskiej agresji, musimy zapewnić Ukrainie jak najsilniejszą pozycję. Sankcje są ku temu narzędziem.