W dniach 4-5 kwietnia 2023 r. minister Zbigniew Rau wziął udział w spotkaniu Ministrów Spraw Zagranicznych Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Głównym tematem rozmów ministrów była reakcja na wojnę toczoną przez Rosję przeciw Ukrainie oraz przygotowania do lipcowego szczytu NATO w Wilnie.
Przy okazji spotkania odbyła się ceremonia powitania Finlandii jako 31. członka Sojuszu Północnoatlantyckiego. Jednocześnie Ministrowie uczcili przypadającą 4 kwietnia 74. rocznicę podpisania Traktatu Waszyngtońskiego powołującego Sojusz do życia.
Obrady ministrów otworzyła sesja Komisji NATO-Ukraina, w której udział wziął szef ukraińskiej dyplomacji Dmytro Kułeba. Minister Rau zaakcentował niezmienne poparcie Polski dla euroatlantyckich aspiracji Ukrainy. Przedstawił skalę polskiej pomocy i apelował o kontynuację wsparcia ze strony wszystkich sojuszników.
W trakcie dyskusji w gronie sojuszników z udziałem Szwecji, jako kraju zaproszonego do Sojuszu, minister Rau podkreśliła potrzebę utrzymania sojuszniczej jedności oraz wskazał na konieczność priorytetowego wzmacniania zdolności odstraszania i obrony w związku z zagrożeniem ze strony Rosji dla całego obszaru euroatlantyckiego. Wskazał również na potrzebę zwiększenia przez sojuszników nakładów finansowych na obronę i inwestycji w zdolności zapewniające bezpieczeństwo NATO. Przypomniał, że polskie wydatki na ten cel przekroczą w tym roku 4% PKB.
Szefowie resortów spraw zagranicznych NATO przeprowadzili też konsultacje z przedstawicielami czterech państw partnerskich z regionu Indo-Pacyfiku, tj. Australii, Japonii, Republiki Korei oraz Nowej Zelandii, a także z Wysokim Przedstawicielem ds. Zagranicznych UE, Josepem Borrellem. Omówili możliwości wspólnej odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainę oraz inne wyzwania związane ze zmianami w globalnej architekturze bezpieczeństwa, w tym rosnącej pozycji Chin. Sojusznicy zgodzili się co do potrzeby dalszego rozwijania współpracy z partnerami, w celu skutecznej obrony wspólnych wartości i zasad prawa międzynarodowego.
Na marginesie posiedzenia szefów dyplomacji państw NATO minister Zbigniew Rau odbył spotkanie ze swoim japońskim odpowiednikiem panem Yoshimasą Hayashim. Ministrowie omówili stan bieżącej współpracy dwustronnej oraz współdziałania w cel dalszego wsparcia walczącej Ukrainy.
Sekretarz Generalny powitał kraje partnerskie Indo-Pacyfiku w Kwaterze Głównej NATO
Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg powitał w Kwaterze Głównej NATO ministra spraw zagranicznych Japonii Yoshimasę Hayashi, ministra spraw zagranicznych Nowej Zelandii Nanaię Mahutę, wiceministra spraw zagranicznych Republiki Korei Do Hoon Lee oraz zastępcę ambasadora Australii przy NATO Davida Duttona w Kwaterze Głównej NATO.
Przedstawiciele krajów partnerskich NATO z regionu Indo-Pacyfiku wzięli udział w spotkaniu ministrów spraw zagranicznych NATO, aby omówić globalne konsekwencje rosyjskiej agresji na Ukrainę oraz inne wspólne wyzwania, takie jak cybernetyka i zmiany klimatyczne. Sekretarz Generalny podkreślił, że NATO jest zaangażowane we współpracę z podobnie myślącymi partnerami na całym świecie w celu stawienia czoła globalnym wyzwaniom, utrzymania porządku międzynarodowego opartego na zasadach i zachowania pokoju.
Ministrowie spraw zagranicznych NATO podsumowują spotkania, koncentrując się na Chinach i wsparciu dla Ukrainy
Ministrowie spraw zagranicznych NATO zakończyli w środę (5 kwietnia 2023 r.) w Brukseli dwudniowe dyskusje spotkaniem z partnerami z regionu Indo-Pacyfiku – Australią, Japonią, Nową Zelandią i Republiką Korei – oraz Unią Europejską.
„Rozmawialiśmy o globalnych konsekwencjach wojny Rosji z Ukrainą” — powiedział sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Podkreślił, że jeśli prezydent Putin wygra na Ukrainie, będzie to niebezpieczny sygnał dla autorytarnych przywódców na całym świecie, że mogą osiągnąć swoje cele brutalną siłą.
Ministrowie spraw zagranicznych odnieśli się również do rosnącego sojuszu Chin z Rosją.
„Sojusznicy dali jasno do zrozumienia, że jakiekolwiek udzielenie śmiercionośnej pomocy Rosji przez Chiny byłoby historycznym błędem o głębokich konsekwencjach” – powiedział sekretarz generalny.
Podkreślił, że gdy Pekin i Moskwa sprzeciwiają się międzynarodowemu porządkowi opartemu na zasadach, jeszcze ważniejsze jest, aby sojusznicy NATO i podobnie myślący partnerzy stanęli razem.
Wcześniej ministrowie spraw zagranicznych państw członkowskich Sojuszu odnieśli się do zagrożeń i wyzwań na Bliskim Wschodzie iw Afryce Północnej, w tym do niestabilności, terroryzmu oraz rosnącej aktywności Rosji i Chin. Omówili również znaczenie zwiększenia wydatków na obronność.
„Oczekuję, że na szczycie w Wilnie sojusznicy zgodzą się na nowe, ambitne zobowiązanie do inwestycji w obronność, z 2% jako dolnym, a nie górnym pułapem” – powiedział sekretarz generalny.
Jens Stoltenberg powitał sekretarza stanu USA Antony’ego Blinkena w Kwaterze Głównej NATO.
Ważnym tematem rozmów było również wsparcie NATO dla Ukrainy. Sekretarz Generalny z zadowoleniem przyjął nowe zobowiązania podjęte przez członków Sojuszu w Komisji NATO-Ukraina we wtorek (4 kwietnia 2023 r.) i zachęcił do dalszego wsparcia wojskowego dla Ukrainy.
„Uzgodniliśmy, że rozpoczniemy prace nad opracowaniem strategicznego wieloletniego programu pomocy dla Ukrainy – to wyraźny dowód, że nasze wsparcie będzie kontynuowane na dłuższą metę” – powiedział.
Stoltenberg dodał, że ten program pomoże Ukrainie na drodze do integracji euroatlantyckiej, ponieważ „przyszłość Ukrainy jest w rodzinie euroatlantyckiej”.
Przed spotkaniami ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich NATO powitało Finlandię jako swojego najnowszego członka. Fiński minister spraw zagranicznych Pekka Haavisto po raz pierwszy objął miejsce Finlandii wśród członków NATO 4 kwietnia – w siedemdziesiątą czwartą rocznicę Sojuszu.