17 lutego 2022 r. ukończono drążenie pierwszego jednotorowego tunelu kolejowego na podziemnej trasie Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec.
Dzięki temu powstają nowe możliwości połączeń dalekobieżnych, regionalnych i aglomeracyjnych. Trzy przystanki zwiększą dostępność kolei. Inwestycja realizowana przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA o wartości ponad 1,5 mld zł jest współfinansowana z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Jak podkreślił wiceminister infrastruktury Andrzej Bittel, tego rodzaju inwestycje świadczą o tym, że na polskiej kolei jesteśmy w stanie realizować duże i złożone od strony technicznej przedsięwzięcia.
Tarcza Faustyna pojawiła się dzisiaj w komorze Odolanowska. Teraz zostanie obrócona i “powędruje” w stronę stacji Żabieniec.
Inwestycja związana z budową tuneli kolejowych między stacjami Łódź Fabryczna – Kaliska/Żabieniec to kontynuacja budowy Łodzi Fabrycznej, która ze stacji końcowej stanie się przelotową. Przez ścisłe centrum Łodzi pojadą pociągi regionalne i dalekobieżne – na osi wschód – zachód i północ – południe. Sprawniejsze będą podróże koleją na sieci kolejowej. Wzrośnie rola i atrakcyjność kolei.
Maszyna TBM (Tunnel Boring Machine) Faustyna wydrążyła pierwszy z 4 jednotorowych tuneli. To odcinek, który łączy dwutorowy tunel główny w kierunku Łodzi Fabrycznej ze stacjami Łódź Kaliska i Łódź Żabieniec. Tunel ma długość 940 m i średnicę 8,5 m. Trasa połączy m.in. przystanek Łódź Koziny ze stacją Łódź Kaliska.
Maszyna drążąca tunel montowała jednocześnie obudowę. Wykorzystano 4284 tubingi – półkoliste elementy, które tworzą pierścienie tunelu. Usunięto ponad 220 000 m3 gruntu.
W kolejnym etapie TBM Faustyna zostanie obrócona o 180 stopni. Na przełomie marca i kwietnia planowane jest rozpoczęcie drążenia drugiego tunelu w kierunku stacji Łódź Żabieniec.
Większa maszyna, TBM Katarzyna o średnicy ponad 13 metrów drąży dwutorowy 2,7 km tunel do stacji Łódź Fabryczna o długości ok. 2,7 km. TBM wykonał ponad 460 m podziemnego połączenia.
Trzy przystanki zwiększą dostępność do kolei w Łodzi
Trzy przystanki będą zintegrowane z komunikacją miejską i ułatwią podróże w mieście i aglomeracji. Na przystanku Łódź Śródmieście wzmocniono konstrukcję budynków. Wykonawca zakończył prace przygotowawcze – demontaż torowiska tramwajowego oraz sieci. Zgodnie z wymogami pracują archeolodzy. Rozpoczęto budowę ścian szczelinowych. Przekładane są podziemne instalacje. W ustaleniu z miastem wprowadzono tymczasową organizację ruchu.
Przystanek Łódź Polesie budowany jest na odcinku dwutorowego tunelu. Na poziomie ok. 24 m poniżej ulicy będą perony. Dostęp zapewnią windy i schody ruchome. Ściany szczelinowe tworzą już zewnętrzny korpus przystanku. Jest górny strop obiektu oraz strop oddzielający poziom -1 od poziomu -2.
Na przystanku Łódź Koziny budowane są ściany szczelinowe zewnętrznej konstrukcji. Rozpoczęła się budowa płyty stropowej. Następnie powstaną kolejne elementy przystanku, tzw. płyta pośrednia i denna.
Bezpieczeństwo priorytetem
Postęp drążenia tuneli zależy od warunków geotechnicznych. Maszyny przechodzą przez zróżnicowany teren: zawodnione grunty, twarde i duże głazy, piaski. Dokładny przebiegu tunelu utrzymują urządzenia monitorujące i kontrolujące. Pracę maszyn nadzoruje personel w kabinie, wewnątrz TBM-u. Specjalna konstrukcja maszyn zapobiega osiadaniu terenu, osuwaniu się ziemi i drganiom. Ograniczona jest ingerencja i kolizje z miejską infrastrukturą (sieci energetyczne, ciepłownicze, gazowe, wodne itp.). Wykonawca na bieżąco monitoruje teren i dokonuje pomiarów drgań.
Tunel łączy Polskę
Tunel średnicowy to projekt „Udrożnienie Łódzkiego Węzła Kolejowego (TEN-T), etap II, odcinek Łódź Fabryczna – Łódź Kaliska/Łódź Żabieniec” – kontynuacja budowy dworca Łódź Fabryczna, który z dworca końcowego stanie się przelotowym. Przez ścisłe centrum Łodzi będą jeździły pociągi regionalne i dalekobieżne – na osi wschód – zachód (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna i Kaliska) i na osi północ – południe (przez stacje Łódź Widzew, Fabryczna, Żabieniec). Projekt jest niezwykle skomplikowany, wykonywany pod centrum miasta i w niełatwym terenie.
Więcej o tunelu
Tunel średnicowy pod Łodzią to w sumie pięć tuneli: główny, prowadzący od komory Odolanowska do Fabrycznej oraz cztery mniejsze, które z Odolanowskiej rozgałęziają się w parach w kierunku Kaliskiej i Żabieńca. Wszystkie tworzą kształt przypominający pogiętą literę Y.
Te mniejsze tunele są podwójne, żeby pociągi poruszające się w każdym kierunku miały swoje własne “pasy”, jeden w stronę Kaliskiej i drugi od Kaliskiej. Podobnie z Żabieńcem – jeden prowadzi do stacji, a drugi ze stacji na Bałutach.
Mniejsze tunele drąży tarcza Faustyna, która dzisiaj pojawiła się w komorze Odolanowska. Drążenie zaczęła koło kościoła pw. Najświętszego Zbawiciela, po zachodniej stronie al. Włókniarzy. Następnie przeszła pod alejami i powędrowała w stronę komory przy Odolanowskiej na Kozinach.
Wykonawca musi obrócić teraz Faustynę, a ta zacznie drążyć drugi z mniejszych tuneli, ten do stacji PKP Żabieniec.
Kiedy Faustyna dotrze na Żabieniec, znowu trzeba ją będzie obrócić. W drodze powrotnej wydrąży ona równoległy tunel – wspomniany “pas ruchu w drugim kierunku”, z Żabieńca do Centrum. Kiedy skończy tę podróż, zostanie jej do wydrążenia ostatni mały tunel, drugi łączący Kaliski z Odolanowską.
Co z drugą, większą tarczą, Katarzyną? Ta wystartowała już z komory Odolanowska w kierunku Fabrycznego. Pokonała około 500 metrów trasy z ponad 2,5 kilometra, które musi w sumie wydrążyć.