W sobotę 29 września, pod osłoną poranka, ekipa rozbiórkowa uruchomiła maszyny i zamierzała przystąpić do burzenia Warszawskich Zakładów Mechanicznych przy Czerniakowskiej.
Wstrzymała ich pracę straż miejska, która miała tam nocny patrol, bo konserwator i władze miasta podejrzewały, że coś takiego może się stać. Straż miejska, na prośbę Urzędu Miasta, już od piątku pilnuje, żeby prace rozbiórkowe starej fabryki przy Czerniakowskiej nie ruszyły.
– Będziemy stale patrolować teren i nie dopuścimy do zniszczenia tego zabytkowego kompleksu przemysłowego – informuje Naczelnik Wydziału Profilaktyki i Planowania Straży Miejskiej m.st. Warszawy Grzegorz Staniszewski.
Na początku sierpnia Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał decyzję nakazującą rozbiórkę zabytkowych budynków przemysłowych przy ul. Czerniakowskiej 89/93. W obronie stanęło m.st. Warszawa, które złożyło do PINB wniosek o wznowienie postępowania dotyczącego rozbiórki nieczynnej fabryki. Pomimo tego, że budynki znajdują się w gminnej ewidencji zabytków, nakazano ich rozbiórkę. Nieczynna fabryka została włączona do gminnej ewidencji zabytków 2012 roku. Dlatego też rozbiórki odmawiał stołeczny konserwator, minister oraz sąd. Wydawało się, że nic im już nie grozi.
PINB przychylił się do prośby miasta i zdecydował, że jeszcze raz przeprowadzi postępowanie. Na początku tygodnia anulował swój nakaz rozbiórki fabryki. Pracownicy PINB w asyście strażników miejskich udali się do siedziby spółki z postanowieniem, ale nikogo nie zastali. Renata Kaznowska, wiceprezydent Warszawy ustaliła dyżury straży miejskiej i w momencie wznowienia prac burzących , konserwator przyjedzie z decyzją o ich wstrzymaniu. Wojewódzki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki w ubiegłym tygodniu wszczął procedurę wpisu budynków Warszawskich Zakładów Mechanicznych do rejestru zabytków. Podczas trwania takiego postępowania obiekty objęte są ochroną i nie wolno ich burzyć.
Kompleks pięciu budynków o żelbetowych szkieletach i elewacjach z szarej cementowej cegły znajduje się przy ul. Czerniakowskiej 89/93. Powstał na przełomie 1949 i 1950 r. wg projektu architektów Witolda Stępnia i Stefana Zielińskiego. Na początku mieściły się tu Państwowe Zakłady Pomocy Szkolnych podlegające Ministerstwu Oświaty. Produkowano wyposażenie klas: meble, globusy, busole, mikroskopy, przybory chemiczne, akwaria, a nawet szkielety i wypchane zwierzęta. Poza częścią produkcyjną i biurową w fabryce przewidziano miejsce na instytut badawczo-rozwojowy, a także bibliotekę, czytelnię, świetlicę i żłobek. W 1951 r. budynki zostały przejęte przez Warszawskie Zakłady Mechaniczne, wytwarzające części do samochodów i maszyn budowlanych, m.in. silniki, sprzęgła, pompy oleju i pompy wodne. Produkcję zakończono w 2016 r.
(SM)