„Dzisiaj już mogę powiedzieć z pełnym przekonaniem, że nasza kadencja będzie pod znakiem uproszczenia życia, ułatwienia życia i wielkiej rewolucji deregulacyjnej” – mówił premier Donald Tusk przed posiedzeniem Rady Ministrów.
Rząd przyjął pierwszy pakiet dziewięciu ustaw deregulacyjnych, które ułatwią życie obywateli i przedsiębiorców, m.in. poprzez rozszerzenie funkcjonalności aplikacji mObywatel, obniżenie opłat sądowych czy wydłużenie czasu na zmianę nazwiska po rozwodzie. Rada Ministrów przedłoży do Sejmu wniosek o przedłużenie zawieszenia prawa do składania wniosków o azyl dla osób przekraczających polsko-białoruską granicę nielegalnie. Premier zwrócił się również do Ministra ds. Polityki Senioralnej oraz Ministra Sprawiedliwości o pilne podjęcie działań w celu ochrony seniorów przed wyłudzeniami.
Ułatwienia dla przedsiębiorców – dłuższe vacatio legis i niższe opłaty sądowe
Na dzisiejszym posiedzeniu rządu ministrowie przyjęli pakiet dziewięciu projektów deregulacyjnych, których celem jest uproszczenie procedur administracyjnych i zmniejszenie obciążenia obywateli oraz przedsiębiorców. Zmiany obejmują zarówno te większe, jak i drobniejsze kwestie. A prace nad nimi są efektem intensywnej współpracy między resortami, rządowym zespołem deregulacyjnym oraz stroną społeczną.
Dzisiaj mamy wielki dzień, bo przyjmujemy pakiet – i cieszę się, że bez żadnych kontrowersji pomiędzy ministrami, prawie żadnych […]. Bardzo się cieszę, że ta deregulacja nie jest zawołaniem propagandowym, tylko że w naszym wydaniu to jest bardzo poważna, ciężka, intensywna praca nad masywnymi zmianami prawa w bardzo wielu dziedzinach
– powiedział Donald Tusk w swoim wystąpieniu przed rozpoczęciem Rady Ministrów.
Odniósł się też do niektórych projektów, które są przedmiotem dzisiejszego posiedzenia. Wśród projektów szczególnie istotne jest wprowadzenie obowiązkowego 6-miesięcznego vacatio legis dla zmian w przepisach podatkowych, które wywierają negatywny skutek dla podatnika.
Wydaje się, że to jest niewielka zmiana, ale tak naprawdę z punktu widzenia prowadzenia firmy, projektowania przyszłości swojej działalności gospodarczej, a także życia – bo tu nie chodzi tylko o przedsiębiorców – to jest to naprawdę coś, co powinno przynieść ulgę na co dzień milionom ludzi”
– mówił szef rządu.
To realna zmiana, która ułatwi planowanie i prowadzenie działalności gospodarczej oraz życie milionów obywateli.
Prezes Rady Ministrów zapowiedział też obniżenie górnej granicy opłaty sądowej do 100 tysięcy złotych. Dotychczas wynosiła ona 200 tysięcy złotych. Zmiana ta ułatwi dostęp do sądów – zwłaszcza małym przedsiębiorcom.
Bardzo często nie dochodzono swoich praw przed sądem tylko dlatego, że ta opłata sądowa była za wysoka
– przypomniał Donald Tusk.
Aktualna opłata stosunkowa jest pobierana od pism w sprawach o prawa majątkowe, gdzie wartość przedmiotu sporu albo zaskarżenia przekracza 20 tys. zł. Wynosi ona 5% wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia, a jej maksymalna wysokość to 200 tys. zł.
Najważniejsze rozwiązania projektu nowelizacji ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych:
- Górna granica stosunkowej opłaty sądowej od pisma w sprawach o prawa majątkowe zostaje obniżona z 200 tys. zł. do 100 tys. zł.
- Spółka kapitałowa prawa handlowego, która wnosi o zwolnienie z kosztów sądowych, nie będzie zobowiązana do wykazania, że jej wspólnicy albo akcjonariusze nie mają dostatecznych środków na zwiększenie majątku spółki lub udzielenie spółce pożyczki. Tym samym majątek osobisty wspólników tych spółek nie będzie miał wpływu na decyzję o udzieleniu spółce zwolnienia z kosztów sądowych samej spółce.
Nowe przepisy mają wejść w życie po miesiącu od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Łatwiejsza zmiana nazwiska po rozwodzie
Drugi projekt przyjęty przez Radę Ministrów, przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, to projekt nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Proponowane przepisy mają zapewnić małżonkom, którzy podczas zawarcia małżeństwa zmienili nazwisko, a następnie się rozwiedli, dłuższy termin na złożenie oświadczenia o powrocie do nazwiska
– ocenił wiceminister Arkadiusz Myrcha.
Dotychczas takie osoby mogły złożyć oświadczenie o powrocie do nazwiska osobiście przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego lub konsulem w ciągu 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego. Jednak zdarzały się sytuacje, że prawomocne wyroki rozwodowe nie były dostarczane w tym terminie do urzędu stanu cywilnego. Wtedy małżonkowie musieli korzystać z bardziej wymagającego trybu administracyjnej zmiany nazwiska.
Najważniejsze rozwiązania nowelizacji Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
- Wydłużenie terminu na złożenie przez rozwiedzionego małżonka oświadczenia o powrocie do nazwiska, które nosił przed zawarciem małżeństwa.
- Termin zostaje wydłużony z 3 do 12 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego.
Nowe przepisy mają wejść w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Wśród przyjmowanych zmian deregulacyjnych znalazły się też ułatwienia w kwestii VAT-u, na którą czekali mniejsi przedsiębiorcy, rzemieślnicy.
W tej chwili można nie płacić podatku VAT, jeśli nie przekroczy się limitu sprzedaży w wysokości 200 tysięcy złotych rocznie. Podnosimy to do 240 tysięcy złotych. Ktoś powie niedużo, ale dla tych, którzy mają właśnie tak niewysoką sprzedaż, to możliwość odejścia od płacenia VAT-u, to jest także zmniejszenie biurokracji
– mówił Tusk.
To tylko jeden z wielu przykładów szerokiej deregulacji, która wprowadza istotne zmiany w życiu przedsiębiorców w Polsce.
Przypomnijmy, 24 kwietnia odbyło się spotkanie strony rządowej i społecznej, podczas którego zostały przedstawione wyniki dotychczasowych prac nad pakietem deregulacyjnym. Od momentu uruchomienia inicjatywy przeanalizowano 197 propozycji zmian, z czego 123 zostało przyjętych do realizacji.
Deregulacja dla każdego – nowe usługi w mObywatelu i prostsze procedury rozwodowe
Szef rządu zapowiedział także kolejne kroki w kierunku nowoczesnego państwa i uproszczeń w kontaktach obywateli z administracją. Chodzi o rozszerzenie możliwości korzystania z rewolucji technologicznej – rozszerzenie dostępnych usług w aplikacji mObywatel.
Nowe rozwiązania przewidują możliwość m.in.
- sporządzenia w aplikacji oświadczenia w przypadku stłuczki lub wypadku ,
- złożenie wybranych pism urzędowych mobilnie,
- podpisywania dokumentów elektronicznie podpisem osobistym.
Według zapowiedzi Premiera aplikacja mObywatel ma w przyszłości umożliwiać rozwój cyfrowych usług zdrowotnych oraz dać Polakom możliwość wglądu w informacje o wysokości i źródłach emerytury – bez konieczności składania wniosków czy kontaktu z urzędami.
Robimy wielki krok w stronę takiego radykalnego unowocześnienia naszego życia i ułatwienia życia milionom obywateli poprzez rozszerzenie możliwości korzystania z tej rewolucji technologicznej. Mówię tutaj o mObywatelu
– powiedział szef rządu.
Innym z przykładów deregulacji jest kwestia ułatwień w zmianie nazwiska po rozwodzie. Dotychczas osoby, które chciały wrócić do poprzedniego nazwiska, musiały zrobić to w ciągu trzech miesięcy lub później zmagały się ze skomplikowaną procedurą urzędową. Rząd wydłuża ten termin do roku, co da Polkom i Polakom czas na spokojne podjęcie decyzji i pozwali na dokonanie zmiany nazwiska bez zbędnych formalności.
Przedłużenie zawieszenia prawa do składania wniosków o azyl
Donald Tusk zapowiedział przyjęcie przez Radę Ministrów uchwały w sprawie wniosku do Sejmu o przedłużenie zawieszenia prawa do składania wniosków o azyl. Została ona wprowadzona, aby zapewnić demokratyczną kontrolę nad tymi decyzjami. Czasowe ograniczenie prawa do azylu będzie obowiązywać przez kolejne 60 dni – nastąpi 26 maja, czyli bezpośrednio po zakończeniu obecnego okresu. Najpierw jednak wniosek będzie głosowany w Sejmie.
Presja przemytu ludzi przez Łukaszenkę i służby mu podległe nie zmniejszyła się. My działamy efektywnie na granicy, ale to ciągle wymaga wielkiego wysiłku i pełnej koncentracji. Te decyzje azylowe mają na celu utrzymanie tego problemu w ryzach, na tyle, na ile się da
– zapewnił Prezes Rady Ministrów.
Presja migracyjna na granicy polsko-białoruskiej jest poważnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa państwa i obywateli. Funkcjonowanie czasowego ograniczenia prawa do azylu przynosi oczekiwane rezultaty – zwłaszcza w wymiarze prewencyjnym.
Czasowe ograniczenie prawa do azylu na granicy z Białorusią będzie obowiązywać przez kolejne 60 dni. Uchwała wynika z tzw. ustawy azylowej, którą rząd przyjął w grudniu 2024 roku. Przeciwdziała ona zjawisku wykorzystywania migracji przez Białoruś, która w kooperacji z Rosją i międzynarodowymi grupami przestępczymi, organizuje przerzut migrantów do Unii Europejskiej.
Na granicy z Białorusią nadal trwa zorganizowana presja migracyjna, która stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa i polskich obywateli. Jednocześnie funkcjonowanie czasowego ograniczenia prawa do azylu przynosi pożądane skutki. Przede wszystkim oddziałuje w sposób prewencyjny, utrudniając wykorzystywanie procedury ochrony międzynarodowej do przekroczenia granicy i legalizacji pobytu w Polsce, celem dalszej podróży do państw UE.
Najważniejsze rozwiązania
- Po wyrażeniu przez Sejm zgody, rząd przedłuży o 60 dni czasowe ograniczenie prawa do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej na granicy z Białorusią.
- Przedłużenie nastąpi z dniem 26 maja 2025 roku, czyli bezpośrednio po końcu okresu, na który ograniczenie zostało obecnie przewidziane.
Premier apeluje o pilne działania w sprawie ochrony seniorów przed wyłudzeniami
Premier zwrócił się do Minister do spraw Polityki Senioralnej Marzeny Okły-Drewnowicz oraz Ministra Sprawiedliwości, z prośbą o pilne zajęcie się problemem wyłudzeń i oszustw, których ofiarami padają osoby starsze. Jest to obecnie przedmiotem debaty związanej z wyborami na urząd Prezydenta RP oraz rodzi wątpliwości opinii publicznej.
Jest bardzo dużo szumu. Ze zrozumiałych względów to nie jest ani moja rola, ani rządu rola, oceniać działania kandydatów w wyborach prezydenckich. (…) Natomiast cała ta sprawa dotycząca mieszkania i tych wątpliwości wokół działań jednego z kandydatów, z całą mocą przypomina nam o problemie, o którym już wcześniej nieraz mówił Rzecznik Praw Obywatelskich
– powiedział szef rządu.
Premier zaznaczył, że starsze osoby często padają ofiarami oszustw, nie tylko ze strony osób prywatnych, ale także firm. Zwrócił się zatem o przygotowanie rekomendacji dotyczących skutecznej ochrony seniorów przed wyłudzeniami, we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości.
